Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan Tazminat Alabilir Mi?

Bir çalışanın kendi isteğiyle işten ayrılması genellikle kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırır. Ancak, İş Kanunu’nda belirtilen bazı özel durumlarda, işçi kendi isteğiyle istifa etse bile kıdem tazminatı alabilir. İşte kendi isteğiyle işten ayrılan bir çalışanın tazminat alabileceği durumlar ve şartları:

1. Emeklilik Nedeniyle İşten Ayrılma

Şartlar:

• 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartını sağlayan çalışan, SGK’dan “Kıdem Tazminatı Yazısı” alarak işverene sunarsa tazminat hakkı doğar.

• 7000 prim günü veya 25 yıl sigortalılık süresi tamamlandığında da tazminat alınabilir.

Gerekli Belgeler:

• SGK’dan alınan “Kıdem Tazminatı Yazısı”

• Dilekçe ile işverene başvuru

Önemli Not: Bu hakkı kullanarak işten ayrılan çalışan, başka bir işte çalışmaya devam edebilir.

2. Mobbing veya İşverenin Haksız Davranışları Nedeniyle Ayrılma

Şartlar:

• İşverenin çalışanı psikolojik baskıya (mobbing) maruz bırakması

• Çalışanın, iş yerinde cinsel veya fiziksel tacize uğraması

• İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları (maaş ödememek, fazla mesai ücretlerini vermemek vb.)

Kanuni Dayanak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi gereğince, bu nedenlerden dolayı işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alabilir.

İspat İçin Gerekenler:

• Tanık beyanları

• İş yerinde yazışmalar, e-postalar

• Fazla mesai ödenmediğine dair banka hesap dökümü veya bordro

3. Sağlık Sebepleriyle İşten Ayrılma

Şartlar:

• Çalışılan işin çalışanın sağlığını olumsuz etkilemesi

• İş yerinde sağlığa zararlı koşulların bulunması

Kanuni Dayanak:

İş Kanunu’nun 24/1. maddesi kapsamında, doktor raporuyla belgelenmesi halinde çalışan kıdem tazminatına hak kazanır.

Gerekli Belgeler:

• Devlet hastanesinden veya üniversite hastanesinden sağlık raporu

• İşverenin rapora rağmen çalışma koşullarını düzeltmediğini gösteren deliller

4. Askerlik Sebebiyle İşten Ayrılma

Şartlar:

• Erkek çalışanların zorunlu askerlik nedeniyle işten ayrılması durumunda kıdem tazminatı hakkı doğar.

Gerekli Belgeler:

• Askerlik sevk belgesi

• Dilekçe ile işverene başvuru

5. Kadın Çalışanların Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılması

Şartlar:

• Kadın çalışanlar evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir.

Gerekli Belgeler:

• Evlilik cüzdanı fotokopisi

• İşverene yazılı başvuru

Önemli Not: Bu haktan yalnızca kadın çalışanlar yararlanabilir.

6. İşyerinin Kapanması veya İş Koşullarının Değişmesi

Şartlar:

• İşyerinin başka bir şehre taşınması ve çalışanın bu durumu kabul etmemesi

• İşverenin, çalışanın görev tanımını veya maaşını çalışanın onayı olmadan değiştirmesi

Bu gibi durumlarda çalışan, haklı fesih yaparak kıdem tazminatı alabilir.

Tazminat Nasıl Hesaplanır?

Kıdem tazminatı hesaplanırken çalışanın brüt ücreti ve çalışma süresi dikkate alınır:

Kıdem Tazminatı Formülü:

📌 (Çalışma Süresi) x (Son Brüt Ücret)

Örnek Hesaplama:

• 5 yıl çalışan ve brüt maaşı 30.000 TL olan bir çalışan için:

5 x 30.000 TL = 150.000 TL kıdem tazminatı alabilir.

Sonuç

Kendi isteğiyle işten ayrılan her çalışan kıdem tazminatı alamaz. Ancak yukarıda belirtilen haklı fesih nedenlerinden biri varsa, çalışanın kıdem tazminatı hakkı doğar.

Tavsiyemiz: İşten ayrılmadan önce bir avukata danışarak hak kaybı yaşamamak için süreci doğru yönetmektir.

✅ Daha fazla bilgi ve hukuki danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz!