TAKSİRLE YARALAMA (TCK 89)

Taksirle yaralama suçu ve cezası , 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 89. maddesinde “Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar” başlıklı bölümünde düzenlenmiştir. TCK 89’un birinci fıkrası taksirle yaralanma suçunun basit halini düzenlemektedir. Devam eden diğer fıkralar ise daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hallerini düzenlemektedir.

TAKSİR NEDİR?

Türk Ceza Kanunu’nda esas olan suçların kast ile gerçekleştirilmesidir. Kast halinde fail bizzat suçun neticesini öngörerek bu neticeyi gerçekleştirmek istemekte buna göre hareket etmektedir. Bu duruma “bilerek ve isteyerek” harekete geçme de denmektedir. Fakat kanun koyucu , kanunda sayılan bazı suçlar için taksir ile hareket etmeyi de suç olarak düzenlemiştir. Bu noktada taksir nedir sorusunun cevabına geçmeden evvel belirtmemiz gerekir ki suçun taksirli halinden ceza verilebilmesi için kanunda bu suçun taksirle de işlenebileceği düzenlenmiş olması gerekmektedir. Bu açıklamadan anlaşılacağı üzere her suçun taksirli hali yasada mevcut değildir.

Peki taksir nedir ? Taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık sebebiyle, bir davranışın suçun kanuni tanımında söylenen neticesi öngörülmeyerek işlenmesidir. Yani kişi dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması neticesinde öngöremediği bir sonuca sebep olmaktadır. Burada dikkat ve özen yükümlülüğünün derecesi şahsın özelliklerine göre değil, objektif ölçütlere göre tespit edilecektir. Zira toplumsal hayatın bir gereği olarak birçok alanda kişilerin dikkatli ve özenli şekilde uyması gereken birçok kural belirlenmektedir. İnşaat faaliyeti, sağlık hizmetlerinin yürütülmesi ve trafik dü­zeniyle ilgili kurallar bu kurallara örnek olarak sayılabilecektir.

TAKSİRLE YARALANMA SUÇU

TCK ‘nın 89. maddesinin birinci fıkrasında taksirle yaralanma suçunun basit haline ve cezasına yer verilmiştir;

Taksirle yaralama
Madde 89- (1) Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Kanunun açık hükmünden de anlaşılacağı üzere taksirle yaralamanın basit halinde fail üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılmaktadır.

TCK 89 DAHA AĞIR CEZAYI GEREKTİREN HALLER

Maddenin diğer fıkralarında taksirle yaralamanın daha ağır cezayı gerektiren nitelikli halleri sayılmıştır.

Kanunun ikinci fıkrasında ;

(2) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Vücudunda kemik kırılmasına,
c) Konuşmasında sürekli zorluğa,
d) Yüzünde sabit ize,
e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,
Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır.

Burada kanun koyucu taksirle yaralama fiilinin mağdur üzerinde bıraktığı etkinin ağırlığını cezayı artıran bir sebep olarak düzenlemiştir. Örneğin duyu veya organlardan birinin zayıflamasına, vücutta kemik kırığına veya gebe kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına sebep olma bu fıkrada sayılanlardan birkaçıdır. burada kanun koyucu birinci fıkradaki cezanın yarı oranında arttırılacağını düzenlemiştir.

Kanun 3. fıkrada taksirle yaralamanın daha ağır sonuçlara sebep olması hallerini düzenlemiştir ;

(3) Taksirle yaralama fiili, mağdurun;
a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine,
Neden olmuşsa, taksirle basit yaralamaya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.

Kanun koyucu üçüncü fıkrada ikinciye göre daha ağır sonuçları düzenlemiş ; bu sonuçlara sebep olan fiillerin de ikinci fıkradakine göre daha ağır cezaya çarptırılacağı belirtilmiştir. Örneğin ikinci fıkrada duyu veya organlardan birinin zayıflaması cezalandırılırken üçüncü fıkrada duyu veya organlardan birinin işlevini yitirmesi söz konusudur. Yine gebe kadının çocuğunun vaktinden önce doğması ikinci fıkrada düzenlenen bir nitelikli halken ; üçüncü fıkrada gebe kadının çocuğunun düşmesi cezalandırılmıştır. Kanun koyucu üçüncü fıkradaki sayılan fiillerin birinci fıkradaki cezanın bir kat arttırılması ile cezalandırılacağını düzenlemiştir.

Taksirle yaralama fiili birden fazla kişinin yaralanmasına sebep olmuşsa, fail hakkında altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

BİLİNÇLİ TAKSİR HALİNDE VERİLECEK CEZA

Bilinçli taksiri basit taksirden farklı kılan özellik, fiilin sonucunun failce fiilen ön­görülmüş ve ancak istenmemiş olmasıdır. Yani fail yapacağı hareket sonrasında doğacak sonucu öngörmüş, ama bunun ortaya çıkmasını istememiştir. Bilinçli taksir durumunda verilecek ceza üçte birden yarısına kadar artırılacaktır.

TAKSİRLE YARALAMADA UZLAŞMA

Taksirle yaralama uzlaşma kapsamında sayılan suçlar arasındadır. Bu nedenle soruşturma ve kovuşturma evresinin her aşamasında ilk olarak tarafların bir uzlaştırmacı aracılığı ile uzlaştırılması amaçlanır.

TAKSİRLE YARALAMA HAGB

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması işlediği suçun cezası belli bir sınıra ulaşmayan ve öncesinde kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış sanığın hakkındaki mahkumiyet hükmünün açıklanmasının diğer şartlar gerçekleştiği takdirde ertelenmesidir. Taksirle yaralama suçu nedeniyle verilen hükmün diğer şartların oluşması halinde açıklanmasının geri bırakılması mümkündür.

TAKSİRLE YARALAMA ŞİKAYETE BAĞLI MI ?

TCK 89. maddesinde düzenlenen taksirle yaralama suçu şikayete bağlı suçlar arasındadır. Şikayet süresi fiilin işlenmesi ve failin öğrenilmesinden itibaren 6 aydır . Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olduğundan şikayetten vazgeçilmesi dava dosyasını düşürecektir.

Taksirle yaralama suçunun bilinçli taksirle işlenmesi halinde ise yalnızca suçun basit hali için şikayet aranır. Diğer daha fazla cezayı gerektiren nitelikli haller şikayet şartı aranmaksızın re’sen soruşturulmaktadır.

TAKSİRLE YARALAMA ZAMANAŞIMI

Taksirle yaralamada dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Yani bu süre dolamadan soruşturma veya kovuşturma işlemlerinin başlaması için mağdurun şikayet hakkını kullanması gerekmektedir.

TAKSİRLE YARALAMA DAVASINA HANGİ MAHKEME BAKAR ?

TCK 89. maddesi taksirle yaralama nedeniyle ikame edilen ceza davaları Asliye Ceza Mahkemeleri’nde görülmektedir.

TAKSİRLE YARALAMA SEBEBİYLE TAZMİNAT DAVASI

Belirtmemiz gerekir ki taksirle yaralama sonucunda maddi ve manevi zarara uğrayan mağdur bu zararlarının giderilmesini failden maddi ve manevi tazminat davası ile talep edebilir. Ancak öncelikle taksirle yaralama sebebiyle bir ceza davasının açılması ve failin mahkumiyet hükmü alması önemlidir. Zira bu durumda failin yaptığı fiilin haksızlığı bir mahkeme kararı ile sabit olduğundan ; mağdurun açacağı hukuk davasında (tazminat davasında) işi kolaylaşacaktır.

Daha fazla bilgi almak için bize whatsapp ve diğer iletişim kanallarından ulaşabilirsiniz. Ceza Hukuku ile ilgili diğer makalelerimize ise buradan ulaşabilirsiniz.

SIK SORULAN SORULAR