Çalışanı Kamera ile İzlemek Yasal mı?

Çalışanların işyerinde kamera ile izlenmesi, işverenlerin sıkça başvurduğu bir yöntemdir. Ancak, bu durum çalışanların özel hayatlarına ve kişisel verilerine müdahale riski taşıdığı için belirli hukuki çerçevelerle sınırlandırılmıştır. Aşağıda bu konuyla ilgili sık sorulan sorular ve yanıtlarına yer verilmiştir.

1. İşveren, çalışanları kamera ile izleyebilir mi?

Evet, işveren belirli koşulları sağlamak kaydıyla çalışanları kamera ile izleyebilir. Ancak bu izleme, işin gerekliliğiyle sınırlı olmalı ve çalışanların özel hayatına müdahale niteliğinde olmamalıdır. İzleme süreci 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında değerlendirilir.

2. Çalışanlara kamera ile izleme hakkında önceden bilgi verilmesi zorunlu mu?

Evet, işverenlerin çalışanları kamera ile izleme hakkında önceden bilgilendirmesi zorunludur. Çalışanlara:

• Kameraların nerelere yerleştirileceği,

• Hangi amaçlarla görüntülerin kaydedileceği,

• Verilerin ne kadar süre saklanacağı hakkında açık bilgi verilmelidir.

Bu bilgilendirme, genellikle iş sözleşmesi veya işyeri yönetmelikleri aracılığıyla yapılır.

3. Çalışanların rızası olmadan izleme yapılabilir mi?

KVKK kapsamında, kişisel verilerin işlenmesi için açık rıza şarttır. Ancak, işverenin izleme amacı meşru bir menfaat doğrultusunda ise (örneğin, güvenlik sağlamak veya üretim süreçlerini kontrol etmek), açık rıza alınmadan da izleme yapılabilir. Yine de bu durumun orantılı ve amaca uygun olması gerekir.

4. Kamera izleme her alan için geçerli midir?

Hayır, kamera izleme her alan için geçerli değildir. Çalışanların mahremiyetinin korunması gereken alanlar (örneğin, soyunma odaları, tuvaletler ve duş alanları) kamera ile izlenemez. Böyle bir izleme, özel hayatın gizliliğini ihlal edeceği için yasadışıdır.

5. Kamera kayıtlarının saklanma süresi ne kadardır?

Kamera kayıtlarının saklanma süresi, izleme amacına uygun olarak belirlenmelidir. Örneğin, güvenlik amacıyla alınan kayıtlar genellikle 30 gün ile sınırlı tutulur. Ancak, bir hukuki ihtilaf söz konusu olduğunda, kayıtlar ihtiyacın sona ermesine kadar saklanabilir.

6. Kamera ile izlenen çalışanlar, bu durumdan rahatsızlık duyarsa ne yapabilir?

Çalışanlar, izleme süreçlerinin hukuka uygun olmadığını düşünüyorsa:

• İşverene başvurarak durumu açıklamasını talep edebilir,

• Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) şikâyette bulunabilir,

• Hukuki yollarla haklarını arayabilir.

7. İşverenin kameraları gizli bir şekilde yerleştirmesi yasal mı?

Genel olarak, işverenin gizli kamera yerleştirmesi yasal değildir. Ancak, çok istisnai durumlarda (örneğin, ciddi bir güvenlik tehdidi veya suistimal şüphesi varsa), işveren gizli kamera yerleştirme yoluna gidebilir. Bu durumda dahi izleme, mahkeme kararına dayandırılmalı ve orantılılık ilkesine uygun olmalıdır.

8. Kamera kayıtları hangi durumlarda delil olarak kullanılabilir?

Kamera kayıtları, hukuka uygun şekilde elde edilmişse iş mahkemelerinde veya ceza davalarında delil olarak kullanılabilir. Ancak, çalışanlar habersiz bir şekilde izlenmişse veya kayıtlar özel hayatın gizliliğini ihlal ediyorsa, bu kayıtlar hukuka aykırı delil sayılır ve mahkemelerde kullanılamaz.

9. Kameraların yerleştirileceği alanlar nasıl belirlenir?

Kameralar, işin gerekliliklerine uygun alanlara yerleştirilmelidir. Örneğin:

• Güvenlik kameraları giriş ve çıkış noktalarına,

• Üretim süreçlerinin kontrolü için fabrikaların çalışma alanlarına,

• Kasa noktalarına yerleştirilebilir.

Çalışanların dinlenme alanları gibi özel alanları ise izlemeye dâhil edilmemelidir.

10. Kamera ile izleme dışında hangi alternatif yöntemler kullanılabilir?

İşverenler, çalışanları izlemek için alternatif yöntemler de tercih edebilir. Örneğin:

• Kartlı geçiş sistemleri,

• İş süreçlerini takip eden yazılımlar,

• Güvenlik personeli bulundurmak gibi yöntemler kullanılabilir.

Bu yöntemler, hem çalışan haklarını korumaya hem de işverenin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olabilir.

Sonuç

Çalışanların kamera ile izlenmesi, işverenin meşru menfaatleri ile çalışanların temel hak ve özgürlükleri arasında bir denge kurularak yapılmalıdır. Yasal çerçevede hareket edilmediği takdirde, işveren ciddi hukuki yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Çalışanlar ise hak ihlali durumunda hukuki yollarla haklarını arayabilir.