İçindekiler
- 1 Ruhsatsız Silah Bulundurma , Taşıma Veya Satın Alma Suçu
- 2 Ruhsatsız Silah Bulundurma , Taşıma Veya Satın Alma Suçu Nitelikli Hal
- 3 Silah Ruhsatı Alma Usulü
- 4 Bulundurma Ruhsatı Almanın Şartları
- 5 Taşıma Ruhsatı Almanın Şartları
- 6 Ruhsatlı Silahın Başkasına Verilmesi, Satılması Mümkün Müdür?
- 7 Ruhsatsız Silah Bulundurma , Taşıma Veya Satın Alma Suçunda Yargılama Usulü
- 8 Ruhsatsız Silah Bulundurma Suçuna İlişkin Tedbirler Nelerdir?
- 9 SIK SORULAN SORULAR
- 10 YARGITAY KARARLARI
Ruhsatsız silah bulundurma ve satma suçu ; 6136 Sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun‘a muhalefet etmekle doğar. Ruhsatsız silah bulundurma ve satma eylemine taşıma eylemi de dahildir. Tüm bunlar anılan kanunda suç olarak tanımlanmıştır. Kanun, ilk maddesiyle ateşli silahlar ve mermilerinin ve bıçakların ve diğer saldırı araçlarının tedariki ve bulundurulmasının bu kanun ile düzenleneceğini belirtmiştir.
Anılan silahların;
- memlekete sokulması,
- yapılması,
- satılması,
- satın alınması,
- taşınması
- veya bulundurulması
son derece önemlidir. Zira bu hususların devlet tarafından kontrol edilememesi halinde genel halk güvenliği tehlikeye atılmış olur.
Ruhsatsız Silah Bulundurma , Taşıma Veya Satın Alma Suçu
Kanun saldırı araçlarının kanun koyucunun çizdiği sınırlar içerisinde bulundurulmasına ve satın alınmasına izin vermiştir. Söz konusu kanun hükmüne aykırı olarak saldırı araçlarını ;
satın alan, |
bulunduran |
ya da taşıyan kimse |
ise cezalandırılmıştır. Bu hususu düzenleyen 6136 Sayılı Kanunu’nun 13. maddesi aşağıdaki gibidir;
Madde 13 –
Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alan ya da taşıyanlar veya bulunduranlar hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Kanun koyucu bu fiilleri bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırmıştır. Burada hapis cezasının adli para cezası ile birlikte infazı düzenlenmiştir. Bu sebeple adli para cezası bir seçenek yaptırım değildir. Ayrıca belirtmemiz gerekir ki kanun koyucu ateşli silahları ve bunlara ait mermileri ruhsatsız bir şekilde ;
- satın alan ,
- taşıyan ,
- bulunduran
kimse hakkında anılan cezanın verileceğini düzenlemiştir. Bu sayılan fiillerden birini şahsın işlemesi yeterlidir, tüm fiillerin birlikte gerçekleşmesi gerekmez. Yani kanun koyucu seçimlik hareketli bir suç tipi olarak düzenlemiştir.
Ruhsatsız Silah Bulundurma , Taşıma Veya Satın Alma Suçu Nitelikli Hal
6136 Sayılı Kanunu’nun 13. maddesinin ikinci fıkrası suçun nitelikli halini düzenlemiş olup şöyledir ;
Ateşli silahın, bu Kanunun 12. maddesinin 4. fıkrasında sayılanlardan olması ya da silah veya mermilerin sayı veya nitelik bakımından vahim olması halinde 5 yıldan 8 yıla kadar hapis ve 500 günden 5000 güne kadar adlî para cezasına hükmolunur
Bu fıkrada kanun koyucu ruhsatsız silah bulundurma ve satma suçu konu silah veya mermilerin sayı veya nitelik bakımından vahim olması halinde verilecek cezasının beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beş yüz günden beş bin güne kadar adli para cezası olacağını düzenlemiştir. Silah ya da mermilerin sayı veya nitelik bakımından vahim olması hali Yargıtay kararları ile şekillenmiştir.
- Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları ruhsatsız silah bulundurma , taşıma veya satın alma suçunda; suça konu silahın 4 adetten fazla olmasını sayı bakımında vehamet arz eden bir durum olarak belirlemiştir.
Bunun yanında 6136 Sayılı Kanunu’nun 12. maddesinin 4. Fıkrası nitelik bakımından vehamet arz eden durumu aşağıdaki şekilde açıklamıştır.
Ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen ; tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya bu fıkrada sayılanların benzerleri olması ….
Görüldüğü üzere kanun ateşli silahın barındırdığı bir birtakım nitelikler ; özellikle silahın etkisini artıran nitelikler vehamet arz eden durum olarak düzenlenmiş ve nitelikli hal sayılmıştır.
Silah Ruhsatı Alma Usulü
6136 Sayılı kanun kapsamındaki silahlar için verilen taşıma ya da bulundurma ruhsatları ; yenileme harcı vermek kaydıyla ile 5 yıl için geçerlidir. Silah ruhsatı alabilmek birtakım şartlara bağlı kılınmış olup bu şartlar 6136 Sayılı kanunda ve ilgili yönetmeliklerde düzenlenmiştir. Yönetmelik taşıma ve bulundurma ruhsatı almanın şartlarını ayrı ayrı düzenlemiştir.
Bulundurma Ruhsatı Almanın Şartları
Yönetmeliğin 16’ncı maddesinde sayılan hallerden birine girmemek kaydıyla ve yirmi bir yaşını doldurmuş her Türk vatandaşı ; bulundurmak amacıyla silah satın alır. Bulundurmak amacıyla silah ruhsatı almak isteyen kimse ; hazırlamış olduğu bir dilekçe ile ikamet ettikleri ildeki Valiliğe başvuru yapar. Yönetmelik gereği eklenmesi gereken belgelerin tamamlanması akabinde engel hali bulunmayanlara gerekli harç ve vergileri ödemek kaydıyla mesken veya işyerinde olmak üzere Bulundurma Ruhsatı verilir.
Taşıma Ruhsatı Almanın Şartları
- Hayatı harici olarak tehlikede olan kişilere,
- Belirlenen bazı meslek mensubu olan kişilere,
- Bazı kamu görevlilerine,
- Zabıta görevine ait hizmette bulunma yetkisi bulunanlara,
- Devlet, belediye, özel idare ve kamu iktisadi teşebbüslerinde koruma, bakım ve onarım işlerinde çalışanlara,
- Özellik arz eden belirli görevlerde bulunanlara,
- Emekli olan bazı kamu görevlilerine,
- Kanunda belirtilen halleri de haiz olmak kaydıyla mülki amir taşıma ruhsatı verir.
Bu sebeple belirli bir sebebe dayalı olarak silah ruhsatı alan kişi ;
- bu sebebin ortadan kalktığı tarihten itibaren ,
- ruhsatı aldığı makama 6 ay içerisinde
sebebin ortadan kalktığını bildirmekle yükümlüdür. Aksi yönde hareket edenler veya süresi dolmasına rağmen altı ay içerisinde ruhsatını yenilemeyenlerin ruhsatlarını yetkili makamlar iptal eder. Ancak gerekli koşulları taşıyan kişiler 3.000 TL idari para cezası ödemeleri durumunda tekrar ruhsat alabilirler. Bu idari para cezalarını kesmeye yetkili kişi mülki amirdir.
Ruhsatlı Silahın Başkasına Verilmesi, Satılması Mümkün Müdür?
Ruhsatlı bir silahın, resmi olarak taşıma veya bulundurma ruhsatı bulunmayan kimseye satılması veya verilmesi kanuna aykırıdır. Bu tür işlemler birtakım cezalar ile müeyyidelendirilmiştir.
Bunun tanında belirtmemiz gerekiyor ki ; ruhsat sahipleri bu silah ile bir suç işlerse ;
- hem silah
- hem de ruhsat
kendilerinden geri alınır. Ayrıca bu şahıslara bir daha silah taşıma veya bulundurma ruhsatı verilemez.
Ruhsatsız Silah Bulundurma , Taşıma Veya Satın Alma Suçunda Yargılama Usulü
Ruhsatsız silah bulundurma ve satma suçu için düzenlenen muhakeme usulü seri muhakemedir. Bu muhakeme usulü kanun koyucu tarafından alternatif olarak getirilen bir usul olup birçok suçta uygulanmaktadır. Bu suç tipinde de gerek Cumhuriyet Savcısı gerekse şüpheli seri muhakeme usulünün uygulanmasını talep edebilmektedir. Seri muhakeme usulü ile ilgili ayrıntılı bilgiler aşağıda linkini paylaştığımız yazımızda verilmiştir. Ruhsatsız silah bulundurma ve satma suçu ve yargılama usulü hakkında detaylı bilgi için mutlaka aşağıdaki yazımızı da okuyunuz. Ceza hukukundaki diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz.
Ruhsatsız Silah Bulundurma Suçuna İlişkin Tedbirler Nelerdir?
Ruhsatsız silah bulundurma suçunu önlemek için çeşitli tedbirler alınabilmektedir. İşte bu suçun önüne geçmek için alınabilecek bazı tedbirler:
- Düzenli Denetimler: Polis ve diğer yetkili kurumlar, düzenli olarak halkın yaşadığı bölgelerde denetimler yaparak ruhsatsız silah bulunduranları tespit edebilirler.
- Silah Kontrolü ve Kayıt Sistemi. Bir silahın tüm geçmiş sahiplerini ve satışlarını izleyen kapsamlı bir silah kontrolü ve kayıt sistemi oluşturulabilir. Bu sayede her silahın yasal yollarla satılıp satılmadığı daha iyi denetlenebilmektedir.
- Ruhsat Süreçlerinin İyileştirilmesi. Yasal olarak silah sahibi olmak isteyenlerin daha sıkı bir değerlendirmeye tabi tutulduğu ve ruhsat alma süreçlerinin daha kapsamlı olduğu bir sistem oluşturulabilir. Psikolojik ve fiziksel sağlık kontrolleri, geçmiş suç kayıtları gibi faktörler değerlendirilebilir.
- Eğitim ve Farkındalık Kampanyaları: Halka, ruhsatsız silah bulundurmanın yasa dışı ve tehlikeli olduğu konusunda eğitim vermek ve farkındalık yaratmak için kampanyalar düzenlenebilir.
- Ceza Yaptırımları. Ruhsatsız silah bulundurma suçuna daha caydırıcı cezalar getirilebilir. Aynı zamanda bu suçun işlenmesi durumunda minimum cezaların uygulanması da etkili olabilir.
- İnternet Üzerinden Satışların Denetimi: İnternet üzerinden yapılan silah satışlarının denetimi artırılabilir. İnternet platformları, yasa dışı silah satışlarına karşı daha etkin önlemler alabilirler.
- Çalışma İşbirliği: Güvenlik güçleri, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar arasında işbirliği sağlanarak ruhsatsız silah bulundurma suçuyla mücadele edilebilmektedir.
- Sınır Kontrolleri. Sınır geçişlerinde daha sıkı güvenlik önlemleri alınarak yasadışı silah ticareti engellenebilmektedir.
- Araştırma ve İstihbarat Çalışmaları: Güvenlik birimleri, istihbarat çalışmaları ve araştırmalar yaparak ruhsatsız silah ticaretini ve dağıtımını önlemeye yönelik operasyonlar düzenleyebilmektedir.
- Etkin Ceza Adalet Sistemi: Yakalanan ruhsatsız silah bulunduran kişilere hızlı ve adil bir şekilde yargılanma süreci uygulanmalıdır. Bu, suçun caydırıcılığını artırabilir.
Yukarıdaki tedbirlerin bir kombinasyonu, ruhsatsız silah bulundurma suçunu önlemek için etkili bir yaklaşım oluşturabilir. Ancak unutulmamalıdır ki her ülkenin hukuki yapısı, kültürel farklılıkları ve güvenlik ihtiyaçları farklı olduğundan, bu tedbirler yerel koşullara göre uyarlanmalıdır.
SIK SORULAN SORULAR
Ruhsatsız silah taşıma suçunun cezasının ne kadar olacağını yazımızın içeriğinde belirtmiş bulunmaktayız. Kanuna göre belirlenen ceza miktarı ; bu suç seri muhakeme usulüne tabi olması dolayısıyla savcı tarafından belirlenecektir.
Ruhsatsız silah ihbarı cumhuriyet savcılığına veya kolluk birimlerine yapılabilir. Cumhuriyet savcısı kendisine yapılan ihbar sonrasında gerekli soruşturma işlemlerini başlatır.
Yazımızda da belirttiğimiz üzere yetkili makamlar; ruhsatını belli bir süreyle sınırlı olmak kaydıyla verir. Silah ruhsatını yenilemek isteyenler yenileme başvurusu yapmak zorundadır. Silah ruhsatı sahibi başvuru yapmaması durumunda yetkili makamlar yeniden ruhsat vermez.
YARGITAY KARARLARI
Taşıma ruhsatı süresi geçmiş silahların ruhsatının bulundurmaya dönüşeceği hakkında Yargıtay kararı:
“Soruşturmaya konu tabancanın taşıma ruhsatlı olduğunun anlaşılması karşısında, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Yönetmeliğin 3.maddesinde, taşıma ruhsatlarının 5 yıl geçerli olduğu, sürenin sona ermesinden bir ay önce tebligat için gerekli işlemlerin başlatılacağı, zabıtaca doğrudan veya Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılacak yazılı tebliğden itibaren 6 ay içinde ruhsatlarını yeniletmeyenlerin ruhsatlarının iptal edileceği ve yenileme halinde ise verilecek yeni ruhsatın eski ruhsat süresinin bitiminden itibaren geçerli olacağı, ayrıca taşıma ruhsat süresi geçmiş silahların ruhsatının bulundurmaya dönüşeceği anlaşılmakla..” (Yargıtay 8. Ceza Dairesi 7239/23408, 23.12.2021)
DİĞER YAZILAR:
Geri bildirim: Mazeret Dilekçesi Örneği 2021 - Sarıkaya Karay Hukuk Bürosu
Geri bildirim: 8 Başlıkta Seri Muhakeme Usulü 2021 - Sarıkaya Karay Hukuk Bürosu