İçindekiler
- 1 Şantaj Suçu Nedir?
- 2 Şantaj Suçu Unsurları Nelerdir?
- 3 Şantaj Suçu Korunan Hukuki Değer
- 4 ŞANTAJ SUÇUNDA MANEVİ UNSUR
- 5 ŞANTAJ SUÇUNUN FAİLİ VE MAĞDURU
- 6 ŞANTAJ SUÇUNA TEŞEBBÜS MÜMKÜN MÜDÜR?
- 7 Şantaj Suçu Nasıl Olurşur?
- 8 SEXORTİON ( WEB KAMERASI ŞANTAJI)
- 9 ŞANTAJ SUÇU İLE TEHDİT SUÇU ARASINDAKİ FARK NEDİR?
- 10 Şantaj Suçunun Cezası
- 11 ŞANTAJ TÜRLERİ
- 12 ŞANTAJ SUÇU MAĞDURLARI NE YAPMALI?
- 13 ŞANTAJ SUÇUYLA MÜCADELEDE HUKUKİ ÇÖZÜMLER
- 14 ŞANTAJ SUÇUNUN KOVUŞTURMA USULÜ, YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME
- 15 SIK SORULAN SORULAR:
Şantaj suçu; Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinde ;
“Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (Ek: 29/6/2005 – 5377/14 md.) Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre cezaya hükmolunur. ”
denilmek suretiyle cezai yaptırıma bağlanmıştır.
Madde metninden görüleceği üzere şantaj suçu ;
kişinin hak veya yükümlülüklerini kötüye kullanarak haksız bir çıkar sağlamaya çalışması
ya da başkasını bir şeyi yapmaya veya yapmamaya mecbur etmesiyle ortaya çıkar.
Şantaj Suçu ve Cezası ( TCK 107) hakkında detaylı bilgi için makalemizi okuyabilirsiniz. Öncelikle şantaj suçunun tanımını yapalım:
Şantaj Suçu Nedir?
Şantaj suçu, bir kişinin başka bir kişiye karşı, onun kişisel bilgilerini, özel hayatına ilişkin gerçekleri veya yasal haklarını kullanarak yaptırım uygulamak suretiyle bir yarar sağlamayı amaçladığı bir suçtur. Bu suç, kişilerin özgürlüğü, iradesi ve onurunu koruyan bir suçtur. Şantajcı, mağdurun özel hayatına ilişkin bilgileri ifşa etmek veya yasal haklarını kullanarak ona zarar vermekle tehdit ederek bir yarar sağlamaya çalışır. Şantaj suçu, kişisel bilgilerin ve hakların korunması amacıyla suç olarak tanımlanmıştır. Bu nedenle toplumsal düzeni korumaya yönelik bir suçtur.
Şantaj Suçu Unsurları Nelerdir?
Bu suç , Türk Ceza Kanunu’nda 107. madde olarak düzenlenmiştir ve suçun unsurları şunlardır:
- Şantajcının, mağdurun kişisel bilgilerini, özel hayatına ilişkin gerçekleri veya yasal haklarını kullanarak yaptırım uygulamak suretiyle bir yarar sağlamayı amaçlaması,
- Şantajcının, mağduru bu yaptırımla tehdit etmesi,
- Şantaj yapan kişinin , mağdurun yaptırımdan kurtulmak için şantajcının isteklerini yerine getirmesini talep etmesi,
- Şantajcının, elde ettiği yararın değeri ne olursa olsun, mağdurun zarar görmesini veya haksız bir yük altına girmesini amaçlaması,
- Şantajcının, yaptırım uygulamak suretiyle mağdurun özgürlüğü, iradesi ve onurunu kısıtlaması.
Bu unsurların tümü bir arada bulunmadıkça şantaj suçu oluşmaz. Ayrıca, şantajın gerçekleşmesi için yaptırım uygulama tehdidinin mağdurun özgürlüğü, iradesi ve onurunu kısıtlaması gerekmektedir.
Şantaj Suçu Korunan Hukuki Değer
(TCK 107) -Şantaj suçu ve cezası ; Türk Ceza Kanunu’nun Hürriyete Karşı Suçlar bölümünde düzenlenmiştir. Söz konusu kanuni düzenlemenin koruduğu hukuki değer, kişilerin huzur ve sükunudur.
Şantaj, bir kişinin başka bir kişiye, onun kişisel bilgilerini, özel hayatına ilişkin gerçekleri veya yasal haklarını kullanarak yaptırım uygulamak suretiyle bir yarar sağlamayı amaçladığı bir suçtur. Bu nedenle, şantaj suçu, kişilerin özgürlüğünü ve iradesini koruyarak, kişisel bilgilerin ve hakların korunmasını hedefler. Ayrıca şantaj suçu, toplumsal düzeni de korumaya yönelik bir suçtur. Çünkü bu suç türü kişilerin birbirlerine karşı dürüst ve adil davranmalarını sağlayan sosyal bir normu ihlal eder.
ŞANTAJ SUÇUNDA MANEVİ UNSUR
Şantaj suçu kastla işlenebilen bir suçtur. Dolayısıyla şantaj suçunun taksirle işlenmesi mümkün değildir.
Taksir, bir kişinin kusuru sonucu, öngörmesi veya önlemesi gereken bir sonucun gerçekleşmesine neden olduğu durumlarda, kişinin kusurlu olduğunu ifade eden bir hukuk terimidir. Taksir, kusurlu davranışın daha hafif bir şeklidir. Kişinin kasıtla değil, dikkatsizlik, tedbirsizlik veya özensizlik sonucu bir zarara neden olduğu durumlarda kullanılmaktadır. Özetle, taksir, kusurlu davranış sonucunda gerçekleşen bir zararın kişinin kasıtlı olarak değil, kusurlu olarak ortaya çıkmasıdır.
ŞANTAJ SUÇUNUN FAİLİ VE MAĞDURU
Şantaj suçunun faili açısından herhangi bir özellik aranmaz. Yani tüm gerçek kişiler şantaj suçunun faili olabilir. Bununla birlikte yine herkes şantaj suçunun mağduru olabilmektedir.
ŞANTAJ SUÇUNA TEŞEBBÜS MÜMKÜN MÜDÜR?
Suçu teşkil eden fiilin bölünebilir olmaması dolayısıyla şantaj suçu teşebbüse uygun değildir. Şantaj suçunun oluşabilmesi için, mağdurun zorlanması yeterlidir. Bu zorlama karşısında, mağdurun isteneni yapması suçun oluşması için gerekli ve zorunlu değildir. Buradan anlaşılmaktadır ki şantaj suçu tehlike suçudur.
Bu ifadelerden de anlaşılacağı , şantaj suçunun teşebbüse uygun değildir. Suçu teşkil eden fiilin bölünebilir olmaması, yani şantaj suçunun teşebbüse uygun olmaması, suçun oluşabilmesi için tamamının gerçekleşmesi gerektiği anlamına gelir. Yani, şantajcının tehdit veya baskısı nedeniyle mağdurun isteneni yapması suçun oluşması için yeterlidir. Ancak eylem gerçekleşmeden önce suç teşebbüs aşamasında değildir.
Bununla birlikte, şantaj suçu tehlike suçu olarak da adlandırılmaktadır. Çünkü şantaj suçu, bir zararın gerçekleşmesi yerine, mağdurun tehdit ve baskısı nedeniyle potansiyel olarak zarar görmesi durumunda gerçekleşebilir. Yani, suçun oluşabilmesi için gerçek bir zararın ortaya çıkması gerekmez. Mağdura yönelik tehdit veya baskı bile suçun oluşması için yeterlidir.
Bu nedenle, şantaj suçu tehlike suçu olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla sadece mağdura yönelik tehdit ve baskı nedeniyle suçun tam olarak gerçekleştiği durumlarda cezai sorumluluk doğar.
Şantaj Suçu Nasıl Olurşur?
- Şantaj suçunda bir kişiye bir şeyi yapmaya ya da yapmama zorlama durumu mevcuttur. Fakat; şantaj suçuna konu olaylarda bir kimseye bir kötülük yapılacağından veyahut bir kişinin sahip olduğu bir değere saldırıda bulunulacağından bahisle bir zorlama söz konusu değildir. Bunun aksine; suçun faili mağduru, hakkı olan ya da yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından ya da yapmayacağından bahisle zorlamaktadır.
- Örnek olarak; hırsızlık suçunu işleyen birini şikayet edeceğinden bahisle bir menfaat elde eden kişi şantaj suçunun faili olmaktadır. Hırsızlık fiilini ihbar etmek aslında hem haktır hem de kamusal bir yükümlülüktür. Buna rağmen hırsızlık suçunun failine; kendisini ihbarda bulunacağından bahisle maddi menfaat elde eden kimse şantaj suçunu işlemiş olur.
- Bir diğer örnekte ; bir gazetecinin bir belediye başkanı ; ihalelerde yolsuzluk yaptığını bildiği ve kendisini ihbar edeceğini belirterek para alması da şantaj suçunu oluşturur.
- Şantaj bazen de kişinin yükümlü olmadığı bir fiile bulunmaya zorlaması ile de gerçekleşir.
- Örnek olarak; bir futbol takımı başkanına; hakkında gündeme gelen yolsuzluk iddialarıyla alakalı olarak ; bir miktar para karşılığında isminden gazetede bahsetmeyeceğinden bahsetmek de şantaj suçunu oluşturur.
SEXORTİON ( WEB KAMERASI ŞANTAJI)
Sexortion ; siyaset, futbol ve iş dünyası gibi herhangi bir alanda ve herhangi bir biçimde güce veya güçlü bir konuma sahip olduğu düşünülen insanlara sıkça yapılmaktadır. Bu şantaj metodu bilgisayar kamerası veya telefon kamerasıyla son zamanlarda sıkça yapılmaktadır. Özellikle instagram üzerinden sahte (fake) hesaplarla bu şantaj türü sıkça yapılıyor. Bu suçun failleri sahte bir kimlik kullanarak çevrimiçi olan mağdurlarla arkadaş olmakta daha sonrasında ; genellikle çekici bir kadın kullanılarak suçun mağdurlarını bilgisayar kamerası önünde cinsel eylemlerde bulunmaya ikna etmeye ve sonrasında kendilerine şantaj yapmaktadırlar.
Sexortion, İngilizce “sexual extortion” kelimesinin kısaltmasıdır. Web kamerası şantajı olarak da bilinmektedir. Bu tür şantaj suçu, internet üzerinden yapılan video görüşmeleri veya fotoğraf paylaşımları sırasında gerçekleştirilmektedir. Bir kişi, başka bir kişinin cinsel içerikli fotoğraflarını veya videolarını çeker ve ardından bu materyalleri kullanarak şantaj yapar.
Sexortion, genellikle dolandırıcılık amaçlı yapılmaktadır. Şantajcı, mağdura öncelikle sahte bir kimlik kullanarak arkadaşlık kurar. İnternet üzerinden mesajlaşma, görüntülü görüşme veya fotoğraf paylaşımı yoluyla ilişki kurarlar. Daha sonra, bu kişi mağdurun cinsel içerikli bir fotoğrafını veya videosunu çeker ve bunu mağdurun ailesi, arkadaşları veya işvereni gibi kişilerle paylaşmakla tehdit eder. Şantajcı, mağdurun isteklerini yerine getirmediği takdirde, cinsel içerikli materyalleri ifşa edeceğini söyler.
WEB Kamerası Şantajı
Sexortion, internet ve teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte artmıştır. Bu tür şantajlar, özellikle gençler ve çocuklar arasında yaygındır. Şantajcılar, mağdurların savunmasız oldukları, güvenli olmayan internet ortamlarını hedef alırlar. Bu nedenle, çocuklar ve gençlerin, internet üzerinde güvenliği sağlamak için aileleri veya ebeveynleri tarafından yönlendirilmeleri gerekmektedir.
Sexortion, bir suçtur ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmaktadır. Şantajcılar, cinsel içerikli materyalleri elde etmek ve bunları kullanarak şantaj yapmak için çeşitli teknikler kullanabilirler. Bu nedenle, internet üzerinde güvenliği sağlamak için bazı önlemler alınması gerekmektedir.
Bu önlemler arasında;
- güvenli şifreler oluşturma,
- güvenli internet bağlantıları kullanma,
- bilinmeyen kaynaklardan gelen mesajları açmama
- ve fotoğraf ve video paylaşımında dikkatli olma gibi
tedbirler bulunur. Ayrıca, internet üzerinde herhangi bir şantaj girişimiyle karşılaşan kişilerin, hukuki yardım ve destek almaları önem ihtiva eder.
ŞANTAJ SUÇU İLE TEHDİT SUÇU ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Şantaj suçu ile tehdit arasındaki fark, amaç ve yöntemlerinde farklılıklar içermektedir.
Tehdit, bir kişinin başka bir kişiye, onun kendisi, ailesi veya mal varlığı üzerinde bir zarar veya korku yaratmak amacıyla sözlü ya da yazılı olarak yapılan açıklamalardır. Tehdit, kişilerin hürriyetini kısıtlayan ya da onların iradesini baskı altına alan bir suçtur.
Şantaj suçu ise, bir kişinin başka bir kişiye, onun kişisel bilgilerini, özel hayatına ilişkin gerçekleri veya yasal haklarını kullanarak yaptırım uygulamak suretiyle bir yarar sağlamayı amaçladığı bir suçtur. Şantajcı, mağdurun özel hayatına ilişkin bilgileri ifşa etmek veya yasal haklarını kullanarak ona zarar vermekle tehdit ederek bir yarar sağlamaya çalışır.
Yani, tehdit kişilerin hürriyetini kısıtlayan bir suçken, şantaj suçu kişilerin özel hayatını ihlal ederek onları baskı altına almayı amaçlamaktadır. Şantajda yaptırım uygulama tehdidi, mağdurun özgürlüğü, iradesi ve onurunu kısıtlama amaçlı iken, tehditte ise kişilerin hürriyeti kısıtlanır.
Şantaj Suçunun Cezası
TCK 107, şantaj suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adlî para cezasıdır.
ŞANTAJ TÜRLERİ
Şantaj, farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Bazı yaygın şantaj türleri şunlardır:
- Gizli bilgi şantajı: Kişinin özel hayatına ilişkin gizli bilgilerini ifşa etmekle tehdit ederek kişiyi zorlamak.
- Fotoğraf ve video şantajı. Kişinin özel hayatına ilişkin fotoğraf veya videolarını ifşa etmekle tehdit ederek kişiyi zorlamak.
- İşyeri şantajı. Bir çalışanın iş yerinde bir iş arkadaşına veya patronuna karşı şantaj yapması.
- İlişki şantajı: Kişinin bir başka kişiyle ilişki kurması veya devam etmesi için şantaj yapması.
- Mal varlığı şantajı: Kişinin mal varlığına karşı şantaj yapması ve kişiyi malvarlığından vazgeçmeye zorlaması.
- Tehdit şantajı: Kişinin ailesine veya sevdiklerine zarar vermekle tehdit ederek kişiyi zorlamak.
- İşbirliği şantajı: Kişinin bir başka kişiye bir suçta işbirliği yapmaya zorlamak için şantaj yapması.
Bu tür şantajların hepsi, bir kişiyi istenmeyen bir davranışta bulunmaya zorlamak için yapılan tehditlerle gerçekleştirilmektedir.
ŞANTAJ SUÇU MAĞDURLARI NE YAPMALI?
Şantaj suçu mağduru, şantajcının taleplerini yerine getirmemelidir. Hemen bir avukata başvurarak yasal haklarını öğrenmeli ve korumalıdır.
Ayrıca, mağdur şantajcının tehditlerine karşı cesur davranmalıdır. Şantajcıyla iletişimi kesmek, kayıt tutmak ve şantajcının yaptıklarını ispatlamak da önemlidir.
Mağdur, ayrıca, şantaj suçunu polise veya savcılığa bildirebilir. İlave olarak şantajcının suç işlediğini kanıtlayacak her türlü delili sunabilir. Şantajcı hakkında suç duyurusunda bulunmak, hukuki yollara başvurmak mağdurun haklarını korumak için önemlidir.
Mağdur, şantajcıya karşı hukuki yollara başvurarak şantajcının suçunu ispatlayabilir ve şantajcının cezalandırılmasını sağlayabilir. Bunun yanı sıra, mağdurun psikolojik yardım alması da önemlidir.
ŞANTAJ SUÇUYLA MÜCADELEDE HUKUKİ ÇÖZÜMLER
Şantaj suçuyla mücadelede hukuki çözümler şunlardır:
- Suç Duyurusu. Şantaj suçunun işlendiği durumlarda, mağdurun öncelikle polise veya savcılığa suç duyurusunda bulunması gerekmektedir. Bu, şantaj suçunun adli makamlar tarafından soruşturulmasına ve suçlunun cezalandırılmasına yardımcı olacaktır.
- Dava Açmak: Şantaj suçunun işlendiği durumlarda, mağdurun hukuki yollara başvurarak dava açması mümkündür. Şantajcının cezalandırılmasının yanı sıra, mağdurun uğradığı maddi veya manevi zararların tazmini de talep edilebilmektedir.
- İspatlama Yükümlülüğü: Şantaj suçunun işlendiği durumlarda, suçun ispatı mağdura düşmektedir. Mağdurun, şantajcının talepleri doğrultusunda yaptığı ödemelerin kanıtlanması gerekmektedir. Ayrıca veya şantajcının tehdit içeren mesajları, kayıtları veya belgeleri sunması da gerekmektedir.
- Koruma Kararı. Şantaj suçu mağduru, şantajcının tehditlerinden korunma için mahkemeden koruma kararı talep edebilmektedir. Bu karar ile şantajcının mağdura yaklaşması, onunla iletişim kurması veya ona zarar vermesi yasaklanabilir.
- Psikolojik Destek: Şantaj suçu mağduru, olayın psikolojik etkileri nedeniyle psikolojik yardım almaya ihtiyaç duyabilmektedir.. Mağdur, psikolojik destek alarak yaşadığı travmayı atlatma ve normal hayatına geri dönme sürecinde desteklenebilir.
Özetle, şantaj suçu ile mücadele etmek için hukuki yollara başvurmak, suçun ispatı için önemlidir.
ŞANTAJ SUÇUNUN KOVUŞTURMA USULÜ, YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME
Şantaj suçu şikayete tabi bir suç değildir. Bu sebeple ceza soruşturmasının açılabilmesi için şantaj yapılan kişinin şikayet etmesi gerekmez. Şantaj suçunda yetkili ve görevli mahkeme ise suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesidir. Suçun kovuşturma usulüne ilişkin olarak belirtmek gerekir ki; şantaj suçu uzlaşmaya tabi suçlardan değildir.
Ceza hukuku ile ilgili diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz.
SIK SORULAN SORULAR:
Şantaj Suçunun Cezası TCK 107’de düzenlenmiştir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere şantaj suçunun cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 5000 güne kadar adli para cezası olarak düzenlenmiştir.
Şantaj suçu, bir kişinin başka bir kişiye karşı, onun kişisel bilgilerini, özel hayatına ilişkin gerçekleri veya yasal haklarını kullanarak yaptırım uygulamak suretiyle bir yarar sağlamayı amaçladığı bir suçtur. Bu suç, kişilerin özgürlüğü, iradesi ve onurunu koruyan bir suçtur.
Şantaj suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adlî para cezasıdır.