EVLİLİK SÖZLEŞMESİ

Evlilikle birlikte eşler arasında bir hayat ortaklığı başlar. Bu ortaklık aynı zamanda eşler arasındaki bir çeşit ekonomik ortaklığı da beraberinde getirir. Boşanmanın gerçekleşmesi ile birlikte bu ekonomik birliktelik de sona erer. Bu sona erme mal paylaşımı davası ile eşler arasında uygulanan mal rejiminin tasfiyesi ile gerçekleşir. Yazımızın konusu olan evlilik sözleşmesi de bu mal paylaşımı sürecini şekillendiren bir sözleşmedir. Aşağıda evlilik sözleşmesi nedir, nasıl yapılır, evlilik sözleşmesi örneği , mal ayrılığı sözleşmesinin mirasa etkisi gibi birçok başlık ayrıntılı şekilde incelenecektir.

Eşler aralarında imzaladıkları evlilik sözleşmesi ile Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen mal rejimlerinden birini seçerek ; boşanma sonrasında mal paylaşımının hangi rejime göre yapılacağını belirlerler. Uygulamada her evlilikte evlilik sözleşmesi yapılmasa da birçok kişi bu sözleşmeyi yapmayı uygun görmektedir.

Konuyla ilgili diğer makalelerimize aşağıdan ulaşabilirsiniz;

• BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI
• BOŞANMA SEBEPLERİ (TMK 161 – 166)
• BOŞANMADA MAL KAÇIRMA
• EVLİLİK İZNİ NEDİR? KAÇ GÜNDÜR?
• MİRAS AVUKATI İSTANBUL

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NEDİR ?

Uygulamada tarafımıza en sık yöneltilen sorulardan biri de evlilik sözleşmesi nedir sorusudur. Eşlerin boşandıkları zaman sahibi oldukları mal varlığı değerlerinin nasıl paylaşılacağını düzenleyen sözleşmeye evlilik sözleşmesi denir. Yukarıda da kısaca bahsettiğimiz üzere evlilik sona ermesinden sonra eşler arasındaki ekonomik birliktelik de sona erer. Bu sona erme bir mal paylaşımı davası ile vuku bulur. Bu davada eşler arasında benimsenmiş mal rejimine göre tasfiye yapılacaktır.

Eşler evlilik sözleşmesi ile bu mal paylaşımı davasında tasfiyedeki mal rejimini tayin ederler. Peki eşler evlilik sözleşmesiyle istedikleri mal paylaşım şeklini karar verir mi ? Hayır, eşler yapacakları sözleşme ile yalnızca Türk Medeni Kanunu’ndaki mal rejimlerinden birini kararlaştırabilirler. Yani eşler bu konuda kanunun çizdiği sınırlar çerçevesinde hareket etmek zorundadır.

Evlilik sözleşmesi nedir sorusunun cevabını kısaca açıkladık. Peki eşler bu mal rejimi sözleşmesi ile hangi mal paylaşım prosedürünü diğer bir adıyla mal rejimini benimseyebilirler ? Aşağıda evlilik sözleşmesi ile hangi mal rejimlerinin kararlaştırılabileceği kısaca sayılmıştır.

Mal rejimleri ;

• Mal Ayrılığı Rejimi ; eşler evlilik boyunca veya öncesinde edindiği malların mülkiyetine yalnız başına sahip olur. Böylelikle boşanma davası veya başka bir şekilde evlilik sona ererse ; eşlerin birbirinden bu malları talep etmesi mümkün değildir. Uygulamada evlilik sözleşmesi ile en çok kararlaştırılan mal rejimi mal ayrılığı rejimidir. Bu sebeple pratikte evlilik sözleşmesi mal ayrılığı sözleşmesi olarak da bilinmektedir.
• Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi ; mal ayrılığı rejiminde olduğu gibi kural eşlerin malvarlığı unsurlarının mülkiyet hakkına yalnız başına sahip olmalarıdır. Fakat farklı olarak kanun ; eşlerden biri tarafından paylaşmalı mal ayrılığı rejiminin tesisinden sonra edinilmiş olup ailenin müşterek kullanım veya faydalanmasına özgülenmiş mallar ile ailenin ekonomik geleceğini güvence altına almak amacıyla yapılan yatırımlar ya da bunların yerine geçen değerlerin mal rejimi tasfiyesinde eşit olarak paylaştırılmasını düzenlemiştir.
• Mal Ortaklığı Rejimi ; Eşlerin mal varlıkları kişisel mal ve ortaklık malları olarak iki gruba ayrılmamaktadır. Ortaklık malları adı altında eşlerin tüm malvarlıkları tasfiyeye dahil edilmektedir.

Yukarıda eşlerin yapacakları mal rejimi sözleşmesi ile kararlaştıracakları mal paylaşım prosedürleri kısaca sayılmıştır. Eğer eşler aralında bir evlilik sözleşmesi yapmamışsa ; uygulanacak mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Zira bu rejim yasal mal rejimi olup eşler arasında aksi kararlaştırılmadıkça tasfiye halinde uygulanan rejimdir. Bu mal rejimi bir sözleşme ile belirlenmemektedir. Eğer ortada bir sözleşme yoksa yasal mal rejimi devreye girmektedir.

Evlilik sözleşmesi ile hangi mal rejimleri seçilebilir?

Tabloyu kullanarak evlilik sözleşmesi ile seçilebilecek mal rejimlerini ve bu rejimlerin detaylarını açıklayabilirim:

Bu tablo, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş olan ve evlilik sözleşmesi ile seçilebilecek mal rejimlerini ve bu rejimlerin özelliklerini açıklamaktadır.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NASIL YAPILIR ?

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NASIL YAPILIR ?

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ 2024

Yukarıda evlilik sözleşmesi nedir ve evlilik sözleşmesi nasıl yapılır sorularına cevap verilmiştir. Uygulamada evlilik sözleşmesi yapmaya karar veren taraflar ” evlilik sözleşmesi örneği” aramakta ve sözleşmeyi bu şekilde düzenleyebileceğini düşünmektedirler. Ancak belirmemiz gerekir ki evlilik sözleşmesi örneği veya taslağı üzerinden bu sözleşmenin düzenlenmesi mümkün değildir.

Evlilik sözleşmesi nasıl yapılır başlığı altında sıraladığımız adımlardan da anlaşılacağı üzere bu sözleşme son derece teknik bir sözleşmedir. Aynı zamanda bu sözleşme mevcut durumun şartları göz önünde tutularak hazırlanan spesifik bir sözleşmedir. Dolayısıyla evlilik sözleşmesinin bir örnek veya taslak üzerinden hazırlanması telafisi güç zararlara sebebiyet verecektir.

Örnek vermemiz gerekirse ; evlilik sözleşmesi yapılırken önce uygulanacak mal rejiminin tespiti gerekir. Bu mal rejimi yalnızca kanunda sayılan üç mal rejiminden biri olmak zorundadır. Hangi mal rejiminin uygulanacağı kararlaştırılırken mutlaka bir avukata danışılmalı ; mal rejimlerinin hükümleri açısından danışmanlık alınmalıdır. Zira evlilik birliğinin sona ermesi ile açılacak mal paylaşımı davasında bu belirlenen mal rejimine göre tasfiye yapılacaktır. Mal rejimi belirlendikten sonra ise evlilik sözleşmesinin maddeleri bu rejimin hükümlerine uygun şekilde düzenlenmelidir. Hal böyleyken arama motoruna “evlilik sözleşmesi örneği” yazılarak bulunan taslak metinler tarafların işine yaramayacaktır.

Uygulamada yapılan bir diğer hata ise bu denli önemli sözleşmelerin arzuhalci denilen hiçbir hukuki bilgisi bulunmayan kimselere hazırlatılmasıdır. Bu şekilde hazırlatılan bir sözleşmenin hatasız olma ihtimali yoktur. Zira hukuki bilgisi bulunmayan bir kimsenin son derece spesifik ve hukuki teknik gerektiren bir sözleşmeyi hazırlaması mümkün değildir.

Bu nedenle evlilik sözleşmesi imzalamak isteyen tarafların mutlaka bir avukattan danışmanlık hizmeti almasında fayda vardır. Böylece sözleşme tarafların iradelerine ve hukuk kurallarına uygun bir şekilde avukat tarafından düzenlenecektir.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİNE NE YAZILIR?

Evlilik sözleşmesi, evlenmeyi düşünen çiftlerin ilişkilerini ve evliliklerini düzenlemek amacıyla yaptıkları bir sözleşmedir. Bu sözleşme, genellikle evlilik öncesi yapılsa da, bazı ülkelerde evlilik sırasında veya sonrasında da yapılabilir. Evlilik sözleşmesi, çiftlerin evlilik süresince veya boşanma durumunda mal paylaşımı, maddi sorumluluklar, çocukların bakımı ve diğer önemli konularda kararlar almasına yardımcı olur.

Evlilik sözleşmesinin içeriği ve şartları, ülkeye ve yasalara göre değişiklik gösterebilir. Ancak genellikle aşağıdaki unsurları içerir:

1. Mal Rejimi: Evlilik süresince ve boşanma durumunda mal varlığının nasıl paylaşılacağı belirlenir. Ortak mal rejimi veya ayrı mal rejimi gibi farklı seçenekler olabilir.
2. Maddi Sorumluluklar: Evlilik süresince hangi tarafın hangi masraflardan sorumlu olacağı belirlenir. Örneğin, ev kirası, fatura ödemeleri gibi konular ele alınabilir.
3. Çocukların Bakımı ve Velayet: Çocuk sahibi olan çiftler için, çocukların bakımı, eğitimi ve velayeti ile ilgili düzenlemeler yapılır.
4. Boşanma Durumunda Haklar ve Sorumluluklar: Evlilik sona erdiğinde, boşanma durumunda çiftlerin hakları ve sorumlulukları belirlenir. Mal paylaşımı, nafaka gibi konuları içerir.
5. Özel Koşullar: Çiftlerin özel durumlarına bağlı olarak ek koşullar belirlenebilir. Örneğin, bir tarafın özel mal varlığı veya işletmeleri varsa, bunların nasıl yönetileceği belirlenebilir.
6. Yasal ve Hukuksal Uyum: Evlilik sözleşmesinin yasalara uygun olması ve hukuki olarak geçerli olması için gerekli prosedürlerin takip edilmesi gereklidir.

Evlilik sözleşmesi, çiftlerin gelecekte olası anlaşmazlıklarını minimize etmek ve ilişkilerini daha sağlam bir temele oturtmak için önemli bir araçtır. Ancak her durumda, bu sözleşmenin hazırlanması ve onaylanması için profesyonel hukuki danışmanlık almak önemlidir.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NEDEN YAPILIR?

Tabloyu kullanarak evlilik sözleşmesinin neden yapılması gerektiğini açıklayabilirim:

Evlilik sözleşmesi, çiftlerin evliliklerinin belirli yönlerini düzenlemelerine ve gelecekteki belirsizlikleri azaltmalarına yardımcı olur.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİNİN ŞARTLARI

EVLİLİK SÖZLEŞMESİNİN ŞARTLARI

Belirtmemiz gerekir ki evlilik sözleşmesinin geçerli olabilmesi için birtakım şartları ihtiva etmesi gerekmektedir. Bu şartlar evlilik sözleşmesi için geçerlilik şartları olup sözleşmede bulunmaması halinde geçersizlik gündeme gelecektir.

Mal rejimi sözleşmesinin (evlilik sözleşmesinin) geçerlilik şartları şunlardır ;

• Kanunda sayılan mal rejimlerinden biri olmalıdır.
• Kamu düzenine ve kanuna aykırı hükümlere yer verilmemelidir.
• Sözleşme yazılı olmalıdır.
• Taraflar sözleşmeyi bizzat imzalamalıdır. Gereken hallerde yasal temsilcilerin de imzası aranabilmektedir.
• Nikahtan önce yapılan evlilik sözleşmesinin evlenirken nikah memuruna verilmesi gerekir. Veya sonrasında noterde onaylatılarak notere verilmelidir. Evlendikten sonra yapılan evlilik sözleşmesi ise noter kanalıyla yapılmalıdır.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİNİN MASRAFLARI NELERDİR ?

Evlilik sözleşmesinin masrafları noter masrafından ibarettir. Bilindiği üzere bu sözleşme evlendikten sonra yapılacaksa noterde düzenlenmesi gerekmektedir. Burada noter masrafı çıkacaktır. Noterlerde masraf, sayfa sayısına göre olduğundan sözleşmenin uzunluğuna göre masraf miktarı da değişecektir.

Evlilik sözleşmesi noter masrafı ortalama olarak 350-400 lira civarındadır. Ancak yukarıda da belirtildiği üzere sözleşmenin uzunluğu veya kısalığı bu miktarı etkileyecektir.

Sözleşme hazırlanırken taraflar alanında uzman bir boşanma avukatından yardım alacaksa avukata ödenecek bir danışmanlık hizmeti bedeli olacaktır. Bu avukatlık ücreti ise taraflarca işin niteliğine göre serbestçe tespit edilecektir. Uygulamada genellikle Türkiye Barolar Birliği tarafından yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ ne göre bu ücret belirlenmektedir.

MAL AYRILIĞI SÖZLEŞMESİNİN MİRASA ETKİSİ

Uygulamada evlilik sözleşmelerinde en sık kararlaştırılan mal rejiminin mal ayrılığı rejimi olduğunu belirtmiştik. Mal ayrılığı rejiminde eşlerin malvarlıkları kendilerine ait olup ; evlilik sona erdikten sonra eşlerin birbirinden malvarlığına ilişkin talepleri olmaz. Mal ayrılığı sözleşmesinin mirasa etkisi sıkça sorulan sorular arasındadır.

Taraflar aksini kararlaştırmadığı durumda eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanmaktadır. Bu durumda eşlerden birinin ölümü halinde önce mal rejiminin tasfiyesi yapılacak sonrasında ise miras paylaşımına geçilecektir. Ancak mal ayrılığı rejiminde bir tasfiye söz konusu olamamaktadır. Dolayısıyla direkt olarak miras paylarının hesaplanmasına geçilebilecektir. Mal ayrılığı sözleşmesinin mirasa etkisi bu şekildedir.

Belirtmemiz gerekir ki her ne kadar mal ayrılığı rejiminde tarafların birbirinden malvarlığına ilişkin talepleri olmasa da bu durum miras payları için geçerli olmaz. Yani sağ kalan eş kanunda yazılı oranda miras payını alacaktır. Miras paylarına ilişkin yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİNİ EŞLERDEN BİRİ DEĞİŞTİRİLEBİLİR Mİ ?

Öncelikle belirtmemiz gerekir ki evlilik sözleşmesi, tarafların ortak iradeleri doğrultusunda her zaman değiştirilebilecektir. Eşler birlikte karar vererek kanunda mevcut mal rejimlerinden başkasını seçerek mevcut evlilik sözleşmesini değiştirebilmektedir. Bu değişikliğin geçerli olabilmesi için noter huzurunda düzenleme veya onaylama şeklinde yapılmış olması gerekmektedir.

Peki eşlerden biri tek başına evlilik sözleşmesi ile belirlenmiş mal rejimini değiştirebilir mi ? Kural olarak mevcut mal rejiminin değiştirilmesi her iki eşin rızasına bağlıdır. Ancak Türk Medeni Kanunu’nun 206. maddesi gerekli olması halinde eşlerin tek başına mal rejiminin değiştirilmesini mahkemeden talep edebileceğini düzenlemiştir. İlgili kanun maddesi aşağıdaki gibidir ;

Haklı bir sebep varsa hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine, mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüşmesine karar verebilir

Görüldüğü üzere burada mevcut mal rejiminin hakim kararıyla mal ayrılığı rejimine dönüşmesi söz konusudur. Bu kararın verilebilmesi için eşlerden birinin talebinin olması ve zorunluluk gerektirmesi şarttır. Kanunda örnek olarak sayılan zorunluluk halleri şunlardır ;

• Eşlerden birine ait malvarlığının borca batık ya da ortaklıktaki payının haczedilmiş olması,
• Diğer eşin, talepte bulunanın ya da ortaklığın menfaatlerini tehlikeye düşürmüş olması,
• Eşlerden birinin, ortaklığın malları hakkında bir tasarruf işleminin yapılması için gerekli rızasını
  haklı bir sebep olmaksızın esirgemesi,
• Eşin diğer eşe malvarlığının durumu ile ilgili bilgi vermekten kaçınması
• Diğer eşin sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması

Yukarıda sayılan haller sınırlı sayıda sayılmamıştır. Benzer hallerin de ortaya çıkması durumunda eşlerden biri mevcut mal rejiminin mal ayrılığı rejimine çevrilmesini talep edebilecektir.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ İŞE YARIYOR MU?

Evlilik sözleşmeleri, çiftlerin ilişkilerini ve mal varlıklarını düzenlemek için önemli bir araç olabilir, ancak işe yarayıp yaramadığı birçok faktöre bağlıdır.

1. Geçerliliğin Sağlanması: Evlilik sözleşmesi, yasalara uygun olarak hazırlanmalı ve geçerli bir şekilde onaylanmalıdır. Yasal gerekliliklere uygun olmayan bir sözleşme, durumunuzu koruyamayabilir.
2. İçerik: Evlilik sözleşmesinin içeriği, çiftlerin ihtiyaçlarına ve beklentilerine uygun olmalıdır. Mal paylaşımı, maddi sorumluluklar, çocukların bakımı gibi konuların doğru bir şekilde ele alınması önemlidir.
3. Gelecek Belirsizliği: Evlilik süresince yaşanabilecek değişiklikler ve belirsizlikler göz önünde bulundurulmalıdır. Çiftlerin yaşamları, kariyerleri veya finansal durumları zamanla değişebilir, bu da sözleşmenin esnek olmasını gerektirebilir.
4. İşbirliği ve İletişim: Evlilik sözleşmesi, çiftler arasındaki işbirliği ve iletişimin bir göstergesi olabilir. Ancak, çiftler arasında güven, açıklık ve anlayış olmaksızın, sözleşmenin etkili olması zor olabilir.
5. Hukuki Destek: Evlilik sözleşmesi hazırlanırken, her iki tarafın da hukuki destek alması önemlidir. Profesyonel bir avukatın rehberliğinde hazırlanan sözleşmeler, daha güvenilir ve geçerli olabilir.

Sonuç olarak, evlilik sözleşmeleri doğru şekilde hazırlandığında ve yürütüldüğünde, çiftlerin ilişkilerini düzenlemek ve gelecekte olası anlaşmazlıkları minimize etmek için faydalı olabilir. Ancak her durumda, bu sözleşmelerin dikkatlice hazırlanması ve yasal gerekliliklere uygun olarak onaylanması önemlidir.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİ YOKSA NE OLUR?

Bu tablo, evlilik sözleşmesi yapılmaması durumunda uygulanacak yasal mal rejimlerini ve sözleşme yapıldığında ortaya çıkacak sonuçları özetlemektedir.

EVLİLİK SÖZLEŞMESİNE NAFAKA HÜKÜMLERİ EKLENEBİLİR Mİ?

Tabloyu kullanarak bu durumu açıklayabilirim:

Bu tablo, evlilik sözleşmesinin (mal rejimi sözleşmesi) nafaka ile ilgili hükümler içermemesini ve nafaka alacaklarından feragat edilmesinin ancak anlaşmalı boşanma protokolüyle mümkün olduğunu göstermektedir.

SIK SORULAN SORULAR