GENEL TEHLİKE YARATAN SUÇLAR

Genel tehlike yaratan suçlar TCK 170 ile 180 arasındaki maddelerde düzenlenmiştir. Bu suçlar TCK’nın 3. Kısım 1. Bölümde düzenlenmiş olup bu yazımızda; söz konusu suçların bazılarına ilişkin genel bilgilere yer vereceğiz.

İlgili yazılarımız ;

TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇU

GÜVENLİK TEDBİRLERİ

TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASI

TAKSİRLE YARALAMA (TCK 89)

TAKSİR NEDİR ?

GENEL GÜVENLİĞİN KASTEN TEHLİKEYE SOKULMASI ( TCK 170)

Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu Türk Ceza Kanunu’nun 170. Maddesinde

‘’ (1) Kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olacak biçimde ya da kişilerde korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda;

a) Yangın çıkaran,

b) Bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olan

c) Silahla ateş eden veya patlayıcı madde kullanan,

kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Yangın, bina çökmesi, toprak kayması, çığ düşmesi, sel veya taşkın tehlikesine neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”

denilerek cezai yaptırıma bağlanmıştır.

Kanun maddesine bakıldığında ; genel güvenliği kasten tehlikeye sokan fillerin tanımı yapılmıştır.

Maddenin ilk fıkrasında, söz konusu suçu oluşturan seçimlik hareketlerin ;

• yangın çıkarmak;
• bina çökmesine,
• toprak kaymasına,
• çığ düşmesine,
• sel ya da taşkına sebep olmak;
• silahla ateş etmek
• ya da izinsiz patlayıcı madde kullanmak,

olduğu belirlenmiştir.

Maddenin ilk fıkrasında; söz konusu seçimlik hareketlerin suç olması için ; kişilerin hayatında, sağlığında ya da malvarlığında somut bir tehlikenin meydana gelmesi gerekmektedir. Bu husus göstermektedir ki; söz konusu bu suç ” somut tehlike suçu”dur. İlaveten yine belirtmemiz gerekir ki; madde metninde düzenlenen fiillerden yalnızca birinin yapılması suçun oluşması için yeterli olacaktır. Bunun sebebi genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun seçimlik hareketli bir suç olmasıdır.

Maddenin ikinci fıkrasında; bir ”soyut tehlike suçu” tanımı yapılmıştır. Bu hükümde ise ; yangın, bina çökmesi, toprak kayması, çığ düşmesi, sel veya taşkın tehlikesine sebep olmak, ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır.

Burada düzenlenen bu fiillerden dolayı cezaya hükmetmek için;

• kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından
• somut bir tehlikenin

meydana gelmesi gerek­memektedir.

Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunu oluşturan fiiller aynı zamanda başka bir zarar neticesinin meydana getirirse; meydana gelen zarara ve bu zararın meydana gelmesi açısından failin kast veya taksirine göre başka suçlar oluşacaktır.

Örnek olarak , toplumda genel güvenliği tehlikeye sokan bir etki meydana getiren fiiller sonucunda birkaç kişi ölür ya da yaralanırsa veya kişiler malvarlığı itibarıyla zarar görmüş olursa farklı neviden fikri içtima hükümleri­nin uygulanması gerekir.

Farklı neviden fikri içtima TCK 44’te; “İşlediği bir fiil ile birden fazla farklı suçun oluşmasına sebebiyet veren kişi, bunlardan en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılır” şeklinde düzenlenmiştir.,

GENEL GÜVENLİĞİN TAKSİRLE TEHLİKEYE SOKULMASI (TCK 171)

Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması suçu yukarıda anlatılan suçtan hemen sonra TCK 171’de düzenlenmiştir. TCK madde 171” Taksirle;

a) Yangına,

b) Bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına,

sebep olan kişi,

fiilin başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olması halinde,

üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” şeklinde düzenlenmiştir. Madde incelendiğinde TCK 170’de düzenlenen suça ilişkin seçimlik hareketlerin burada da düzenlendiği görülmektedir. Bu fiiller bakımından ceza verilebilmesi için kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından somut bir tehlikenin meydana gelmesi gerekmektedir. TCK 170/2’de olduğu gibi 171/2 açısından da farklı neviden fikri içtima hükümleri uygulanır.

İNŞAAT VEYA YIKIMLA İLGİLİ EMNİYET KURALLARINA UYMAMA (TCK 176)

Genel tehlike yaratan suçlardan bir diğeri ; İnşaat veya yıkımla ilgili emniyet kurallarına uymama suçudur.

TCK 176;

• ” İnşaat veya yıkım faaliyeti sırasında,
• insan hayatı veya beden bütünlüğü açısından gerekli olan tedbirleri almayan kişi,

üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”

Bu maddede düzenlenen fiil somut tehlike suçu niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla madde metninde düzenlenen tedbir almama fiilinin işlenmesi ; suçun oluşması için yeterlidir. Yani herhangi bir zararın ortaya çıkmasına gerek yoktur. Tedbir alınmaması neticesinde bir zarar ortaya çıkarsa ; fail kast veya taksirine göre netice bakımından cezalandırılacaktır.

HAYVANIN TEHLİKE YARATABİLECEK ŞEKİLDE SERBEST BIRAKILMASI (TCK 177)

Genel tehlike yaratan suçlar bölümünde düzenlenen suçlardan bir diğeri ise hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçudur. TCK 177’de düzenlenen hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu da somut tehlike suçudur. Fiil neticesinde bir zararın ortaya çıkması aranmaz. Madde metninde düzenlenen fiil bakımından belirlenen ceza altı aya kadar hapis cezası veyahut adli para cezasıdır.

TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇU (TCK 179)

Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu TCK 179’da düzenlenmiştir. Kanun maddesi incelendiğinde suçun ilk fıkrasındaki halinin ceza miktarının 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası olduğu görülmektedir.

İlk fıkrada düzenlenen suç;

• kara, deniz, hava ya da demiryolu ula­şımının güvenle akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti
• değiş­tirerek, kullanılamaz hâle getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek,
• başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olunması

ile oluşur.

2. fıkrada ise;

• kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını
• kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli bir şekilde sevk ve idare edilmesi,

ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır.

Bu suçun oluşa­bilmesi için, aracın, tehlikeli bir şekilde sevk ve idare edilmesi gerekir. Ara­cın sevk ve idaresinin sadece trafik düzenine aykırılığı bu suçun oluşumuna sebep olmayacaktır. Bu suçun oluşması için; aracın trafik düzenine ay­kırı olarak ve ayrıca kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından tehli­keli bir şekilde kullanılması gerekir.

Söz konusu suç ayrıca, trafik güvenliği için öngörülmüş bakım ve onarımlar yapılmadan aracın trafiğe çıkarılması halinde de işlenebilmektedir. Fakat bunun için ayrıca, gerekli bakım ve onarımı yapılmamış aracın trafiğe çıkarılması suretiyle kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından bir tehlikeye neden olunması gerekir. Bu bakımdan söz konusu suç, somut tehlike suçu niteliği taşımakta olup zararın ortaya çıkması gerekmemektedir. Maddenin 2. fıkrası bakımından belirlenen ceza miktarı iki yıla kadar hapis cezasıdır.

Maddenin 3. fıkrasında belirlenen ceza da 2. fıkradaki gibidir. Üçüncü fıkrada , alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle veya başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek hâlde olmasına rağmen araç kullanan kişinin cezalandırılması öngörülmüş­tür. Bu bakımdan, örnek olarak; uzun süre araç kullanmak sebebiyle yorgun ve uykusuz olan kişilerin araç kullanmaya devam etmesi hâlinde de bu suçun oluştuğunu kabul etmek gerekmektedir.

TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TAKSİRLE TEHLİKEYE SOKMA (TCK 180)

Trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma suçu genel tehlike yaratan suçlar bölümünde düzenlenen son suçtur.

Bu suç TCK 180’de;

• ”Deniz, hava veya demiryolu ulaşımında;
• kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye
• taksirle neden olan kimseye

üç aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.’‘

düzenlemesi ile cezai yaptırıma bağlanmıştır. Bu suç bakımından suçun işlenmiş olması için kastın varlığının aranmayacağı görülmektedir.

Ceza hukuku ile ilgili diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz:

TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇU

TAKSİRLE YARALAMA (TCK 89)

GÜVENLİK TEDBİRLERİ

TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASI

TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASI

SIK SORULAN SORULAR