İçindekiler
Giriş
Türk Ceza Kanunu’nun 82/1-k maddesi, “töre saikiyle” işlenen kasten öldürme suçunu ağırlaştırıcı neden olarak düzenlemektedir. Bu suçun işlenmesi halinde fail ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
TCK 82/1-k: “Kasten öldürme suçunun, töre saikiyle işlenmesi halinde, fail ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.”
Bu düzenleme, toplumda özellikle kadınlara yönelik işlenen töre cinayetlerini önlemeyi amaçlamaktadır. Töre saikiyle öldürme, çoğunlukla “ailenin namusunu temizleme” veya “toplumun geleneklerine uygun hareket etmeme” gerekçesiyle işlenen cinayetlerdir.
Suçun Unsurları
Töre saikiyle işlenen kasten öldürme suçunun oluşabilmesi için aşağıdaki unsurların bir arada bulunması gerekmektedir:
1. Öldürme Eyleminin Töreye Dayanması
- Failin, toplumun veya ailenin yerleşik gelenek ve göreneklerini koruma amacı taşıması gerekir.
- Suçun işlenme gerekçesi “namus” veya “aile şerefi” gibi töre kaynaklı değerler olmalıdır.
2. Öldürme Kararının Aile veya Toplum Tarafından Verilmesi
- Bu tür cinayetlerde genellikle aile meclisi veya geniş aile tarafından öldürme kararı alınır.
- Fail, aile büyüklerinin veya toplumsal baskının etkisiyle suçu işler.
3. Öldürme Eyleminin Kasten Gerçekleşmesi
- Fail, mağduru bilerek ve isteyerek öldürmelidir.
- Öldürme fiili önceden planlanarak veya anlık bir kararla işlenebilir.
Töre Cinayetlerine İlişkin Örnekler
1. Namus Gerekçesiyle İşlenen Cinayetler
- Bir kadının kendi isteğiyle evlenmesi veya boşanması nedeniyle öldürülmesi.
- Aile bireylerinden birinin “namusa aykırı” hareket ettiği iddiasıyla öldürülmesi.
2. Aile veya Toplum Baskısı Nedeniyle İşlenen Cinayetler
- Aile büyüklerinin, “namus kirlendi” gerekçesiyle bir kadının öldürülmesine karar vermesi.
- “Töre gereği” evlenmesi beklenen bir kişinin farklı bir tercih yapması nedeniyle öldürülmesi.
Hukuki Değerlendirme ve Yaptırımlar
Bu suçun cezası ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıdır. Mahkemeler, failin töre saikiyle hareket ettiğini belirlemek için tanık beyanları, aile kararları, yazışmalar ve toplumsal baskı unsurlarını inceler.
| Fail | Örnek Suç Durumları | Ceza |
|---|---|---|
| Aile Bireyi | Namus bahanesiyle kız kardeşini öldürme | Ağırlaştırılmış müebbet |
| Toplum Baskısıyla Hareket Eden Kişi | Aile büyüklerinin zorlamasıyla öldürme | Ağırlaştırılmış müebbet |
Yargıtay Kararları
- Yargıtay … Ceza Dairesi, töre saikiyle işlenen cinayetlerde “failin aile baskısı nedeniyle suçu işlediğini” tespit etmiş ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesi gerektiğine hükmetmiştir.
- Başka bir kararında, “ailesinin onurunu korumak amacıyla” kız kardeşini öldüren failin töre saikiyle hareket ettiğine karar verilmiş ve indirim uygulanmamıştır.
Sonuç
TCK 82/1-k maddesi, töre saikiyle işlenen cinayetleri engellemeyi amaçlamaktadır. Özellikle kadınların hedef olduğu bu tür cinayetler, toplumsal düzeni tehdit ettiği için ağır cezalar öngörülmüştür. Bu nedenle yasa koyucu ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını öngörerek bu suçun işlenmesini caydırmaya çalışmaktadır.