İçindekiler
- Eşin rızası olmadan tapu devri yapılabilir mi?
- Tek taraflı tapu devri hangi durumlarda geçerli sayılır?
- Evlilik birliği devam ederken yapılan devri diğer eş iptal ettirebilir mi?
- Taşınmaz aile konutu ise eşin rızası şart mı?
- Satın alan kişi iyi niyetliyse tapu devri korunur mu?
- Mal rejimi tasfiyesinde tek taraflı devir nasıl değerlendirilir?
- Sonuç olarak:
Evli bireylerin taşınmaz mallar üzerindeki tasarruf hakları, Türk Medeni Kanunu’ndaki mal rejimi hükümleriyle düzenlenmiştir. Eşlerden biri, evlilik birliği devam ederken tapulu bir taşınmazı tek başına devretmek isterse, bu durum mal rejimi türüne ve taşınmazın niteliğine göre farklı hukuki sonuçlar doğurabilir.
Eşin rızası olmadan tapu devri yapılabilir mi?
Evet, yapılabilir. Taşınmaz mal eşlerden birinin adına tapuda kayıtlıysa, ilgili eş taşınmazı tek başına satabilir veya devredebilir. Tapu müdürlüğü bu işlemi yaparken diğer eşin rızasını aramaz. Ancak bu işlem her zaman kesin ve geçerli sonuç doğurmaz.
Tek taraflı tapu devri hangi durumlarda geçerli sayılır?
Tapu devri şeklen geçerli olsa da, mal rejimi bakımından sorunlu olabilir. Eğer eşler “edinilmiş mallara katılma rejimi”ne tabi ise (ki bu, yasal rejimdir), evlilik süresince edinilmiş taşınmaz üzerinde diğer eşin de katılma hakkı doğar. Bu nedenle mal rejiminin tasfiyesi sırasında taşınmazın devri iptal ettirilebilir ya da bedel talep edilebilir.
Evlilik birliği devam ederken yapılan devri diğer eş iptal ettirebilir mi?
Diğer eş, devrin kötü niyetli yapıldığını ispatlarsa, tapu iptali için dava açabilir. Özellikle mal kaçırma kastı varsa, bu tür devirler “muvazaalı işlem” olarak değerlendirilebilir. Ayrıca tapu devri karşılıksız (bağış gibi) yapılmışsa, bu durum daha kolay iptal edilebilir.
Taşınmaz aile konutu ise eşin rızası şart mı?
Evet. Eğer taşınmaz “aile konutu” olarak kullanılıyorsa, Türk Medeni Kanunu m.194 gereği diğer eşin açık rızası olmadan devredilemez. Aksi takdirde eş, tapu devrinin iptali için dava açabilir ve taşınmazın geri alınmasını talep edebilir. Tapuya aile konutu şerhi koymak, bu hakkın korunmasını güçlendirir.
Satın alan kişi iyi niyetliyse tapu devri korunur mu?
Satın alan kişi iyi niyetliyse ve taşınmaz aile konutu şerhi yoksa, tapu devri genellikle korunur. Ancak muvazaa veya mal kaçırma şüphesi varsa, iyi niyet iddiası da sorgulanabilir. Mahkeme, işlemde iyi niyet olup olmadığını somut olaylara göre değerlendirir.
Mal rejimi tasfiyesinde tek taraflı devir nasıl değerlendirilir?
Boşanma sonrası mal rejimi tasfiyesinde, eşlerden birinin tek taraflı olarak yaptığı tapu devri nedeniyle diğer eşin edinilmiş mallardaki katılma payı zarar gördüyse, bu zarar katılma alacağı davası ile talep edilebilir. Yani tapu devri iptal edilmese bile eş, bedelini alabilir.
Sonuç olarak:
Evli bir kişinin tek taraflı tapu devri tapu müdürlüğü nezdinde geçerli olabilir; ancak diğer eşin rızası, taşınmazın aile konutu olup olmadığı ve mal rejiminin niteliği bu işlemin hukuki geçerliliğini belirler. Haksız veya kötü niyetli devirlerde dava açılarak haklar korunabilir. Bu tür durumlarda uzman bir hukukçudan destek alınması hak kaybını önler.
