UYUŞTURUCU MADDE KULLANMA SUÇU ( TCK 191 )

Uyuşturucu madde kullanma suçu ; 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Kamu Sağlığına Karşı Suçlar başlıklı bölümünün 191. Maddesinde düzenlenmiştir. (TCK 191) Günümüzde uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunların tarafından kullanılması kişi ve toplum sağlığına oldukça zararlıdır. Zira bu maddeler (esrar, kokain, bonzai v.b.) kullanıldıktan sonra kişi üzerinde süreli olarak bilinç kaybına sebep olmakta ve kişinin iradesini ortadan kaldırmaktadır.

TCK 191 . maddesi bu kullanımı aşağıdaki şekilde yaptırıma bağlamıştır;

Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan ; kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi ; iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Uyuşturucu Madde Kullanımı Ve Ticareti Suçu Farkları

Uyuşturucu madde kullanma suçu ile uyuşturucu madde ticareti suçu kanunda iki farklı kanun maddesinde düzenlenmiştir. Bu iki suç gerek oluşumu gerekse de öngörülen cezaları sebebiyle birbirinden farklıdır. Dolayısıyla uygulamada uyuşturucu madde ile ilgili bir suç işlendiğinde hangi suçun oluştuğuna yönelik ayrımın iyi yapılması gerekir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu tarafından kabul edilen ve aşağıda sayılan kriterler bu iki suç tipinin birbirinden ayrılması için son derece faydalıdır. Ancak belirtmemiz gerekir ki her somut olay için bu kriterlerin o somut olaya özgü yorumlanması gerekecektir.

• Ele geçirilen uyuşturucu miktarı

Kişinin üzerinde bulunan uyuşturucu miktarı hangi suç tipinin oluştuğu hususunda yol göstericidir. Yargıtay yerleşik uygulamalarında ; kişi üzerinde bulunan ve kullanım miktarını aşacak miktarda uyuşturucu madde ; uyuşturucu madde ticaretinin yapıldığına işaret edebilmektedir. Bu şartın varlığı uyuşturucu madde ticareti suçunun ; varlığı için yeterli delil teşkil etmese de önemlidir.

• Uyuşturucu maddenin nerede bulunduğu ve tutulduğu

Kişinin uyuşturucu maddeyi nerede muhafaza ettiği de oldukça önemli bir husustur. Kullanmak için uyuşturucu bulunduran kişi bunu genellikle daha kişisel alanlarda saklamayı tercih eder. Örneğin ev, araba veya cep gibi. Fakat uyuşturucu maddenin depo ve benzeri yerlerde tutulması bu maddenin kullanım için değil, ticaret için muhafaza edildiğini gösterir.

• Uyuşturucu maddenin nasıl muhafaza edildiği

Uyuşturucu maddeyi kullanmak için bulunduran bir kişi daha özensiz, hemen kullanıma hazır şekilde bulundurur. Ancak yargıya da yansımış uyuşturucu madde ticareti suçlarında bulunan uyuşturucu maddeler; hassas terazi ile ölçülmüş ve tek kullanımlık olacak şekilde paketlenmiştir. Bu nedenle uyuşturucu maddenin nasıl muhafaza edildiği de hangi suçun oluştuğu konusunda belirleyicidir.

• Kişinin uyuşturucu maddeyi satmak için bir fiilde bulunup bulunmadığı

Diğer önemli husus ise kişinin bulundurduğu uyuşturucu maddeyi satmak için harekete geçip geçmediği hususudur. Örneğin failden bu uyuşturucu maddeden daha önce birkaç kez satın aldığını söyleyen kişi beyanları varsa uyuşturucu madde suçundan bahsedilebilecektir.

Uyuşturucu Madde Kişisel Kullanım Sınırı/Miktarı (HSYK Görüşü)

Hakimler Savcılar Kurulu 16-19 Mayıs hukuki müzakere tutanağında bir kişinin uyuşturucu madde kullanımı sınırına ilişkin aşağıdaki tespiti yer almaktadır;

“Yaygın uygulama kriterlerine göre, her ne kadar mahkemelerde yıllık 1 kg. Esrar bulundurmanın kişisel ihtiyaç miktarı olarak bilinse bile ; son zamanlarda uyuşturucu madde nakletme ve ticaret suçlarında ; daha küçük miktarlar taşınarak bu suç işlendiği için yıllık net 600-700 gram üzerindeki esrar maddesinin ; ticaret amacıyla bulundurma olarak Yargıtay’ca benimsediği gözlemlenmiştir.

Eroin ve kokain maddelerinde başka bir yan delil yoksa kişiden ele geçirilen ; 20 gram ve üzeri madde uyuşturucu madde içeren sentetik haplarda ise ;50 adet ve üzerinin kullanım amacıyla değil ticaret amacıyla bulundurulduğu yine Yargıtay’ca benimsendiği paylaşılmıştır.

Yapılan araştırmalarda esrar maddesinde günlük kullanım miktarının 2 gram, eroinde 150 miligram ; kokainde 60 miligram, haplarda 3-4 adet olduğu görülmüştür. Kişide yukarıda paylaşılan miktarlardan daha düşük ancak ; birden fazla çeşit uyuşturucu madde ele geçtiğinde de fiilin ticaret suçunu oluşturacağı değerlendirilmiştir. Örneğin, kişide 50 gram esrar, 2 gram eroin, 8 adet hap ele geçmişse ; bu durumda fiilin uyuşturucu madde ticareti suçunu oluşturduğuna ilişkin Yargıtay’ın kararları olduğu katılımcılar tarafından belirtilmiştir.

Katılımcılar, bu kıstaslar temel olarak gözetilse bile her dosya ve her sanık ; kendine özgü şartlarıyla değerlendirilmelidir dediler.”

Uyuşturucu Kullanmanın Cezası (TCK 191)

Her ne kadar uygulamada yalnızca uyuşturucu madde kullanan kişinin cezalandırılacağı görüşü olsa da; kanun kullanmaya hizmet edecek birçok eylemi de cezalandırmıştır. ( TCK 191) Buna göre kullanmak amacıyla uyuşturucu madde ;

• satın alan,
• kabul eden,
• bulunduran,
• uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan şahıs ; iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası almaktadır.

Ayrıca bu sayılan filler ;

• okul,
• yurt,
• hastane,
• kışla veya ibadethane gibi
• tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan
• bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle
• belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki
• umumi veya umuma açık yerlerde işlenirse yukarıdaki ceza yarı oranında artırılacaktır.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu Nasıl İşlenir?

TCK 179 Uyuşturucu Kullanma Suçunda Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi

• Kullanmak suretiyle uyuşturucu madde bulundurma suçunda ;
• Savcı yaptığı soruşturma sonucunda kamu davasının açmak için yeterli şüpheye ulaştığında;
• kanunda aranan diğer şartları gözetmeksizin ;
• şüpheli hakkında 5 yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar vermektedir.
• Cumhuriyet savcısı, bu keyfiyette şüpheliyi ; erteleme süresi boyunca kendisine yüklenmiş yükümlülükleri uygulamadığı ya da yasakları ihlal ettiği takdirde ; kendisi bakımından ortaya çıkacak sonuçlar hususunda uyarır.

Erteleme sürecinde şüpheli için en az bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbirleri uygulanır. Bu bir yıllık süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en çok bir yıl daha uzatılabilmektedir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri kararı olan şüpheli ; Savcının gerekli görmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde uyuşturucu madde kullanımı için tedavi görür.

Denetimli Serbestlik Tedbirlerine uyulmaması halinde ;

Kişinin, erteleme süresi boyunca;

• Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrarcı olması,
• Tekrar kullanmak amacıyla uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığının ortaya çıkması, hâlinde, hakkında kamu davası açılır.

Ayrıca kişi bu süre zarfında tekrar uyuşturucu madde kullanma suçunu işlerse ihlal kabul edilecektir. Yeniden bir soruşturma konusu yapılmaksızın mevcut dosya üzerinden devam edilir.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu Adli Para Cezası Ve HAGB

Adli para cezası ; işlenen suça karşılık hapis cezasıyla birlikte ya da tek başına karar verilen ; belli miktar paranın ödenmesine yönelik bir ceza çeşididir. Uyuşturucu madde kullanmak amacıyla bulundurma suçu adli para cezasına elverişli suçlar arasında değildir. ( TCK 191)

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması ; işlediği suçun cezası kanunda öngörülen ağırlığa ulaşmayan ve ilk kez suç işleyen sanığın hakkındaki mahkumiyet hükmünün ; açıklanmasının sayılan diğer şartlar gerçekleştiği takdirde ertelenmesidir. Uyuşturucu madde bulundurma suçu sebebiyle mahkeme verilen hükmün ; diğer şartların oluşması halinde açıklanmasının geri bırakılmasına karar verecektir.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu Etkin Pişmanlık

Kullanmak amacıyla uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi;

• resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce,
• bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya
• uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmayacaktır.

Bu suçlar hakkında Savcı bilgi sahibi olduktan sonra gönüllü olarak suçun ortaya çıkmasına ve fail ya da diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında hükmedilecek ceza yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirim yapılmak suretiyle belirlenir.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan şahıs hakkında ; kullanmak amacıyla uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak ; kabul etmek veya bulundurmak sebebiyle soruşturma başlatılmadan önce ; resmi makamlara veya sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi ettirilmesini talep ederse, ceza verilmez.

Belirtmemiz gerekir ki kullanmak suretiyle uyuşturucu bulundurma suçu öngörülen ceza sebebiyle oldukça ciddi bir suç tipidir. Bu nedenle mutlaka bir ceza avukatından hukuki destek alınmasını öneririz. Sarıkaya&Karay Hukuk Bürosu ceza hukuku başta olmak üzere hukukun her alanında müvekkillerine nitelikli ve sonuç odaklı hukuki hizmet sunmaktadır.

Konuyla ilgili daha fazla bilgi için bizlere Whatsapp , mail ya da telefonla arama yapmak suretiyle ulaşabilirsiniz. Ceza hukuku ile ilgili diğer makalelerimize ise buradan ulaşabilirsiniz.

SIK SORULAN SORULAR