İçindekiler
- 1 ISLAH NEDİR?
- 2 ISLAH DİLEKÇESİ NE ZAMAN VERİLİR?
- 3 ISLAH NASIL YAPILIR?
- 4 ISLAH ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
- 5 ISLAH DİLEKÇESİ NASIL YAZILIR?
- 6 ISLAHA BEYAN DİLEKÇESİ
- 7 ISLAH SÜRESİ VE ŞEKLİ
- 8 ISLAH DİLEKÇESİ MASRAFLARI
- 9 ISLAHLA YENİ VAKA İLERİ SÜRÜLMESİ
- 10 BOŞANMA DAVASINDA ISLAH SÜRECİ
- 11 BOŞANMADA ISLAHLA HUKUKİ SEBEBİN DEĞİŞTİRİLMESİ
- 12 BOŞANMADA ISLAHLA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ
- 13 BOŞANMA DAVASI ISLAH HARCI
- 14 SIK SORULAN SORULAR:
” Islah dilekçesi örneği ” başlıklı bu yazımızda ıslah kurumu hakkında genel ve kapsamlı bilgilere yer vereceğiz. Buna ilaveten ıslah süresi ve ıslah dilekçesinde yazılması gereken hususları inceleyeceğiz. Yazımızın sonunda ise ıslah dilekçesi örneğini sizle paylaşacağız.
ISLAH NEDİR?
Islah HMK ‘nın 176.maddesinde ” Islah taraflardan birinin yapmış olduğu bir usul işlemini tamamen ya da kısmen düzeltilmesine denir.” şeklinde düzenlenmiştir. Yazımızın konusunu oluşturan ıslah kurumu, ” iddia ve savunmayı değiştirme veya genişletme yasağı” nın bir istisnasını oluşturmaktadır.
- Islah dilekçesiyle birlikte davacı taraf dava sebebini değiştirebilmektedir.
- Yine ıslah dilekçesi sayesinde davacı taraf davaya ilişkin vakıaları eksik belirtmiş ise onları tamamlayabilmektedir.
- Davacı tarafın ıslah dilekçesi yapabileceği bir diğer şey ise talebini ıslah yoluyla artırma veya değiştirme imkanıdır. Islah kurumuyla birlikte dava dilekçesinde 100 TL talep eden bir davacı bu talebini 100.000 TL’ye de çıkarabilmektedir.
Önemle belirtmemiz gerekir ki; ıslah dilekçesi sadece davacıya verilmiş bir hak değildir. Davalı da ıslah dilekçesi vermek suretiyle iddia ve savunmalarını değiştirebilir veya genişletebilmektedir.
ISLAH DİLEKÇESİ NE ZAMAN VERİLİR?
- Islah, davadaki tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilmektedir.
- Hukuk Genel kurulu kararına göre davadan feragat veya davayı kabulden sonra ıslah yapılması mümkün değildir.
- Yine istinaf veya temyiz aşamasında da ıslah dilekçesi verilemez.
- Yargıtay’dan dönen dosyalar bakımından ilk derece mahkemesinde tahkikat aşaması devam ederken de ıslah dilekçesi verilemez. Fakat Yargıtay’ın aksi yönde yeni kararları da mevcuttur.
ISLAH NASIL YAPILIR?
Konuya ilişkin en önemli detaylardan biri de ıslahın şeklidir. Islah;
- yazılı
- veya sözlü
olarak yapılabilmektedir.
Sözlü ıslah talebi duruşmada yapılırsa, bu beyan duruşma zaptına geçirilir. Islah yazılı olarak yapılırsa ıslah dilekçesi verilmek suretiyle yapılır. Gerek sözlü ıslahta gerekse ıslah dilekçesiyle ıslah yolunda ; dilekçenin veya duruşma zaptının karşı tarafa tebliğ edilmesi gerekir. Tebliğ şartı ıslahın geçerliliğine etkilemese de karşı tarafa tebliğ edilmeyen bir ıslah dilekçesine dayanılarak hüküm kurulması yasaya aykırıdır. Islah her davada yalnızca bir kez yapılabilmektedir. İkinci bir ıslah dilekçesi verilmesi yasaya göre mümkün değildir.
ISLAH ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Islah, davanın tamamen ıslahı ve kısmen ıslahı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
1- DAVANIN TAMAMEN ISLAHI
- Davanın tamamen ıslahında davacı taraf, davasını baştan itibaren ıslah eder.
- Yani dava dilekçesi yerine yeni bir dilekçe verir.
- Tamamen ıslahta; dava dilekçesinden itibaren yapılan tüm usul işlemleri de ortadan kalkar.
- Davanın tamamen ıslahı ile birlikte talep sonucu veya dava sebebi tamamen değiştirilebilmektedir.
2- KISMEN ISLAH
- Davanın tamamen ıslahı mümkün olduğu gibi kısmen ıslahı da yasal olarak mümkündür.
- Kısmen ıslahta davada yapılmıs olan belirli bir usul işleminin ıslahı söz konusudur.
- Kısmen ıslah yoluna hem davacı hem de davalı taraf başvurabilmektedir.
- Davanın kısmen ıslahında davacı talep sonucunu artırabilmektedir.
- Islah dilekçesiyle manevi tazminatı istenip istenmeyeceği ise tartışmalıdır. Yargıtay’ın iki yönde de kararları mevcuttur.
ISLAH DİLEKÇESİ NASIL YAZILIR?
….. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİ’NE
DOSYA NO : 2022/ .. E.
DAVACI : ….
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : ….
KONU : Huzurdaki davanın talep sonucunun bilirkişi raporuna istinaden … -TL artırılması ve ıslahı talebimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR
Dilekçenin bu bölümünde , eğer ki ıslah bilirkişi raporundan sonra yapılıyorsa , bilirkişi raporundaki hususlardan bahsedilir. Bilirkişi raporundaki hususlar kısaca yazıldıktan sonra ıslaha ilişkin beyanlara geçilir. Örneğin;
” Yukarıda bilgileri yazılı Sayın Mahkemeniz dosyasının 03.11.2021 tarihli duruşmasında tarafımıza ıslah için kesin süre verilmiş olup işbu dilekçemiz ile süresi içinde taleplerimizi ıslah ediyoruz.
Bilirkişi raporunda müvekkilimin kıdem tazminatı alacağı 15.000 TL olarak hesaplanmıştır.
Bu sebeple kıdem tazminatı talebimizi 100 TL’den 15.000 TL’ye artırılması yönünde ıslah talebimiz mevcuttur.
Ayrıca kıdem tazminatının tamamına akdin feshi tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faizin uygulanmasını talep ederiz.
Eksik olan ıslah harcımız mahkemeniz dosyasına ödenmiştir.
NETİCE VE TALEP :
Yukarıda kısaca arz ettiğimiz nedenlerle bilirkişi raporu doğrultusunda ıslah talebimiz dikkate alınarak,
fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı tutulmak sureti ile ;
- Müvekkilin hak kazanmış olduğu kıdem tazminatına mahsuben 15.000 TL’ nin tamamına fesih tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte(kanuni faizin altına düşmemek kaydıyla),
- davalıdan tahsiline karar verilmesini vekaleten ve saygıyla arz ve talep ederiz. ../../2022
Davacı / Davacı Vekili
ISLAHA BEYAN DİLEKÇESİ
……. MAHKEMESİ
SAYIN HAKİMLİĞİ’NE
DOSYA NO : 20../ .. E.
DAVALI/DAVACI : ….
VEKİLİ : …
…
DAVACI /DAVALI : …
VEKİLİ : ….
KONU : Davacının/davalının … tarihli ıslah dilekçesine ilişkin süresi içinde itirazlarımızın sunulmasından ibarettir.
AÇIKLAMALAR
Davacı/Davalı taraf davayı ıslah etmek için … tarihinde dilekçe sunmuştur. Ancak aşağıda açıkladığımız sebeplerle bu durum hukuka aykırıdır.
Yapılan ıslaha ilişkin itirazlar bu kısımda ayrıntılı şekilde izah edilmektedir. Örneğin bir bilirkişi raporu esas alınarak ıslah yapıldıysa ve bu rapora ilişkin itirazlar varsa mutlaka bu hususa değinilmelidir. Ayrıca zamanaşımı hususu oldukça önemlidir. Islah ile öne sürülen yeni talepler zamanaşımına uğramış olabilir. Bu sebeple bu husus iyi araştırılıp ilgili itirazlar yazılmalıdır. Bunun yanında somut olaya özgü diğer itirazlara da bu kısımda yer verilmelidir.
NETİCE VE TALEP:
Yukarıda açıklanan ve Sayın Mahkemece re’sen dikkate alınacak sebeplerle davanın kabulüne ( veya )reddine yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederim. ../../2024
Davacı/Davalı Vekili
ISLAH SÜRESİ VE ŞEKLİ
- Islah HMK 177.maddede düzenlenmiştir.
- Kanun maddesine göre ıslah, tahkikatın sona ermesine kadar (dosyada karar verilinceye kadar) yapılabilmektedir.
- Şekil olarak ise sözlü veya yazılı ıslah mümkündür.
- Önemle belirtmek gerekir ki; tarafların yalnızca 1 sefer ıslah etme hakları vardır.
ISLAH DİLEKÇESİ MASRAFLARI
Kanuna göre ıslah eden taraf, ıslah sebebiyle geçersiz hale gelen işlemler için yapılan yargılama giderleri ile karşı tarafın uğradığı ve uğrayabileceği zararları karşılamak üzere hakimin takdir edeceği teminatı, bir hafta içinde, mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Aksi halde ıslah yapılmamış sayılmaktadır . Islahla birlikte öne sürülen talepler bakımında ise; karar verilmesine yer olmadığına karar verilir. Konuyla alakalı bilinmesi gerekenlerden biri de ıslahla yeni baka ileri sürülüp sürülemeyeceğidir.
ISLAHLA YENİ VAKA İLERİ SÜRÜLMESİ
Islahla davada daha önce öne sürülen vakıalar değiştirilebileceği gibi yeni vakıalar da karşı tarafın ve hakimin onayına ihtiyaç duyulmaksızın ileri sürülebilir. Yeni vakıalara ilişkin delil göstermenin önünde de hukuki engel yoktur.
BOŞANMA DAVASINDA ISLAH SÜRECİ
Boşanma davasında ıslah mümkündür. Buna göre davacı veya davalı taraf karşı tarafın onayına gerek olmaksızın dava konusunu , dava veya cevap dilekçesinde dayanılmış olan deliller, veya davaya ilişkin herhangi diğer unsurları değiştirebilir.
BOŞANMADA ISLAHLA HUKUKİ SEBEBİN DEĞİŞTİRİLMESİ
Boşanma davalarında hukuki sebep ıslahla değiştirilemez. Örnek olarak boşanma davası akıl zayıflığı sebebiyle açılmışsa ıslah dilekçesi verilerek boşanmanın hukuki sebebinin şiddetli geçimsizlik olduğu iddia edilemez.
BOŞANMADA ISLAHLA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ
Boşanma davalarında ıslahla maddi ve manevi tazminat istenip istenemeyeceği konusu uzun süredir tartışma konusu olmuştur. Buradaki tartışma konusu manevi tazminat üzerinde toplanmıştır. Manevi tazminat istenmemeli şeklinde düşünenler manevi tazminatın dava açıldığı ya da cevap dilekçesi verildiği esnada manevi zararın zaten tespitinin yapılabileceğini bu sebeple de sonradan manevi tazminat istenemeyeceğini düşünmektedirler.
Yargıtay’ın son kararlarına bakıldığında maddi tazminat talep eden davacının mağduriyetin giderilmesi adına davanın ilerleyen sürecinde ıslah yoluyla manevi tazminat da talep edilebileceği yönünde kararlar verilmektedir. Bu demektir ki boşanma davalarında dava dilekçesiyle ya da cevap dilekçesiyle öne sürülmeyen manevi zararlar için sonradan ıslah dilekçesiyle manevi tazminat istenebilmektedir.
Normal şartlarda boşanma davalarında her ne kadar ıslah ile tazminat istenebilse de boşanmanın herhangi bir tarafı, dilekçesinde tazminat istemediğini beyan ettiyse bu beyanı feragat niteliğinde olacağından ıslahla tazminat isteme hakkı da ortadan kalkacaktır.
BOŞANMA DAVASI ISLAH HARCI
Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminat boşanma davalarının fer’i yani eki niteliğinde olduğundan ıslah yapılırken maktu harç ödemesi yapması gerekmektedir.
Diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz.
SIK SORULAN SORULAR:
Hakim kısmen ıslah yapmak isteyen tarafa; ıslah ettiği usul işlemini yerine getirmesi için bir hafta süre verir. Bu bir haftalık süre içerisinde söz konusu usul işlemi yapılmaz ise ıslah hiç yapılmamış gibi yargılama devam eder.
Kısmen ıslah yukarıda da belirttiğimiz üzere, davada yapılmış olan belirli bir usul işleminin ıslahı söz konusudur. Bu ıslah yoluna hem davacı hem de davalı taraf başvurabilmektedir.
Islah, tahkikat sona erinceye kadar yapılabilmektedir. Yukarıda da değindiğimiz üzere Hukuk Genel kurulu kararına göre davadan feragat veya davayı kabulden sonra ıslah yapılması mümkün değildir. Ayriyeten belirtmemiz gerekir ki; istinaf veya temyiz aşamasında da ıslah dilekçesi verilmez .
Islah ile nelerin değiştirilebileceği hususunu yukarıda incelemiş bulunuyoruz. Yukarıda de değindiğimiz üzere talep sonucunun da ıslahı yasal olarak mümkündür.
Islah yalnızca bir kere yapılabilmektedir. Dolayısıyla davada ikinci kez ıslah dilekçesi verme hakkı taraflara verilmemiştir.