Ariyet Kavramı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Ariyet, Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan ve bireylerin birbirine bedelsiz olarak mal ya da eşya ödünç vermesi durumunu ifade eden bir kavramdır. Bu bağlamda, ariyet sözleşmesi ve bu kavramın hukuki çerçevesi hakkında sıkça sorulan soruları aşağıda ele alıyoruz.

1. Ariyet Nedir?

Ariyet, bir malın belli bir süre için bedelsiz olarak kullanılmak üzere bir kişiye verilmesi anlamına gelir. Türk Borçlar Kanunu’nun 379. maddesi ariyet sözleşmesini düzenler. Bu sözleşme ile ariyet alan kişi, malı özenle kullanmak ve belirlenen süre sonunda geri vermekle yükümlüdür.

2. Ariyet Sözleşmesi Hangi Unsurlardan Oluşur?

Ariyet sözleşmesi şu unsurları içerir:

• Bedelsiz bir kullanım amacı,

• Kullanıma sunulan bir eşya veya mal,

• Kullanım süresinin belirli ya da belirlenebilir olması,

• Geri verme yükümlülüğü.

3. Ariyet Sözleşmesi Yazılı Olarak Yapılmak Zorunda mıdır?

Hayır, ariyet sözleşmesi herhangi bir şekil şartına tabi değildir. Sözlü olarak da yapılabilir. Ancak olası uyuşmazlıkların önüne geçmek adına yazılı olarak yapılması önerilir.

4. Ariyet Alan Kişinin Hak ve Yükümlülükleri Nelerdir?

Ariyet alan kişi:

• Malı yalnızca amacına uygun şekilde kullanmalıdır,

• Malın zarar görmemesi için gerekli özeni göstermelidir,

• Kullanım süresi sonunda malı geri vermelidir,

• Malın kullanımı sırasında meydana gelen olağan dışı zararları tazmin etmekle yükümlüdür.

5. Ariyet Veren Kişinin Hak ve Yükümlülükleri Nelerdir?

Ariyet veren kişi:

• Malı, ariyet alan kişiye kullanım için teslim etmek zorundadır,

• Malın ayıplı olmaması gerekir, aksi halde ayıplardan doğan zararları tazmin etmekle yükümlü olabilir,

• Sözleşme süresi sona erdiğinde malın geri verilmesini talep etme hakkına sahiptir.

6. Ariyet Konusu Malın Zarar Görmesi Halinde Ne Olur?

Ariyet alan kişi, malı özenle kullanmakla yükümlüdür. Eğer malın zarar görmesi kasıt veya ihmal nedeniyle gerçekleşmişse, bu durumda ariyet alan kişi zararı tazmin etmek zorundadır. Ancak, malın olağan kullanımı sırasında oluşan yıpranmalardan sorumlu değildir.

7. Ariyet ve Kira Sözleşmesi Arasındaki Fark Nedir?

Ariyet sözleşmesi bedelsiz bir kullanım sağlarken, kira sözleşmesinde kullanım karşılığında bir bedel ödenir. Ayrıca kira sözleşmesi hem taşınır hem taşınmaz mallar için geçerli iken, ariyet genellikle taşınır mallar için kullanılır.

8. Ariyet Sözleşmesinin Sona Ermesi Nasıl Gerçekleşir?

Ariyet sözleşmesi şu durumlarda sona erer:

• Belirlenen sürenin sona ermesi,

• Ariyet verenin talebi üzerine malın geri verilmesi,

• Malın kullanım amacının sona ermesi,

• Malın zayi olması.

9. Ariyet Alan Üçüncü Kişilere Malı Kullandırabilir mi?

Ariyet alan kişi, sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa, malı üçüncü kişilere kullandıramaz. Bu durum, malın amacına aykırı bir şekilde kullanılmasına ve ariyet verenin zararına yol açabilir.

10. Ariyet Sözleşmesi Kapsamında Hangi Mallar Verilebilir?

Ariyet sözleşmesi taşınır mallar, taşınmazlar ve hatta belirli koşullarda tüketilebilir mallar için yapılabilir. Ancak, tüketilebilir mallarda malın aynen iadesi mümkün olmadığı için bu tür mallar genellikle ariyet kapsamına alınmaz.

Bu içerik, ariyet kavramına dair sıkça sorulan soruların genel bir çerçevesini sunar. Ariyet sözleşmeleri ile ilgili detaylı bilgi almak için uzman bir hukukçudan destek almanız önerilir.