Türkiye’de oy kullanmama cezası, hem genel seçimlerde hem de yerel seçimlerde geçerli bir uygulamadır. Cumhurbaşkanlığı seçimleri, milletvekili seçimleri, belediye başkanlığı seçimleri ve muhtarlık seçimleri gibi tüm seçim türlerinde seçmenlerin oy kullanması zorunludur. Seçim takvimi doğrultusunda seçmen kütüğünde kayıtlı olan her vatandaş, seçim günü sandık başına giderek oy kullanmakla yükümlüdür.
Oy kullanmayan seçmenler hakkında ceza işlemi, seçimlerin tamamlanmasının ardından Yüksek Seçim Kurulu tarafından başlatılır. Sandık kurulları tarafından düzenlenen tutanaklar ve yoklama listeleri üzerinden kimlerin oy kullanmadığı tespit edilir. Belirlenen bu kişilere idari para cezası uygulanır ve cezanın tebliğ edilmesiyle birlikte ödeme süreci başlar.
Bununla birlikte, her oy kullanmama durumu otomatik olarak cezaya dönüşmez. Sağlık sorunları nedeniyle oy kullanamayanlar, hastanede tedavi görenler, seçim günü yurt dışında bulunanlar ya da zorunlu askerlik hizmetini yapanlar gibi geçerli mazereti olan kişiler cezadan muaf tutulur. Ancak mazeretin resmi belgelerle kanıtlanması ve belirlenen süre içinde ilgili seçim kuruluna bildirilmesi gerekir.
Oy kullanmama cezası, yalnızca geçerli bir mazeret sunmayan veya mazeretini zamanında bildirmeyen seçmenlere uygulanır. Ceza süreci, mazeretsiz olarak oy kullanmayan kişilere yönelik idari yaptırımın bir parçasıdır. Ayrıca, mazeret bildirimleri incelenir ve kabul edilmeyen mazeretler için de cezai işlem devam eder.
Sonuç olarak, Türkiye’de her seçimde oy kullanmak vatandaşlık görevi olup, mazeretsiz şekilde oy kullanmayan kişilere seçim sonrası para cezası uygulanır. Geçerli mazereti bulunan seçmenler ise gerekli belgeleri sunarak cezadan muaf tutulabilir.