KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLU

Kambiyo senetleri Türk hukukunda kıymetli evrak türlerinden bir tanesidir. Bu senetler özellikle ekonomik ve ticari hayatı olmazsa olmazlarındandır. Kambiyo senetleri bir para alacağını temsil eder ve bu alacak karşılığında devreder. Bu senetlerin özellikle sebepten soyut olması ticari hayattaki kullanılabilirliğini arttırmaktadır. Bir kambiyo senedine bakıldığında bu senedin hangi sebeple  düzenlendiği veya ciro edildiği anlaşılamaz.  Zira borç sebebi ne ilişkin herhangi bir husus senet üzerinde yer almaz. Bu sebeple bu senetler koşulsuz bir borç ikrarı niteliğindedir.  Kambiyo senetlerine  bono, çek, poliçe örnek olarak sayılabilecektir. (Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu, senet icra takibi, kambiyo senetlerinde borca itiraz davası)

Senetlerde yazılı  borcun ödenmemesi halinde icra yoluyla tahsili sağlanabilecektir. Ancak genel haciz yolu ile takipten farklı bir takım usul ve esaslar gözetilecektir. Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu denilen bu yol İcra İflas Kanunu’nun 167 ila 170.  maddeleri arasında düzenlenmiştir.  Aşağıda bu hususa ilişkin detaylı açıklamalar yapılacaktır. 

İlgili yazılarımıza ;

• SÜRE UZATIM DİLEKÇESİ
• HACİZ NEDİR ? İCRA NEDİR ?
• ÖDEME EMRİNE İTİRAZ DİLEKÇESİ
• İLAMSIZ TAKİP NEDİR ?
• İHTİYATİ HACİZ

KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLU NEDİR ?

Alacaklının alacağı bir kambiyo senedine dayanıyorsa alacak  rehinle teminata altına alınmış olsa dahi vadesi geldiğinde bu haciz yoluna başvurabilir. Tıpkı genel haciz yolu ile takipte olduğu gibi bu süreç de alacaklı tarafından hazırlanan bir takip talebi ile başlar. Ayrıca alacaklı takip talebinin ekine kambiyo senedi ve varsa protesto evrakını eklemelidir. Eğer bu kambiyo senedi bir çek de ve bankaya ibraz edildiğinde kısmı ödeme yapılmışsa bu ödemeye ilişkin evrak da takip talebi ekine eklenmelidir. Ayrıca genel haciz yolu ile takipte takip bir senede dayanmak zorunda değildir. Ancak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolunda alacaklı bir kambiyo senedine dayanmak zorundadır. Bu senet de talebinin ekine eklemelidir. (Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu, senet icra takibi, kambiyo senetlerinde borca itiraz davası)

Takip talebini alan icra müdürü,  takibin kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu olduğunu gördüğünde bir takım incelemeler yapmalıdır. Bu incelemeler;

• Senedin kambiyo senedi olup olmadığı,
• Alacaklının takip yapmaya yetkili olup olmadığı,
• Kambiyo senedinin vadesinin gelip gelmediğidir.

İcra müdürü bu hususları inceledikten sonra ödeme emrini düzenleyerek borçluya gönderir. Ödeme emri gönderildikten sonra borçlunun bu takibe karşı koymak isteyip istemediğine göre süreç ikiye ayrılır.

KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUNDA ÖDEME EMRİ

Takip talebini ve ekindeki kambiyo senedini inceleyen icra müdürü  herhangi bir eksiklik yoksa ödeme emri düzenleyecektir. Bu ödeme emrini borçluya gönderir. (Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu, senet icra takibi, kambiyo senetlerinde borca itiraz davası)

Peki bu ödeme emrinde neler yer alır?

• Alacaklı veya vekilinin banka hesap numarası hariç olmak kaydıyla takip talebine yazılması gereken kayıtlar,
• Borcun ve takip masraflarının 10 gün içinde yazılı olan icra dairesine ait banka hesabına ödenmesi gerektiği,
• Takip dayanağı olan senet kambiyo senedi niteliğinde değilse 5 gün içerisinde icra mahkemesine şikayet edilmesi gerektiği,
• Takip dayanağı olan senetteki imza borçluya ait değilse 5 gün içinde bir dilekçe ile icra mahkemesine bildirmesi gerektiği,
• Borçlu,  borçlu olmadığını veya borcun ödendiğine alacaklı tarafından mehil verildiğini veya alacağın zaman aşımına uğradığını yetki itirazının bulunduğunu 5 gün içerisinde bir dilekçe ile icra mahkemesine bildirmesi gerektiği  ihtarını,
• Herhangi bir itiraz yapılmadığı ve borcunda ödenmediği takdirde 10 gün içinde cebri icra işlemlerinde başlanacağı ihtarına içerir.

KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLU NASIL YAPILIR?

Aşağıda adımlar halinde kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu usulü anlatılacaktır.

KAMBİYO SENETLERİNDE BORCA İTİRAZ DAVASI 

Yukarıda da belirttiğimiz üzere icra müdürü hazırladığı ödeme emrinde bir takım ihtarlar da bulunacaktır.  Bunlardan ilki ödeme emrine karşı itiraz hususudur.  Eğer borçlu  borca itiraz ediyorsa itirazını 5 gün içinde bir dilekçe ile icra mahkemesine bildirmelidir. Bu itiraz satış haricinde diğer icra takip işlemlerini durdurmaz.  Fakat icra mahkemesi itirazı ciddi kabul ederse  takip geçici durdurma  kararı verebilecektir.  

Peki borca itiraz hangi hallerde yapılacaktır?

• Borçlu borçlu olmadığını,
• Borcun ödendiğine,
• Alacaklının mehil(süre)  verdiğini,
• Alacağın zaman aşımına uğradığını,
• Yetki itirazı yapılması gerektiğini,

 düşünüyorsa borca itiraz usulünü işletecektir. 

Yukarıda da belirttiğimiz üzere bu itirazları bir dilekçe ile ödeme emrinin tebliğ aldıktan itibaren 5 gün içinde yapılmalıdır. 

Ayrıca borçlu kambiyo senedindeki imzanın kendisine ait olmadığını iddia ediyorsa yine bu itirazını da 5 gün içerisinde bir dilekçe ile icra mahkemesine bildirmelidir.

KAMBİYO SENETLERİNE ÖZGÜ ÖZEL ŞİKAYET SEBEPLERİ

Borca itirazın yanı sıra kambiyo senetlerine mahsus takip yolunda şikayete ilişkin genel düzenleme geçerliliğini korumakla beraber bazı özel şikayet sebepleri de kabul edilmektedir. Bu şikayet sebepleri özel olmakla birlikte şikayet süresi açısından bir kısmı genel hükümlere bir kısmı ise özel sürelere bağlanmıştır. (Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu, senet icra takibi, kambiyo senetlerinde borca itiraz davası)

 Özel şikayet sebepleri nelerdir?

• Senedin kambiyo senedi vasfında olmaması,
• Alacaklının takip yetkisi Hakkı bulunmaması,
• Senette bulunan alacağın vadesinin gelmemesi,
• Senet aslı ve varsa protesto evrakının takip talebi ekine eklenmemesi.

Bu özel şikayet sebeplerinden ilk ikisi süresi 5 gün olan şikayet sebepleridir.  Diğer iki şikayet sebebi ise genel hükümlere tâbi olup 7 günlük şikayet süresini tabii kılınmıştır.

İLAMSIZ TAKİP İLE KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS TAKİP ARASINDAKİ FARKLAR

SSS :