TANIMA VE TENFİZ DAVASI

Tanıma ve tenfiz davaları Milletlerarası Özel Hukuk Ve Usul Hakkında Kanunu’nda düzenlenmiştir. Yabancı bir mahkeme tarafından verilen herhangi bir kararın Türkiye’de de geçerli olması için ; yapılması gereken şey tanıma veya tenfiz davası ikame etmektedir. Tanıma ve tenfiz davalarında; davanın açıldığı mahkeme somut olayın esasıyla ilgili herhangi yargılama yapmaz. Tenfiz ve tanıma davaları sayesinde yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de de icrası mümkün hale gelir. Tanıma ve tenfiz davası avukatı , özellikle yabancılar hukuku alanında uzman avukattır. Milletlerarası Özel Hukuk kendine has mevzuatı olan bir hukuk alanı olduğundan; uzmanlık gerektiren bir alandır. Ayrıca tanıma tenfiz davası avukatı milletlerarası sözleşmeleri de yakından takip etmelidir. Bu sebeple bu alanda bir dava açmadan önce mutlaka uzman bir avukattan danışmanlık alınmalıdır.

TANIMA TENFİZ DAVASI NEDİR?

Tanıma ve tenfiz davası, uluslararası hukukta bir ülkede verilmiş bir hüküm veya kararın başka bir ülkede de aynı şekilde uygulanabilmesi için açılan bir dava türüdür. Bu davalar, uluslararası sözleşmeler veya ulusal hukuk tarafından düzenlenmiştir. Bu davaların amacı, yabancı bir ülkede verilmiş bir hükmün, başka bir ülkede geçerli olmasını sağlamaktır.

Tanıma ve tenfiz davası, uluslararası hukukta önemli bir yere sahiptir. Çünkü yargılamalar, farklı ülkelerde farklı hukuk sistemleri ve yargılamaları kapsayan farklı yasalara tabidir. Bu nedenle, bir hüküm veya kararın diğer bir ülkede uygulanabilmesi için, bu hüküm veya kararın tanınması ve tenfiz edilmesi gerekmektedir.

Tanıma ve tenfiz davası, farklı hukuk sistemleri arasında hukuki işbirliğinin önemli bir örneğidir. Bu davaların açılabilmesi için hüküm veya kararın kesinleşmiş olması gerekmektedir. Bu nedenle, tanıma ve tenfiz davaları, yargılamaların sonunda verilen kesin hükümlere karşı açılabilirler.

Tanıma ve tenfiz davaları, genellikle yabancı ülkelerdeki hükümlerin tanınması ve tenfiz edilmesi için açılmaktadır.

Örneğin,

• bir ABD mahkemesinde verilmiş bir hükmün Türkiye’de de geçerli olması için,
• Türkiye’deki bir mahkemede tanıma ve tenfiz davası açılması gerekmektedir.

Sonuç olarak, bu dava, bir ülkede verilmiş hükmün başka ülkede uygulanabilmesi için açılan dava türüdür. Bu davalar, farklı hukuk sistemleri arasında hukuki işbirliğini sağlamak için önemlidir . Uluslararası sözleşmeler veya ulusal hukuk tarafından düzenlenmiştir.

Önemle belirtmemiz gerekir ki ; yurt dışında verilen bir kararının tanınması veya tenfiz edilmesi için Türkiye’de açılacak dava yeni bir dava gibi ilerlemez. Örneğin hakim, nafaka hükümlerini yeniden değerlendiremez . Veya boşanma sebebinin geçerli bir boşanma sebebi olup olmadığı hakkında bir muhakeme yapamaz. Hakim yalnızca Milletlerarası Özel Hukuk Mevzuatı gereği denetlemesi gereken hususları denetler. Yabancı mahkeme kararı eğer mevzuat gereği taşıması gereken nitelikleri taşıyorsa artık Türk mahkemesi bu kararın Türkiye’de de hüküm doğurmasına karar verir.

TANIMA VE TENFİZ DAVASI NASIL AÇILIR?

Önemle belirtilmesi gereken bir başka konu tanıma tenfiz davasının nasıl açılacağıdır. Tanıma ve tenfiz davası açılırken dikkat edilmesi gereken şey; dava için gerekli belgeleri temin etmektir. Bu davayı açmadan önce; öncelikle yabancı mahkeme kararının aslını temin etmek gerekir. Kararın aslı gibidir onaylı bir nüshasıyla da dava açılabilmektedir. Yabancı mahkeme kararının aslını temin ettikten sonra noter onaylı tercümesi yapılmalıdır. Son olarak kararın kesinleştiğini gösterir kesinleşme şerhi de temin edilmelidir.

• Kesinleşme şerhi bazı ülkelerde gerekçeli kararın son sayfasında iken ;
• bazı ülkelerde verilen kararlarda ise başka bir evrak şeklinde verilmektedir.

Evrak temini sonrası yetkili ve görevli mahkemenin tespiti yapılıp bir dilekçe hazırlanmak suretiyle dava açılabilmektedir.

Açılacak davada yerel mahkeme; yabancı mahkeme kararının esasına ilişkin bir değerlendirme yapmaksızın değerlendirme yapmaktadır. Tanıma tenfiz davaları özellikle boşanma davaları açısından sıkça görülmektedir. Boşanmanın tanınması veya tenfizi talepli davada; mahkeme kararın Türkiye’de de geçerli olması açısından bir değerlendirme yapar.

Kanuna göre, yabancı bir mahkeme veya hakem heyetinin vermiş olduğu hükümlerin Türkiye’de tanınması ve tenfizi için, Türk mahkemelerinde dava açılabilmektedir.

TANIMAVE TENFİZ DAVASI AVUKATLARI

Tanıma ve tenfiz davası, Türkiye’de yerleşik bir avukat aracılığıyla açılması avantajlıdır. Ayrıca, davacı veya davacının vekili, yabancı mahkeme veya hakem heyeti tarafından verilen hükmü, Türkçe’ye tercüme ettirmelidir.

Tanıma ve tenfiz davası, yetkili Türk mahkemesine dilekçe ile başvurulmasıyla açılmaktadır. Dilekçede, yabancı mahkeme veya hakem heyeti tarafından verilen hüküm veya kararın özetinin ve talebin detaylı bir şekilde açıklanması gerekir.

Ayrıca, davacının yabancı mahkeme veya hakem heyeti kararının kesinleştiğine dair bir belgeyi de davaya eklemesi gerekmektedir. Bu belge, yabancı mahkemenin vermiş olduğu hükmün veya kararın itiraz süresinin geçtiğini ve artık temyiz edilemeyeceğini göstermelidir.

Davanın açılmasıyla birlikte, Türk mahkemesi, yabancı mahkeme veya hakem heyeti tarafından verilen hükmün Türk hukukuna uygun olup olmadığını ve Türkiye’nin kamu düzenine aykırı olup olmadığını inceleyecektir.

• Eğer hüküm veya karar Türk hukukuna uygun
• ve Türkiye’nin kamu düzenine aykırı değil ise,
• Türk mahkemesi tarafından tenfiz edilir ve hüküm veya karar, Türkiye’de de uygulanabilir hale gelir.

Sonuç olarak, Türkiye’de tanıma ve tenfiz davası, yerleşik bir avukat aracılığıyla yetkili Türk mahkemesine dilekçe ile başvurularak açılır. Yabancı mahkeme veya hakem heyeti tarafından verilmiş olan hüküm veya kararın kesinleştiğini gösteren belge, davaya eklenir ve Türk mahkemesi, hüküm veya kararın Türk hukukuna uygun olup olmadığını ve Türkiye’nin kamu düzenine aykırı olup olmadığını inceleyerek, tenfiz kararı verir.

TANIMA VE TENFİZ DAVASI HANGİ MAHKEMEDE AÇILMALIDIR?

Tanıma ve tenfiz davalarında görevli mahkeme genel itibariyle Asliye Hukuk Mahkemesidir. Fakat boşanma davalarına yönelik mahkeme kararının tanıma ve tenfizi hakkında açılan dava aile mahkemesinde görülmektedir. Aile mahkemesinin olmadığı yerlerde dava ”aile mahkemesi sıfatıyla ” asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.

Yetkili mahkemenin tespiti yapılırken ;

• öncelikle kendisine karşı tenfiz istenen kişinin Türkiye’deki yerleşim yerinde açılmalıdır.
• fakat yerleşim yeri yoksa sâkin olduğu yer mahkemesinde dava açılmalıdır.
• Türkiye’de yerleşim yeri veya sâkin olduğu bir yer mevcut değil ise; Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden herhangi biri yetkili mahkemedir.

TANIMA VE TENFİZ DAVASININ ŞARTLARI

Tanıma ve tenfiz davaları, yargı kararlarının farklı bir ülkede geçerli hale getirilmesine veya uluslararası sözleşmeler veya yasalara göre tanınması ve tenfiz edilmesine yönelik davalardır. Bu davayı açabilmek için aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekmektedir:

1. Yargı kararının kesinleşmiş olması: Tanıma ve tenfiz davası, yargı kararının kesinleşmiş olması durumunda açılabilir. Yani, kararın temyiz süresi geçmiş ve itiraz edilmemiş olması gerekmektedir.
2. Kararın verildiği ülkenin yargı yetkisinde olması. Tanıma ve tenfiz davası, yargı kararının verildiği ülkenin yargı yetkisinde olması durumunda açılabilmektedir.
3. Kararın uluslararası hukuka uygun olması. Tanıma ve tenfiz davası, yargı kararının uluslararası hukuka uygun olması durumunda açılabilmektedir.
4. Kararın tenfiz edileceği ülkenin yasalarına uygun olması. Tanıma ve tenfiz davası, yargı kararının tenfiz edileceği ülkenin yasalarına uygun olması durumunda açılabilmektedir.
5. İlgili taraflarıa doğru tebligat. Tanıma ve tenfiz davası, ilgili taraflara doğru şekilde tebliğ edilmiş olması durumunda açılabilmektedir.

TANIMA TENFİZ DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ

Örnek dilekçemizde somut olayın yurt dışında verilen bir boşanma kararının tanınması olduğunu varsayalım;

…. AİLE MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE,

DAVACI :

VEKİLİ :

DAVALI :

KONU : … Mahkemesi’nin … tarih … numaralrı kararının tanınması ve tenfiz edilmesine ilişkin taleplerimizi içerir dilekçemizin sunulmasından ibarettir.

AÇIKLAMALAR

1- Tarafların evlenme tarihi , boşanma tarihi, müşterek çocuk varsa isim ve yaşları belirtilmelidir.

2- Boşanma kararını veren mahkemenin bilgileri yazılmaktadır. Kararın kesinleştiği ve kesinleşme şerhine ilişkin belgelerin ve onaylı tercüme örneklerinin dilekçe ekinde sunulduğu, ayrıca her birinin apostil şerhini havi olduğuna dikkat çekilmelidir. Bu kısımda yine tanıma tenfiz davalarının hukuki dayanağını oluşturan Milletlerarası Özel Hukuk Ve Usul Hakkında Kanunu’ndaki dayanak maddelere de atıf yapılmalıdır.

3- Son olarak … Aile Mahkemesi’nin … numara … Tarihli kararının Türkiye’de hüküm ifade edebilmesi için tanınması ve tenfizi talep edilerek dilekçe tamamlanmalıdır.

HUKUKİ SEBEPLER : HMK, TMK, MÖHUK ve ilgili mevzuat

HUKUKİ DELİLLER : …. Aile Mahkemesi’nin … tarih … numaralı kararının kesinleşme şerhi ve onaylı tercümesi, her birinin apostil şerhi

NETİCE VE TALEP :

… Aile Mahkemesi’nin …. tarih … Numaralı kararının Türkiye Cumhuriyeti’nde hüküm doğurabilmesi için tanınmasını ve tenfizini vekalaten ve saygıyla arz ve talep ederiz. (tarih)

DAVACI VEKİLİ

Ad-Soyad /imza

TANIMA TENFİZ DAVASI NE KADAR SÜRER?

Yurt dışında alınan boşanma kararı yalnızca boşanmaya ilişkin ise bu hükmün tanıma davası yolu ile Türkiye’de geçerli hale getirilmesi gerekir. Tanıma davası açmak isteyen kişi bir avukattan destek alarak işbu davayı açarsa usul hukuku anlamından dilekçe veya evraklarda bir eksiklik olmayacağından bir iki ay kadar kısa bir sürede sonuç alabilecektir. Ancak uygulamada kişilerin bu davayı kendisinin açtığı ve gerek dilekçe gerekse de eklenmesi gereken evraklarda hata yaptığı gözlemlenmektedir. Bu sebeple davalar oldukça uzun sürebilmekte hatta olumsuz sonuçlanabilmektedir.

Boşanma kararında velayet, nafaka veya tazminat gibi boşanmaya dayalı hükümler de varsa tanıma ve tenfiz davası birlikte açılmalıdır. Bu dava tanıma davasından daha uzun sürmektedir. Tanıma- tenfiz davası yaklaşık bir yıl sonunda sonuçlanmaktadır. Burada da bir avukattan yardım alınmasını önermekteyiz. Zira yapılacak ufak bir hata telafisi imkansız zararlara sebep olabilecektir.

TANIMA İLE TENFİZ DAVASININ FARKI NEDİR?

Uygulamada tanıma-tenfiz davası sanki bir davaymış gibi anılsa da ; bu iki dava birbirinden farklı davalardır. Tanıma davası, icrai niteliği olmayan tespit hükmü içeren yabancı mahkeme kararları için düzenlenen bir yoldur. Örneğin yurt dışında verilen boşanma kararında yalnızca tarafların boşanmasına karar verilmişse bu kararın tanıma davasına konu edilmesi akabinde Türkiye’de de geçerlilik kazanması sağlanır.

Ancak eğer yabancı mahkeme kararında birtakım icrai hükümler mevcut ise artık tanıma davası değil tenfiz davası açılması gerekir. Örneğin ;

• yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararında boşanmanın yanı sıra;
• tazminat veya nafaka gibi icra işlemine konu edilebilecek hükümler de mevcutsa
• tanıma davasının yanında mutlaka tenfiz davası da açılmalıdır.
• Zira tanıma davası yalnızca tespit niteliğindeki hükümler içindir .

TANIMA VE TENFİZ DAVASINDA TEBLİGAT SÜRECİ

Türk mahkemeleri, tanıma ve tenfiz davası için yapılan tebligat işlemlerinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümlerine göre hareket etmektedir. Tebligat işlemi, davanın taraflarına yapılan yazılı bildirimdir ve kanunen belirlenmiş usullere göre yapılması gerekmektedir. Aşağıda, Türk mahkemelerinin tanıma ve tenfiz davasında tebligat işlemini nasıl yaptığına ilişkin bilgiler yer almaktadır:

• Türk mahkemeleri, tanıma ve tenfiz davasına ilişkin tebligat işlemlerini HMK kapsamındaki tebligat usullerine göre gerçekleştirmektedir.
• Tarafların yerleşim yerleri, adresleri dosyada yoksa, tebligat işlemleri bazen ilan yoluyla yapılmaktadır.
• Tanıma ve tenfiz davası için yapılan tebligat işlemlerinde, çok sık olmamakla birlikte , ilgili kararın tanınması veya tenfiz edilmesi istenen yabancı mahkeme veya makama da tebligat yapılması gerekebilmektedir.
• Tarafların adresleri veya iletişim bilgileri dosyada yer alıyorsa, tebligat işlemi doğrudan bu adreslere yapılmaktadır.
• Tarafların adreslerine yapılan tebligat işlemlerinde, tebligat tutanağı düzenlenir ve bu tutanak imza karşılığında tebliğ edilmektedir. Tarafların adreslerine yapılan tebligat işlemlerinde, taraflara tebliğ edilen belgeleri alıp almadıklarına dair imza alınması gerekmektedir.
• Tebligat işleminin usulüne uygun olarak yapılması ve tarafların kendilerine tebliğ edilen belgelerden haberdar olması, davada adil bir yargılama sürecinin sağlanması için son derece önemlidir.

TANIMA VE TENFİZ DAVASININ SONUÇLARI

Tanıma ve tenfiz davası, bir yabancı mahkeme kararının Türkiye’de tanınması ve uygulanabilir hale getirilmesi için açılan bir davadır. Bu davada alınacak kararlar şunlardır:

1. Tanıma Kararı: Mahkeme, yabancı mahkeme kararının tanınmasına karar verirse, bu karar Türkiye’de kesinleşir. Bu kararın alınabilmesi için, yabancı mahkeme kararının Türk kamu düzenine aykırı olmaması gerekmektedir.
2. Tenfiz Kararı: Mahkeme, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de uygulanabilir hale getirilmesine karar verirse, bu karar Türkiye’de icra edilebilir hale gelir. Bu kararın alınabilmesi için, yabancı mahkeme kararının kesinleşmiş ve icra edilebilir olması gerekmektedir

TANIMA VE TENFİZ DAVASI AÇARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Tanıma ve tenfiz davası, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye’de tanınması ve icra edilebilir hale getirilmesi için önemli bir yoldur. Ancak, davanın başarıya ulaşması için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır:

1. Yasal sürelerin takibi: Tanıma ve tenfiz davaları, yasal sürelerin takibini gerektiren bir dava türüdür. Bu nedenle, davanın açılması ve yasal sürelerin takibi için bir avukatın yardımı tavsiye edilmektedir.
2. Yabancı mahkeme kararının nüshasının temini: Yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizi için, orijinal veya doğruluğu yeminli tercüman tarafından onaylanmış bir nüshası gereklidir.
3. Türk kamu düzenine aykırılık: Yabancı mahkeme kararının Türk kamu düzenine aykırı olmaması gerekmektedir. Türk kamu düzenine aykırılık, Türkiye’nin temel ilke ve düzenlemelerine aykırı olması anlamına gelir.
4. Kararın kesinleşmiş olması: Tanıma ve tenfiz davası için yabancı mahkeme kararının kesinleşmiş olması gerekmektedir. Bu, yabancı mahkeme kararının itiraz süresinin dolmuş ve temyiz edilmesinin mümkün olmadığı anlamına gelir.
5. Adli harçların ödenmesi: Tanıma ve tenfiz davası açmak için adli harçların ödenmesi gereklidir. Harçlar, davaya konu olan yabancı mahkeme kararının değerine göre farklılık gösterir.
6. Usul kurallarına uyulması: Tanıma ve tenfiz davaları, Türk usul hukuku kurallarına uygun olarak açılmalıdır. Bu nedenle, davayı açarken gerekli belgelerin hazırlanması, doğru mahkemenin seçilmesi ve usul kurallarına uygun şekilde ilerlemesi önemlidir.

Bu hususlar, tanıma ve tenfiz davası açmadan önce dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan bazılarıdır. Bir avukatın yardımı ile davanın başarıya ulaşması daha kolay hale gelir.

TANIMA TENFİZ DAVASI ÜCRETİ 2024

Tanıma ve tenfiz davası ücreti ; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenmektedir. Bu tarifede belirlenen ücret tavsiye niteliğinde olduğundan vekalet ücreti açısından bu tarifenin bir bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Tanıma ve tenfiz davalarında avukatların bu alandaki tecrübesi, yabancılar hukuku konusunda uzmanlığı ücret için belirleyici faktörlerdir.

Diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz. – Tanıma Tenfiz Davası Avukatı

SIK SORULAN SORULAR: