TCK Madde 85 İhlali Cezası Nedir?

Türk Ceza Kanunu (TCK) Madde 85, taksirle öldürme suçunu düzenlemektedir. Bu madde, kişinin kastı olmaksızın dikkatsizlik, tedbirsizlik veya özen yükümlülüğüne aykırılık nedeniyle bir başkasının ölümüne neden olması durumunda uygulanır.

Kanun koyucu, taksirle işlenen suçları, kasıtlı suçlardan farklı değerlendirerek daha hafif cezalar öngörmüştür. Ancak, taksirle öldürme suçu birden fazla kişinin ölümüyle veya ağır yaralanmalarla sonuçlandığında, ceza artırılmaktadır.

TCK Madde 85’in Kapsamı ve Unsurları

TCK 85, taksirle işlenen öldürme suçunu iki temel şekilde düzenlemiştir:

1. Tek bir kişinin ölümüyle sonuçlanan taksirle öldürme
2. Birden fazla kişinin ölümü veya ölümle birlikte yaralanmaların meydana gelmesi

1. Tek Bir Kişinin Ölümüyle Sonuçlanan Taksirle Öldürme (TCK 85/1)

📌 Suçun Unsurları:

• Kusur: Failin, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket etmesi gerekir.
• Sonuç: Mağdurun ölmesi gerekir.
• Nedensellik Bağı: Failin ihmali veya dikkatsizliği sonucu ölüm gerçekleşmelidir.
• Taksir: Suçun kasıtlı olarak değil, istemeden ve ihmalkârlık nedeniyle işlenmiş olması gerekir.

📌 Örnekler:

• Bir sürücünün hız sınırını aşarak bir yayaya çarpıp ölümüne neden olması.
• Bir doktorun ameliyat sırasında gerekli sterilizasyon önlemlerini almayarak hastanın ölümüne sebep olması.
• İnşaat işlerinde gerekli güvenlik tedbirleri alınmadığı için bir çalışanın düşerek ölmesi.

✅ Cezası: 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası.

2. Birden Fazla Kişinin Ölümü veya Ölümle Birlikte Yaralanmaların Meydana Gelmesi (TCK 85/2)

📌 Suçun Unsurları:

• Failin ihmali sonucunda birden fazla kişinin ölmesi veya bazı kişilerin ölmesi ve bazılarının yaralanması gerekir.
• Taksirli hareket ile ölümler ve yaralanmalar arasında illiyet (nedensellik) bağı bulunmalıdır.

📌 Örnekler:

• Trafik kurallarına uymayan bir sürücünün kazaya sebebiyet vererek birkaç kişinin ölümüne ve bazı kişilerin yaralanmasına yol açması.
• Bir inşaat firmasının malzeme kalitesine dikkat etmemesi nedeniyle binanın çökmesi ve çok sayıda insanın ölmesi ya da yaralanması.
• Bir fabrikanın güvenlik tedbirlerini ihmal etmesi nedeniyle kimyasal sızıntı olup çok sayıda insanın etkilenmesi ve bazılarının ölmesi.

✅ Cezası: 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası.

Taksirle Öldürme Suçunda Cezanın Artırılması veya Azaltılması

Taksirle öldürme suçu işlenirken bazı durumlar söz konusu olduğunda, ceza artırılabilir veya azaltılabilir:

1. Bilinçli Taksir Durumu

Eğer fail, tehlikeli bir durumu öngörmesine rağmen “nasıl olsa bir şey olmaz” düşüncesiyle hareket etmişse ve ölüm gerçekleşmişse, bu durum bilinçli taksir olarak değerlendirilir.

📌 Örnek:

• Trafik kazasında sürücünün alkollü ve aşırı hızlı olması nedeniyle bir yayaya çarpıp ölümüne sebep olması.

✅ Cezası: Belirlenen ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.

2. Failin Kusur Durumu

Eğer failin kusuru az ise, mahkeme hapis cezasını indirme veya adli para cezasına çevirme yetkisine sahiptir.

📌 Örnek:

• Doktorun tüm önlemleri almasına rağmen, öngörülemeyen bir komplikasyon sonucu hastanın ölmesi.

✅ Mahkeme, failin kusur oranına göre cezada indirim yapabilir.

Taksirle Öldürme Suçuyla İlgili Önemli Yargıtay Kararları

📌 Yargıtay 12. Ceza Dairesi Kararı:
Trafik kazasında hız sınırını aşarak bir yayaya çarpan ve ölümüne sebep olan sanık, bilinçli taksir nedeniyle 5 yıl hapis cezasına çarptırılmış ve ceza artırılmıştır.

📌 Yargıtay 1. Ceza Dairesi Kararı:
Bir inşaat firması, gerekli güvenlik önlemlerini almadığı için bir işçinin ölmesine sebep olmuştur. Firma yetkilisi, taksirle öldürme suçu nedeniyle 4 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır.

TCK Madde 85 ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Taksirle öldürme suçu kasten adam öldürme suçuyla aynı mıdır?

Hayır. Taksirle öldürme suçunda kasten öldürme amacı yoktur. Suç, genellikle ihmal, dikkatsizlik veya tedbirsizlik sonucunda işlenir.

2. Trafik kazalarında taksirle öldürme suçu nasıl değerlendirilir?

Trafik kazalarında sürücünün kusur oranına bakılır. Eğer sürücü, aşırı hız, alkollü araç kullanma veya trafik kurallarına uymama gibi nedenlerle kazaya sebebiyet vermişse, bilinçli taksir kapsamında ceza artırılır.

3. Taksirle öldürme suçunda hapis cezası ertelenebilir mi?

Mahkeme, failin durumu ve olayın özelliklerine göre cezayı erteleyebilir veya adli para cezasına çevirebilir. Ancak bilinçli taksir varsa cezanın ertelenmesi daha zordur.

4. İş kazalarında taksirle öldürme suçu işverenler için nasıl uygulanır?

İş kazalarında işverenin gerekli güvenlik önlemlerini almadığı tespit edilirse, işveren taksirle öldürme suçundan sorumlu tutulabilir ve hapis cezasına çarptırılabilir.

5. Doktorlar taksirle öldürme suçundan sorumlu tutulabilir mi?

Evet. Eğer bir doktor, mesleki dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket ederse ve hastanın ölümüne sebep olursa taksirle öldürme suçundan yargılanabilir.

Sonuç

TCK Madde 85, dikkatsizlik, tedbirsizlik veya özensizlik nedeniyle bir kişinin ölümüne sebep olanları cezalandıran bir düzenlemedir. Kasıtlı bir öldürme suçu olmamasına rağmen, taksirle öldürme suçu da ciddi yaptırımlara sahiptir. Bilinçli taksir durumunda cezalar artırılmakta, failin kusur oranına göre indirim uygulanabilmektedir. Özellikle trafik kazaları, iş kazaları ve doktor hataları gibi olaylar, bu suç kapsamında sıkça değerlendirilmektedir.