TCK 204 – RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK

Resmi belgede sahtecilik suçu ve cezası “Kamu Güvenine Karşı Suçlar” başlıklı bölümde TCK 204 . Maddede yaptırıma bağlanmıştır. (Resmi evrakta sahtecilik)

İlgili yazılar;

MÜHÜRDE SAHTECİLİK SUÇU ( TCK MADDE 202 )

SAHTE (NAYLON) FATURA DÜZENLEME VEYA KULLANMA SUÇU VE CEZASI (VUK md. 359 / b)

EVLİLİK İZNİ NEDİR? KAÇ GÜNDÜR?

OTURMA İZNİ NASIL ALINIR ?

KAMU DAVASI NEDİR ?

TCK 204

Resmi belgede sahtecilik

Madde 204- (1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.

TCK 204 – SUÇUN UNSURLARI

Türk Ceza Kanunu (TCK) 204. maddesi, resmi belgede sahtecilik suçunu düzenler. Bu suç, kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen resmi belgelerin doğruluğunu ve güvenilirliğini korumak için alınan önlemlerden biridir.

TCK 204, suçun işlenmesi için birtakım seçimlik hareketleri tanımlamıştır. Bu hareketler, resmi belgede değişiklik yapmak, tahrif etmek, kullanmak veya sahte bir belge düzenlemektir. Bu suçu işleyen kişi, resmi belgelerin doğru ve güvenilir olma özelliğini bozarak kamu düzenini bozar ve devletin işleyişine zarar verir.

Resmi belgede sahtecilik suçunun cezası, 2 yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır. Ayrıca, suçun işlenmesiyle birlikte bir kamu görevlisinin görevini kötüye kullanması veya bir başkasının zararına bir yarar sağlaması durumunda, ceza artırılabilmektedir.

Bu suçun işlenmesi durumunda, kanunun belirlediği seçimlik hareketler dikkatle incelenmeli ve resmi belgenin doğru tanımı yapılarak suçun işlenip işlenmediği anlaşılmalıdır. Bu nedenle, resmi belgede sahtecilik suçundan kaçınmak için, resmi belgelerin doğru bir şekilde saklanması ve korunması önemlidir.

BELGE NEDİR ?

Belge, eski Türkçe’deki “evrak” sözcüğü karşılığında kullanılmakta olup, yazılı kağıt manasına gelmektedir. Bu açıdan, yazılı kağıt özelliğinde olmayan şey ; ispat gücü ne olursa olsun, belge niteliği haiz olmayacaktır. Bunun yanında kağıt üstündeki yazının; anlaşılabilecek bir içeriğinin olması ve ayrıca bir irade beyanını içermesi şarttır. Bu kağıt üzerindeki yazının belirli bir kişiye ya da kişilere atfedilebilir olması mühimdir. Ancak , bu kişilerin gerçekten var olan kişiler olması şart değildir. Bu sebeple, gerçek veya hayalî belli bir şahsa izafe edilemeyen yazılı kağıt, belge niteliği kazanamayacaktır.

Kağıt üzerindeki yazının belirli bir kişiye atfı için ; bu kişinin isim ve soy isminin kağıda tam bir şekilde yazması ve kağıdın bu kişinin imzalamış olması gerekmez.

Fakat, birtakım belgeler (örneğin bono gibi kambiyo senetleri) için ; belge üzerinde kişinin kendi el yazısı ile imza atmış olması şarttır. Çünkü imza, ilgili kıymetli evrakın zorunlu şekil şartı (kurucu bir unsurunu) olarak düzenlenmiştir .

Bir kişinin, tanzim ettiği belgeye ; başkasının ismini yazması ve belgeyi imzalaması halinde de bir belge vardır; fakat, bu belge sahtedir. Belge altında ismi yazılan ve adına imza konulan şahsın; gerçek veya hayali bir kişi olması fark etmeyecektir. Bu durumun, belgenin mevcudiyetine bir etkisi bulunmamaktadır.

Bir belgenin varlığından bahsetmek için ; kağıt üzerindeki irade beyanının içeriğinin hukukî bir değer taşıması ; hukukî bir hüküm ifade etmesi, hukukî bir netice doğurmaya elverişli olması şarttır.

RESMİ BELGE

Belgenin tanımını ayrıntılı bir şekilde yaptıktan sonra resmi belgenin ne anlama geldiğinin izahı gerekmektedir. Resmi belge ise ; bir kamu görevlisinin görevi gereği olarak tanzim ettiği yazılı bir kağıdı ifade etmektedir. Bu tanımdan yola çıkarak ; düzenlenen belge ile kamu görevlisinin ifa ettiği görev arasında bir bağlantının bulunması gerektiği ortadadır. Bu sebeple, bir kamu kurumu ile yapılan anlaşma nedeniyle ; özel hukuk kurallarının uygulama durumunun doğması hâlinde dahi, resmi belge mevcuttur. Zira sözleşme, kamu kurumu adına kamu görevlisi aracılığıyla imza alına alınmaktadır.

Resmi belgeye ilişkin diğer bir tanımlama da şu şekilde yapılabilmektedir. Resmi belge, devlet veya kamu kurumları tarafından düzenlenen, tarafların haklarını veya yükümlülüklerini belirleyen veya kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek için kullanılan her türlü yazılı veya elektronik dokümandır. Ayrıca resmi belgeler, doğruluğu ve güvenilirliği açısından büyük önem taşımaktadır ve bu nedenle sahteciliği önlemek için özel koruma altına alınmıştır.

Ayrıca belirtmemiz gerekir ki; her ne kadar, belgeden bahsedilen hallerde yazılı bir kağıdın varlığı gerekli ise de; bazı hallerde belgenin mevcudiyetini kabul için, yazının kağıt üzerinde olması gerekmez. Bir demir levha üzerine yazı yazılması durumunda da belgenin varlığını kabul etmek gerekir. Bu sebeple, araç plakaları da resmi belge olarak kabul edilecektir.

TCK 204 – RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU NASIL İŞLENİR ?

RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ

TCK 204 . maddenin ikinci ve üçüncü fıkrası resmi belgede sahtecilik suçunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hallerini düzenlemiştir. Bunlar aşağıda başlıklar halinde ayrıntılı olarak açıklanacaktır.

KAMU GÖREVLİSİNİN BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU (TCK 204 / 2) İŞLEMESİ

İlk olarak, bu yasa maddesi, birinci fıkrada tanımlanan resmi belgede sahtecilik suçunun failinin kamu görevlisi olması durumunu düzenlemektedir. Bu suçun faili, resmi belgede sahtecilik yaptığında kamu görevlisi olmalıdır.

İkinci fıkrada ise, suçun konusu teşkil eden belgenin kamu görevlisinin görevi gereği tanzim etmeye yetkili olduğu resmi bir belge olması gerektiği belirtilmektedir. Yani, resmi belgede sahteciliği oluşturan fiiller, kamu görevlisinin görevi gereği tanzim etmeye yetkili olduğu resmi bir belgede gerçeğe aykırı şekilde değişiklik yapmak, sahte belge düzenlemek, gerçek dışı beyanlar eklemek veya belgede düzeltmeler yapmak gibi seçenekleri içermektedir.

Ancak, önemli bir nokta olarak, bu fıkrada düzenlenen suçun oluşabilmesi için, sahte belgenin kamu görevlisinin görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu bir belge olması gerektiği belirtilmektedir. Yani, kamu görevlisinin resmi belgeye müdahale etmesi durumunda suç oluşabilmesi için, belgenin kamu görevlisinin görevi gereği tanzim etmeye yetkili olduğu resmi bir belge olması gerekmektedir.

Son olarak, vurgulanması gereken bir diğer önemli nokta, kamu görevlisinin gerçeğe aykırı şekilde bir vakayı kendi huzurunda gerçekleşmiş gibi, bir beyanı kendi huzurunda yapılmış gibi göstererek belge tanzim etmesi durumunda da bu fıkra hükmünde tanımlanan suçun oluşacağıdır. Bu durumda, kamu görevlisi gerçekte gerçekleşmemiş bir olayı veya gerçeğe aykırı bir beyanı belgeye işleyerek sahte bir belge oluşturmuş olacaktır.

Sonuç olarak TCK 204 . maddede belirtilen suçun oluşabilmesi için, failin kamu görevlisi olması, sahte belgenin kamu görevlisinin görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belge olması ve belge üzerinde gerçeğe aykırı hareketlerde bulunulması gerekmektedir.

TCK 204 / 3

TCK’nın 204. maddesi, resmi evrakta sahtecilik suçlarını düzenler ve üç farklı şekilde bu suçları tanımlar. Bu tanımlardan biri, “resmi belgede sahtecilik” suçudur. Bu suç, kamu kurumları tarafından düzenlenen veya onaylanan herhangi bir belgenin sahteciliği ile ilgilidir. Bu belgeler arasında nüfus cüzdanı, pasaport, ehliyet, kimlik kartı, noter tasdikli belge, tapu belgesi, vergi levhası gibi resmi belgeler bulunabilir.

Yukarıdaki ifadeye göre, resmi evrakta sahtecilik suçu konusunda nitelikli bir unsur olarak ele alınmaktadır. Bu nitelikli unsur, sahtecilik suçunun konusunu teşkil eden resmi belgenin, kanun hükmü uyarınca sahteliği sübut oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğini haiz olmasıdır.

Bu nitelikli unsur, ceza yaptırımı açısından önemlidir. Bu nedenle, sahtecilik suçu işlenirken kullanılan resmi belgenin, kanun hükmü uyarınca sahteliği sübut oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğini haiz olması durumunda, ceza miktarı yarı oranda artırılmalıdır. Yani, evrakta sahtecilik suçu işlenirken kullanılan belge geçerli bir resmi belge olarak görünse bile sahte ise, suç daha ciddi bir şekilde değerlendirilerek daha ağır bir cezaya çarptırılabilir.

EVRAKTA SAHTECİLİK SUÇU CEZASI

Aşağıda evrakta sahtecilik cezası hakkında ayrıntılı bir tablo paylaşılmıştır.

Yukarıdaki tabloda, Türk Ceza Kanunu Madde 204’ün (1) ve (2) fıkralarında belirtilen evrakta sahtecilik cezası miktarları listelenmiştir. Madde 204’ün (3) fıkrası ise, resmi belgenin sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olduğu durumlarda, ceza miktarının yarısı oranında artırılacağını belirtmektedir.

RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU (TCK 204) ŞİKAYETE BAĞLI MI ?

“Sahtecilik suçu”, sahte belge düzenlemek, kullanmak veya elinde bulundurmak gibi faaliyetleri içermektedir. Bu suçun işlenmesi halinde, Cumhuriyet Savcısı re’sen yani suç şüphesini öğrendiği anda soruşturma işlemlerine başlamak zorundadır. Başka bir deyişle, mağdur veya şikayetçi olması gerekmez, Savcı suçun işlendiğini öğrendiği anda soruşturma başlatmakla yükümlüdür.

Ayrıca, bu suçun şikayete bağlı suçlar arasında olmadığı belirtilmektedir. Şikayete bağlı suçlar, suçun işlenmesi halinde mağdur veya şikayetçinin şikayeti üzerine soruşturma işlemlerinin başlatılmasını gerektiren suçlardır. Ancak sahtecilik suçu için böyle bir şikayet süresi belirtilmemiştir.

Sonuç olarak, “sahtecilik suçu”nun ciddi bir suç olduğu ve Cumhuriyet Savcısı’nın re’sen soruşturma işlemlerine başlayacağı belirtilmektedir. Bu nedenle, bu suçu işleyenlerin yasal sonuçlarla karşı karşıya kalabileceklerini bilmeleri önemlidir.

Daha fazla bilgi almak için bize whatsapp ve diğer iletişim kanallarından ulaşabilirsiniz. Ceza Hukuku ile ilgili diğer makalelerimize ise buradan ulaşabilirsiniz.

SIK SORULAN SORULAR