İçindekiler
Katalog suçlar nedir ve nelerdir sorusu uygulamada tarafımıza en sık yöneltilen sorulardan bir tanesidir. Özellikle tutukluluk kararı için karine teşkil eden bu suçlar niteliği gereği son derece ciddi suçlardır. Dolayısıyla bu katalog suç sebebiyle hakkında kamu davası açılmış olan kimsenin mutlaka alanında uzman bir ceza avukatından hukuki destek alması gerekmektedir.
Peki katalog suçlar nedir? Katalog suçlar tutukluluk konusu başta olmak üzere ceza muhakemesi uygulamasında karşımıza çıkan altında birçok suçun yer aldığı bir üst başlıktır. Bu yazımızda katalog suçların neler olduğu ve bu suçların mevcut olması halinde yargılamanın nasıl işleyeceği hususunda bilgi verilecektir.
İlgili yazılarımız ;
KATALOG SUÇ NEDİR ?
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda bazı koruma tedbirlerinin uygulanacağı suç listesine katalog suç denmektedir. Neticeleri sebebiyle en ağır koruma tedbiri olan tutuklama karar için bu suçlar ayrıca önem teşkil etmektedir.
Katalog suçlar Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 100. maddesinin 3. fıkrasında listelenmiştir. Bu listede yer alan suçlardan bir tanesinin işlenmesi halinde hakim ayrıca tutuklama nedenlerinin varlığını araştırmaksızın tutuklama kararı verebilmektedir. Diğer bir deyişle katalog suçların somut olayda mevcut olması halinde tutuklama nedenlerinin karine olarak mevcut olduğu kabul edilmektedir.
Tutuklama koruma tedbirinin koruma tedbirleri içinde ağır tedbir olduğunu belirtmiştik. Bu sebeple bu suçlardan birini İşleyen kimsenin daha kolay tutuklanacağını da gözetildiğinde mutlaka bir avukattan hukuki yardım alması önerilmektedir.
KATALOG SUÇLARDAN BİRİNİ İŞLEYEN KİMSE MUTLAKA TUTUKLANIR MI?
Öncelikle kısaca tutuklama koruma tedbiri hakkında bilgi vermemiz gerekmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere tutuklama koruma tedbiri koruma tedbirleri arasında niteliği gereği en ağır tedbirdir. Kişinin hürriyeti yargılama bitinceye veya tutuklama nedeni ortadan kalkıncaya kadar kişi bir ceza infaz kurumunda tutulur. Bir kişi hakkında tutuklama kararı verilebilmesi için öncelikle bu konuda soruşturma dosyasını yürüten Cumhuriyet savcısının talebi olmalıdır. yine kovuşturma aşamasında da dosyanın görüldüğü mahkeme tarafından tutuklama kararı verilebilmektedir.
Tutuklama kararı verilebilmesi için tutuklama nedenlerinden birinin mevcut olması gerekir.
Tutuklama nedenleri;
- Şüpheli ve Sanığın kaçma tehlikesinin olması,
- Şüpheli veya Sanığın delilleri karartma tehlikesinin olmasıdır.
Bunun yanında somut olaya konu olan suç Ceza Muhakemesi Kanunu 100. maddesinin 3. fıkrasında sayılan katalog suçlardan biri ise hakimin tutuklama nedenlerinin varlığını araştırma yükümlülüğü yoktur. Zira yukarıda da belirttiğimiz üzere katalog suçları mevcut olması halinde tutuklama nedenlerinin olarak varlığı kabul edilir.
Peki katalog suçları mevcut olması halinde sanık veya şüpheli mutlaka tutuklanır mı? Yukarıda da belirttiğimiz üzere bu suçların varlığı tutuklama nedenlerinin mevcudiyeti için karine teşkil etmektedir. Karine ise aksi ispat edilebilir bir durumdur. Dolayısıyla şüpheli veya sanık bu suçu işlemesine rağmen tutuklama nedenlerinin mevcut olmadığını ispat ederse hakkında tutuklama kararı verilmeyecektir. Belirtmemiz gerekir ki burada ispat yükü şüpheli veya sanıktadır.
KATALOG SUÇLAR NELERDİR ?
Bu suçlar 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 100. maddesinin 3. fıkrasında sayılmıştır ;
- Soykırım ve insanlığa karşı suçlar ,
- Göçmen kaçakçılığı,
- İnsan ticareti,
- Kasten öldürme ,
- Kasten yaralama
- Neticesi sebebiyle ağırlaşmış kasten yaralama,
- İşkence,
- Cinsel saldırı ,
- Çocukların cinsel istismarı,
- Hırsızlık,
- Yağma,
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ,
- Suç işlemek amacıyla örgüt kurma ,
- Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar,
- Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar,
- silah kaçakçılığı suçları,
- Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu.
- Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar.
- Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar.
- Orman Kanununun 110 uncu maddesinin dört ve beşinci fıkralarında tanımlanan kasten orman yakma suçları.
- 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun 33 üncü maddesinde sayılan suçlar.
- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen suçlar.
- Kadına karşı işlenen kasten yaralama suçu.
- Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu
KATALOG SUÇLAR VE HAKSIZ TUTUKLAMA
Yukarıda sayılan suçların bulunması halinde mutlaka tutuklama kararı verilir şeklinde bir kural olmadığını belirtmiştik. Somut olayda bu suç olması sebebiyle tutuklama kararı verilmiş olsa da sonrasında tutuklamanın haksız olduğuna ve kişinin tahliyesine karar verilebilir.
Bu durumda kişi yapılan haksız tutuklama sebebiyle tazminat davası açabilecektir.
SIK SORULAN SORULAR
CMK 100/3 ‘te katalog suç olarak tabir edilen suç listesi sayılmıştır. Buna göre bu suçlardan birini işleyen kimse için hakim tutuklama nedenlerinin varlığını ayrıca araştırmayacaktır.
Hayır, bu suçların mevcut olması halinde mutlaka tutuklama kararı verilecektir şeklinde bir kural yoktur. Hakim gerekli görmediği takdirde tutuklama kararına hükmetmeyebilir.
