İçindekiler
- 1 Devlet Memurlarına Verilen Disiplin Cezaları
- 2 Disiplin Cezalarının Uygulanma Süreci
- 3 Disiplin Cezası Alırsam Ne Olur?
- 4 Disiplin Cezalarının Memura Etkileri
- 5 Disiplin Cezalarının Doğurduğu Sonuçlar
- 6 Disiplin Cezalarının Özlük Dosyasına Etkisi
- 7 Disiplin Cezaları ve Kariyer Etkileri
- 8 Disiplin Soruşturmasında Zamanaşımı Süreleri
Devlet memurları, görevlerini yürütürken disiplin kurallarına uymak zorundadır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda (DMK) belirlenen kurallara aykırı hareket eden memurlara disiplin cezaları uygulanmaktadır. Disiplin cezaları, memurun eyleminin ağırlığına göre şu şekilde sıralanır:
- Uyarma
- Kınama
- Aylıktan Kesme
- Kademe İlerlemesinin Durdurulması
- Devlet Memurluğundan Çıkarma
Aşağıdaki tabloda, disiplin cezalarının tanımı ve hangi durumlarda uygulandığı detaylandırılmıştır:
Devlet Memurlarına Verilen Disiplin Cezaları
| Disiplin Cezası | Tanımı | Hangi Durumlarda Uygulanır? | Yasal Dayanak |
|---|---|---|---|
| Uyarma | Memurun görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazılı olarak bildirilmesi. | Hafif disiplin ihlallerinde, görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinde dikkat eksikliği olması halinde uygulanır. | 657 Sayılı DMK Madde 125 |
| Kınama | Memurun, görevini yerine getirirken kusurlu olduğunun yazılı olarak bildirilmesi. | Daha önce uyarı alan bir memurun benzer hatayı tekrar etmesi veya görevinde kusurlu hareket etmesi halinde uygulanır. | 657 Sayılı DMK Madde 125 |
| Aylıktan Kesme | Memurun brüt maaşından belirli bir oranda kesinti yapılması. | Daha önce kınama cezası almış bir memurun benzer fiili işlemesi veya görevde daha ağır kusur teşkil eden eylemler gerçekleştirmesi halinde uygulanır. Kesinti oranı 1/8 ile 1/30 arasında değişebilir. | 657 Sayılı DMK Madde 125 |
| Kademe İlerlemesinin Durdurulması | Memurun bulunduğu kademe içerisinde ilerlemesinin 1 ila 3 yıl süreyle durdurulması. | Memurun disiplin kurallarına ciddi şekilde aykırı davranması, çalışma düzenini bozması veya görev sorumluluklarını ihmal etmesi durumunda uygulanır. Disiplin kurulu tarafından verilen bir kararla yürürlüğe girer. | 657 Sayılı DMK Madde 125 |
| Devlet Memurluğundan Çıkarma | Memurun, devlet memurluğundan bir daha geri dönmemek üzere ihraç edilmesi. | Ağır disiplin ihlalleri, devletin itibarını zedeleyen veya güvenlik zafiyetine neden olan eylemler için uygulanır. Karar, yüksek disiplin kurulu tarafından verilir. | 657 Sayılı DMK Madde 125 |
Disiplin Cezalarının Uygulanma Süreci
Disiplin cezalarının uygulanması belirli bir sürece tabidir. Bu süreç şu aşamalardan oluşur:
- Disiplin Soruşturması Açılması: Memurun ihlali tespit edildikten sonra disiplin soruşturması başlatılır.
- Savunma Hakkı: Hakkında soruşturma açılan memura savunma yapması için süre tanınır.
- Disiplin Amirinin veya Kurulunun Kararı: Disiplin cezası, disiplin amiri veya disiplin kurulu tarafından kararlaştırılır.
- Tebligat ve Uygulama: Cezaya ilişkin karar memura yazılı olarak bildirilir ve uygulanır.
Devlet memurlarının görevlerini yerine getirirken disiplin kurallarına uygun hareket etmesi zorunludur. Disiplin cezaları, kamu hizmetlerinin düzenli ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla uygulanmaktadır. Memurların, disiplin cezalarının kapsamını bilerek hareket etmesi, kariyerlerini olumsuz etkileyecek durumlarla karşılaşmamaları açısından önemlidir.
Disiplin Cezası Alırsam Ne Olur?
Devlet memurlarına verilen disiplin cezaları, memurun özlük dosyasına işlenir ve belirli sonuçlar doğurur. Disiplin cezasının türüne bağlı olarak, memurun kariyerinde farklı etkiler ortaya çıkabilir.
Disiplin Cezalarının Memura Etkileri
Her disiplin cezasının farklı sonuçları ve ilerleyen süreçte doğurabileceği hukuki etkiler bulunmaktadır. Aşağıdaki tabloda, disiplin cezalarının memura etkileri özetlenmiştir:
Disiplin Cezalarının Doğurduğu Sonuçlar
| Cezanın Türü | Doğrudan Sonuçları | Tekrar Edilirse Ne Olur? |
|---|---|---|
| Uyarma | Memura yazılı olarak dikkatli olması gerektiği bildirilir. | Aynı hatanın tekerrürü halinde kınama cezası verilir. |
| Kınama | Memurun görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğu yazılı olarak bildirilir. | Aynı hatanın tekrar edilmesi halinde aylıktan kesme cezası verilir. |
| Aylıktan Kesme | Memurun brüt maaşının 1/8 ile 1/30 arasında bir kısmı kesilir. | Aynı fiilin tekrar edilmesi halinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilir. |
| Kademe İlerlemesinin Durdurulması | Memurun 1 ila 3 yıl arasında kademe ilerlemesi durdurulur. | Tekrarı halinde devlet memurluğundan çıkarma cezası verilir. |
| Devlet Memurluğundan Çıkarma | Memurun memuriyetine son verilir ve kamu görevine geri dönmesi mümkün olmaz. | Geri dönüş hakkı bulunmaz. Memuriyet hayatı tamamen sona erer. |
Disiplin Cezalarının Özlük Dosyasına Etkisi
- Her disiplin cezası memurun özlük dosyasına işlenir.
- Özlük dosyasında kayıtlı cezalar, memurun terfi, görevde yükselme veya atama işlemlerinde dikkate alınabilir.
- Tekerrür süresi içerisinde benzer bir fiil işlenirse, daha ağır bir ceza uygulanır.
Disiplin Cezaları ve Kariyer Etkileri
| Etkisi | Açıklama |
|---|---|
| Terfi ve Yükselme Engeli | Disiplin cezası alan memurlar, belirli süreler boyunca terfi veya görevde yükselme hakkından mahrum kalabilir. |
| Mali Kayba Uğrama | Aylıktan kesme cezası, memurun maaşında doğrudan bir azalmaya yol açar. |
| Görevden Uzaklaştırma Riski | Ağır disiplin cezaları alan memurlar, geçici olarak veya tamamen görevden uzaklaştırılabilir. |
| Memurluktan Çıkarılma | En ağır disiplin cezası olan memurluktan çıkarma, kamu görevinden tamamen men edilme sonucunu doğurur |
Disiplin cezaları, memurların kariyerinde ciddi etkiler yaratabilir. Uyarma ve kınama gibi cezalar hafif görünse de, tekrarlanması durumunda daha ağır yaptırımlara dönüşebilir. Bu nedenle memurların disiplin kurallarına uygun hareket etmeleri büyük önem taşımaktadır.
Disiplin Soruşturmasında Zamanaşımı Süreleri
Devlet memurlarına uygulanacak disiplin cezalarının belirli bir süre içinde soruşturulması ve karara bağlanması gerekir. Bu sürelere zamanaşımı süreleri denir. Zamanaşımı süreleri, memurun işlediği fiil nedeniyle uzun süre belirsizlik içinde kalmasını önlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Disiplin soruşturmasında iki ayrı zamanaşımı süresi bulunmaktadır:
- Soruşturma Zamanaşımı Süresi: Disiplin soruşturmasının başlatılması için belirlenen süre.
- Ceza Zamanaşımı Süresi: Fiil işlendikten sonra belirli bir süre içinde cezanın verilmesi gerekir.
Aşağıdaki tabloda, soruşturma ve ceza zamanaşımı süreleri detaylandırılmıştır:
Disiplin Soruşturmasında Zamanaşımı Süreleri
| Cezanın Türü | Soruşturma Zamanaşımı Süresi | Ceza Zamanaşımı Süresi |
|---|---|---|
| Uyarma | 1 Ay | 2 Yıl |
| Kınama | 1 Ay | 2 Yıl |
| Aylıktan Kesme | 1 Ay | 2 Yıl |
| Kademe İlerlemesinin Durdurulması | 1 Ay | 2 Yıl |
| Devlet Memurluğundan Çıkarma | 6 Ay | 2 Yıl |
Disiplin Soruşturmasının Başlatılması
- Hafif ve orta dereceli disiplin cezaları (uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması) için soruşturma zamanaşımı süresi 1 aydır. Yani, fiilin işlendiği tarihten itibaren 1 ay içinde disiplin soruşturması başlatılmazsa, disiplin amirleri bu konuda işlem yapamaz.
- Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiiller için soruşturma zamanaşımı süresi 6 aydır. Bu süre içinde soruşturma başlatılmazsa, işlem yapma yetkisi sona erer.
Disiplin Cezası Zamanaşımı
- Fiilin gerektirdiği ceza ne olursa olsun, fiilin işlendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde disiplin cezası verilmezse, disiplin cezası verme yetkisi sona erer.
- Bu süre sonunda yetkili makamlar ceza veremez ve memur için herhangi bir disiplin yaptırımı uygulanamaz.