İçindekiler
İlamsız icra takibi isimli yazımızda belirttiğimiz üzere ödeme emri borçluya tebliğ edildikten sonra borçlunun iki seçeneği bulunmaktadır. Bu seçeneklerden ilki ödeme emrinde belirtildiği üzere mal beyanında bulunarak yedi gün içinde borcu ödemektir. Diğer yol ise ödeme emrine itiraz etmektir. İlamsız icra takibinde itiraz üzerine takip duracaktır. Takibe devam etmek isteyen alacaklı ise ya itirazın iptali ya da itirazın kaldırılması davası açacaktır.
Kısaca;
- İlamsız icra takibi açılır,
- Borçlunun önünde iki seçenek vardır,
- Ödeme emrinde yazan borcu ödeyebilir,
- Borçlu ödeme emrine itiraz edebilir,
- İtiraz üzerine takip durur.
- Takibe devam etmek isteyen alacaklı ya itirazın iptali ya da itirazın kaldırılması davası açar.
İTİRAZIN KALDIRILMASI
Borçlunun yedi gün içinde yaptığı itiraz üzerine duran takibe devam edilebilmesi için alacaklının dava açması gerekir. Alacaklı genel hükümlere göre itirazın iptali davası açabileceği gibi itirazın kaldırılması talepli dava açarak da itirazı hükümden kaldırabilecektir. Bu şekilde takibe devam edebilecektir.
İtirazın kaldırılması İcra İflas Kanunu’nun 68-70. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanunun 68. maddesinin (a) fıkrasında ve 69. maddelerinde itirazın geçici kaldırılması düzenlenmiştir. Yine İcra İflas Kanunu’nun 68/b maddesinde ise itirazın kesin kaldırılması düzenlenmiştir.
Bu maddelere göre alacaklının elinde sayılan belgelerden biri bulunuyorsa icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılmasını talep edebilecektir.
İTİRAZIN GEÇİCİ KALDIRILMASI
İtirazın geçici kaldırılması, İcra İflas Kanunu’nun 68/a ve 69. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre eğer borçlu takip dayanağı senetteki imzaya itiraz etmişse itirazın geçici kaldırılması gündeme gelecektir. İmzaya itiraz edildiği takdirde alacaklı itirazın kendisine tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde icra mahkemesinde itirazın geçici kaldırılmasını ister.
Senet altındaki imzayı reddeden borçlu takibi yapan icra dairesinin yetki çevresi içinde ise itirazın kaldırılması davası duruşmasında bizzat hazır bulunmaya mecburdur. Eğer borçlu icra dairesinin yetki çevresi dışında ise istinabe yoluyla işlemler yapılacaktır. Ayrıca borçlu duruşmada herhangi bir mazeret bildirmeksizin bulunmazsa mahkeme itirazın geçici kaldırılmasına karar verir.
Senet altındaki imzanın borçluya ait olup olmadığı tatbika medar imza ile anlaşılacaktır. Eğer tatbike medar imza de mevcut değilse borçlu mahkeme huzurunda yazı yazacak ve atacak, imza ile senet altındaki imza mukayese edilerek inceleme yapılacaktır. Hakim gerekli görürse bilirkişi incelemesi de ister.
İcra hakimi imzanın borçluya ait olduğuna karar verirse borçlu hakkında takip konusu alacağın yüzde onu oranında para cezasına karar verir. Ancak borçlu borçtan kurtulma menfi tespit ve istirdat davası açarsa para cezasının infazı dava sonuna kadar ertelenebilecektir. Eğer borçlu inkar ettiği imza ya itirazın kaldırılması davası duruşmasında ve en geç alacaklının senedi dosyaya sunduğu celsede kabul ederse hakkında para cezasına hükmedilmeyecektir. Ayrıca borçlu alacaklının talebi üzerine alacağın %20’sinden az olmayan tazminata mahkum edilecektir.
İcra hakimi itirazın geçici kaldırılması talebini reddederse alacaklı haksız çıktığı için artık takibe devam edilemez. Alacaklı borçlunun talebi halinde alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla tazminat ödemeye mahkum edilecektir.
BORÇTAN KURTULMA DAVASI
İtirazın geçici kaldırılması kararı tebliğ edildikten sonra 7 gün içinde borçlu borçtan kurtulma davası açabilecektir. Ancak davanın dinlenebilmesi için borçlunun davaya konu alacağın %15’ini teminat olarak mahkeme veznesine depo etmesi gerekir.
Borçlu yukarda yazılı müddet içinde dava etmez veya davası reddolunursa itirazın kaldırılması kararı ve varsa geçici haciz kesinleşir.
İTİRAZIN KESİN KALDIRILMASI
İtirazın kesin kaldırılması İcra İflas Kanunu’nun 68. maddesinde düzenlenmiştir. Borçlunun ödeme emrine itiraz etmesi halinde alacaklının elinde ;
- İmzası ikrar veya noterlikçe tasdik edilmiş borç ikrarı içeren senet,
- resmi daire veya yetkili makamların yetkileri dahilinde verdiği makbuz veya belge,
- Alacaklı kredi kurumu ise 68/b de sayılan belgeler,
bulunuyorsa itirazın tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde itirazın kaldırılmasını isteyebilecektir.
Bu sayılan belgeler elinde bulunana alacaklı takibe devam etmek için icra dairesinden itirazın kaldırılmasını talep eder. İtirazın iptali davasına kıyasla daha kısa sürede sonuçlanan bir davadır. Ancak davanın kabul edilebilmesi için sayılan belgelerin alacaklının elinde olması gerekir.
İtirazın kaldırılması talebi kabul edilirse borçlunun itirazı kaldırılır ve alacaklı takibe devam eder. Haciz işlemlerine geçilebilecektir. Esasa ilişkin nedenlerle talebin kabulü halinde alacaklının da talebi üzerine borçlu hakkında takip konusu alacağın %20’sinden az olmayacak tazminata hükmedilecektir.
İtirazın kaldırılması davası reddedilirse alacaklı haksız takibine devam edemez. Davanın esasa ilişkin nedenlerle reddi halinde borçlunu da talebi ile alacaklı hakkında alacağın %20’sinden az olmayan bir tazminata hükmedilecektir.
İTİRAZIN KALDIRILMASI DAVASI GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
İtirazın kaldırılması davasında görevli mahkeme icra mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise takibin yapıldığı yer icra mahkemesidir.
İTİRAZIN KALDIRILMASI DAVASI SÜRE
Belirtmemiz gerekir ki itirazın kaldırılması davası itirazın alacaklıya tebliğ edildiği tarihten itibaren 6 aydır.
İTİRAZIN KALDIRILMASI VE İPTALİ FARKLARI
İTİRAZIN KALDIRILMASI | İTİRAZIN İPTALİ |
İcra mahkemesi görevli mahkemedir. | Genel mahkemelerde görülmektedir. |
Alacaklının elinde 68-68a ‘da sayılan belgelerin bulunması gerekir. | Alacaklının elinde bu belgelerin olması şart değildir. |
Alacaklı itirazın tebliğ edildiği tarihten itibaren 6 ay içinde davayı açmalıdır. | Alacaklı itirazın tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde davayı açmalıdır. |
Maddi hukuk anlamında kesin hüküm teşkil etmez. | Maddi hukuk anlamında kesin hüküm teşkil eder. |
SIK SORULAN SORULAR
Borçlu tarafından ilamsız takibe itiraz edildiğinde alacaklı itirazın kaldırılması davası açabilir. İtirazın kaldırılması davası için alacaklının elinde birtakım belgelerin bulunması gerekmektedir.
İmzası ikrar veya noterlikçe tasdik edilmiş borç ikrarı içeren senet, resmi daire veya yetkili makamların yetkileri dahilinde verdiği makbuz veya belge, alacaklı kredi kurumu ise 68/b de sayılan belgeler.
İtirazın kaldırılması davasında verilen hüküm maddi hukuka ilişkin kesin hüküm teşkil etmez. Ancak ilerde açılacak bir itirazın kaldırılması davası için kesin hüküm teşkil eder.