ÇOCUĞU GÖSTERMEME (TESLİM ETMEME) SUÇU

Boşanma davalarında karara bağlanan en önemli konulardan biri de müşterek çocuğun velayeti hususudur. Boşanmalarına karar verilen anne veya babaya müşterek çocukların velayeti de verilmektedir. Velayet hakkını elinde bulunduran eş çocuğun yasal anlamda velisi olacak ve çocuğun sağlıklı gelişimi için uygun ortamı sağlayacaktır. Velayet hakkı kendisinde olmayan ebeveyn ise çocuk ile kişisel ilişki kurmaya devam edecek ve maddi anlamda çocuğun ihtiyaç ve giderlerine hükmedilen nafaka ile katkıda bulunacaktır. Uygulamada sıkça karşılaşılan problemlerin başında velayet hakkına sahip olmayan anne veya baba ile çocuğun kişisel ilişki kurmasının engellenmesidir. Aşağıda ayrıntılı olarak çocuğu göstermeme suçu işlenmesi durumunda yasal olarak neler yapılabileceği anlatılacaktır.

ÇOCUĞU GÖSTERMEME SUÇU 2024

Boşanma davalarında çocuğun velayeti, anne ve baba arasında paylaştırılmaktadır. Ancak velayet hakkı kendisine verilmeyen ebeveynle çocuğun kişisel ilişkisi düzenlenmektedir. Bu düzenleme, çocuğun her iki ebeveyniyle düzenli ve sürekli ilişki kurabilmesini sağlamak amacıyla yapılmaktadır.

Örneğin, velayet hakkı kendisine verilmeyen ebeveyn, hafta sonları çocuğuyla görüşebilecektir. Bu durum, belirli saatlerde ve belirlenen günlerde gerçekleşebilmektedir. Örneğin, çocuğun cumartesi günleri kendisine velayet hakkı verilmeyen ebeveyniyle vakit geçireceği ve pazar günü belirlenen saatte tekrar velayet hakkına sahip olan ebeveynin yanına döneceği şeklinde bir düzenleme yapılabilir.

Bu gibi düzenlemeler, boşanma davası sürecinde mahkeme tarafından ara kararla veya boşanma davası sonuçlandığında kısa ve gerekçeli kararda belirtilmektedir. Mahkeme, çocuğun en iyi çıkarlarını gözeterek ve tarafların durumunu dikkate alarak bu düzenlemeleri yapmaktadır.

Ancak maalesef, uygulamada bazı anne ve babalar velayet hakkını çocuğun menfaatinden daha çok kişisel bir mesele haline getirebilmektedir. Özellikle velayet hakkına sahip olmayan taraf, çocuğuyla kişisel ilişki kurmakta zorlanabilmekte ve bazen velayet hakkına sahip olan ebeveyn, çocuğu göstermemektedir. (Çocuğu göstermeme suçu)

Bu durumda, velayet hakkı olmayan ebeveynin lehine kişisel ilişki tesis edilmiş olması ve çocuğun teslim edilmemesi gibi bir durum ortaya çıkabilecektir. Bu durumda, velayet hakkı olmayan ebeveyn, icra memuru aracılığıyla çocuğun teslimini gerçekleştirebilmektedir. İcra memuru, mahkemenin verdiği kararı uygulayarak çocuğun velayet hakkı olmayan ebeveynin yanına teslim edilmesini sağlar.

…

Özetle, boşanma davalarında çocuğun velayeti düzenlenirken, velayet hakkı olmayan ebeveynle çocuğun kişisel ilişkisi de düşünülmektedir. Mahkeme, taraflar arasındaki durumu değerlendirerek ve çocuğun en iyi çıkarlarını gözeterek bu düzenlemeleri yapar. Ancak uygulamada bazı sorunlar yaşanabilmektedir. Bu sorunlar çocuğun velayet hakkı olmayan ebeveynin çocuğu göstermemesi veya teslim etmemesi şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Bu gibi durumlarda velayet hakkı olmayan ebeveyn, mahkemenin kararına uymayan taraf olarak görülebilecektir.

Bu tür ihlallerle karşılaşan velayet hakkı olmayan ebeveyn, mahkeme kararını korumak ve çocuğuyla olan kişisel ilişkisini sağlamak için yasal adımlar atar. İcra memuru aracılığıyla çocuğun teslimini sağlamak, mahkemenin verdiği kararı uygulamak için bir seçenektir. İcra memuru, mahkeme kararını yerine getirmek üzere çocuğu velayet hakkı olmayan ebeveynin yanına teslim eder.

Bu noktada, mahkeme kararına uymayan taraf olan velayet hakkı sahibi ebeveyn, yaptığı eylemlerle çocuğun menfaatini ihlal ettiği için hukuki sonuçlarla karşılaşır. (Çocuğu göstermeme suçu) Mahkeme, çocuğun çıkarlarını korumak için bu gibi durumları ciddiyetle ele alır ve gerekli tedbirleri alır. Örneğin, çocuğun velayet hakkı sahibi ebeveyn tarafından sürekli olarak görmezden gelinmesi veya gösterilmemesi durumunda, mahkeme çocuğun velayet hakkı olmayan ebeveynle daha fazla zaman geçirmesine izin verir veya daha sıkı denetim ve yaptırımlar uygular.

Boşanma sürecinde, çocuğun velayeti ve kişisel ilişkisi konularında adil ve çocuğun en iyi çıkarlarını gözeten bir yaklaşım benimsenmelidir. Tarafların çocuğun haklarını korumak için işbirliği yapması önemlidir. (Çocuğu göstermeme suçu) Çocuğun duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılamak için anne ve babanın çocuğun hayatında eşit ve dengeli bir rol oynaması gerekmektedir.

İcra Yoluyla Çocuğu Görme / Teslim Etme

İcra İflas Kanunu’nun 25. maddesi çocuğun icra marifetiyle teslimini düzenlemiştir. Madde metni aşağıdaki gibidir ;

“Çocuk teslimine dair olan ilam icra dairesine verilince icra memuru 24 üncü maddede yazılı şekilde bir icra emri tebliği suretiyle borçluya yedi gün içinde çocuğun teslimini emreder. Borçlu bu emri tutmazsa çocuk nerede bulunursa bulunsun ilam hükmü zorla icra olunur.

Çocuk teslim edildikten sonra diğer taraf haklı bir sebep olmaksızın çocuğu tekrar alırsa ayrıca hükme hacet kalmadan zorla elinden alınıp öbür tarafa teslim olunur.

Çocukla şahsi münasebetlerin düzenlenmesine dair ilam hükmünün yerine getirilmesi talebi üzerine icra memuru, küçüğün ilam hükümleri dairesinde lehine hüküm verilen tarafla şahsi münasebette bulunmasına mani olunmamasını; aksi halde ilam hükmünün zorla yerine getirileceğini borçluya 24 üncü maddede yazılı şekilde bir icra emri ile tebliğ eder.

Bu emirde ilam hükmüne aykırı hareketin 341 inci maddedeki cezayı müstelzim olduğu da yazılır. Borçlu bu emri tutmazsa ilam hükmü zorla yerine getirilir. Borçlu alacaklının şikayeti üzerine ayrıca 341 inci maddeye göre cezalandırılır.”

…

Yukarıda boşanma davasının görüldüğü mahkemenin dava devam ederken bir ara kararla veya dava sonuçlandıktan sonra kısa karar ve gerekçeli karar ile velayet hakkı kendisine verilmeyen ebeveyn ile çocuğun kişisel ilişki kurması için bir düzenleme yapacağını belirtmiştik. İşte mahkemenin verdiği bu karara rağmen çocuk ile görüşemeyen ebeveyn ; yukarıdaki kanun maddesi gereği bu kararı icraya koyarak çocuğun icra marifetiyle alınmasını talep eder.

Hazırlanan bir takip talebi ile yetkili icra dairesine başvurarak karşı tarafa icra emri tebliğ edilmesi talep eder. İcra emrinde çocuğun 7 gün içerisinde teslim edilmesi gerektiği belirtilmektedir. Eğer 7 gün içerinde velayet hakkı kendisinde bulunan ebeveyn çocuğu teslim etmezse artık icra marifetiyle çocuğun zorla alınması gündeme gelecektir.

Ayrıca belirtmemiz gerekir ki bu madde çocuğun teslim edilmemesi halinde de gerek velayet hakkı sahibi olan ebeveynin gerekse de diğer ebeveynin başvurabileceği bir maddedir. Zira bazen çocukla görüştükten sonra çocuğun teslim edilmemesi, geç teslim edilmesi gibi problemler gündeme gelebilmektedir. Bu durumda bu maddeye dayanılarak icra marifetiyle çocuğun teslimi sağlanabilecektir.

Çocuğu Teslim Etmeyen Kişi Hapis Cezası Alır Mı?

Çocuğu verilen karara rağmen teslim etmeyen kişinin hapis cezasına çarptırılması mümkündür. Zira İcra İflas Kanunu’nun 341. maddesi kişinin şikayeti üzerine verilen karara muhalefet eden kişinin 6 aya kadar tazyik hapsiyle cezalandırılabileceğini düzenlemiştir. Bu süreç ceza davası sürecinden farklı olarak İcra Ceza Mahkemesi’ne açacağı bir dava ile başlar. Bu mahkemede karara bağlanır. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra ilâmın veya ara kararının gereğini yerine getirirse, kişi tahliye edilecektir.

Kısaca ;

• İcra İflas Kanunu’nun 341. maddesi, çocuğun teslimiyle ilgili bir karara rağmen çocuğu vermeyen kişinin cezai yaptırımlara tabi tutulabileceğini belirtir.
• İlgili kişinin şikayeti üzerine, çocuğun teslim edilmediği durumda mahkeme tarafından bir tazyik hapsi kararı verilecektir.
• Tazyik hapsi, İcra Ceza Mahkemesi’ne açılan bir dava sonucunda uygulanır. Bu dava, çocuğun teslim edilmediğini kanıtlamak amacıyla başlatıl.
• Mahkeme, delilleri değerlendirir, tarafların savunmasını alır ve nihai bir karar verir. Eğer mahkeme çocuğun teslim edilmesine karar verirse ve bu karara rağmen çocuk hala teslim edilmezse, karara muhalefet eden kişi hapse mahkum edilebilecektir.
• Hapis cezasının tatbiki için, mahkeme tarafından verilen ilam veya ara kararın gereği yerine getirilmelidir. Yani, çocuğun teslim edilmesi gerekmektedir.
• Eğer çocuk teslim edilirse, kişi tahliye edilecektir. Ancak, çocuğun teslim edilmemesi durumunda kişi, hapis cezasını çekmeye devam eder.

İcra Yolu İle Çocuğu Görme Masrafı 2024

Çocuğu göstermeme suçu hakkında yukarıda anlatılan hususlar son derece teknik olup mutlaka alanında uzman bir aile hukuku avukatı ile hareket edilmesi gerekmektedir. Zira hem çocuğun psikolojisi hem de sürecin sorunsuz ilerlemesi için uzman kişiler tarafından yürütülmesi son derece mühimdir. Kişinin süreci kendisinin takip etmesi halinde yapacağı en ufak bir hata telafisi zor zararlara sebep olabilecektir.

İcra yolu ile çoğu görme masrafı ise icra harç ve masrafları ile avukatlık ücretinden oluşmaktadır. Tüm bu sayılan kalemler ise her yıl güncellenmektedir.

Sarıkaya Karay Hukuk Bürosu olarak aile hukukunda uzman kadromuz ile boşanma davalarına ve aile hukukundan doğan diğer uyuşmazlıklara ilişkin her türlü hukuki destek nitelikli bir şekilde müvekkillerimize sağlanmaktadır.

Daha fazla bilgi almak için bize whatsapp veya diğer iletişim kanallarından ulaşabilirsiniz.

SIK SORULAN SORULAR