AİLE MAHKEMESİ

Aile mahkemesi, aile hukuku alanındaki uyuşmazlıklarda bilhassa boşanma davalarında adını sıkça duyduğumuz bir mahkeme türüdür. Bu yazımızda aile mahkemesinde görülen davalar ve aile mahkemesi görevleri başta olmak üzere ; mahkemenin kuruluş ve işleyişine ilişkin bilgilendirmeler yapılacaktır.

Bu mahkemenin kuruluş veya işleyişine ilişkin esaslar 4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yargılama Usullerine Dair Kanun’da düzenlenmiştir. Kanunun Aile Mahkemelerini Kuruluşu başlıklı 2. maddesi ;

Aile mahkemeleri, Adalet Bakanlığınca Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak her ilde ve merkez nüfusu yüzbinin üzerindeki her ilçede, tek hâkimli ve asliye mahkemesi derecesinde olmak üzere kurulur. Aile mahkemelerinin yargı çevresi, kurulduğu il ve ilçenin mülkî sınırlarıyla belirlenir.

Görüldüğü üzere bir yargı çevresinde aile mahkemesi kurulabilmesi için ; HSK’nın olumlu görüşü alınmalı ve kurulmak istenen bölgedeki nüfus kanunda belirtilen sınırın üzerinde olmalıdır. Bu şartların sağlanması halinde Adalet Bakanlığı tarafından aile mahkemeleri kurulabilecektir. Bölgedeki nüfus ve iş yoğunluğunun gerektirmesi halinde bu mahkeme birden çok daire şeklinde kurulacaktır. Burada her bir aile mahkemesine numara verilecektir ve mahkemeler yazı işleri müdürü ve yeteri kadar personel sağlanacaktır.

İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız ;

• BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI
• ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ
• AİLE KONUTU ŞERHİ
• UZAKLAŞTIRMA KARARINA İTİRAZ DİLEKÇESİ
• ZİMMET SUÇU

AİLE MAHKEMESİNDE GÖRÜLEN DAVALAR NELERDİR ?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere aile mahkemesi özellikle boşanma davaları sebebiyle uygulamada en sık duyulan mahkeme türlerinin başında gelmektedir. Peki aile mahkemelerinde yalnızca boşanma davaları mı görülmektedir ? Bu sorunun cevabı hayırdır. Zira her ne kadar iş yoğunluğunun çok büyük bir kısmını boşanma davaları oluştursa da ; bu mahkeme birçok uyuşmazlığın çözümü için başvurulan bir merciidir. Peki aile mahkemesinde görülen davalar nelerdir ?

Aile mahkemesinde görülen davalar ;

• Türk Medeni Kanunu uyarınca aile hukukundan kaynaklanan tüm iş ve uyuşmazlıklardan kaynaklı davalar,

• Yabancı mahkeme tarafından verilen ve aile hukukunu ilgilendiren yabancı mahkeme kararları için tanıma tenfiz davaları,

• Kanunlarla verilen diğer görevler,

• Yetişkin ve küçükler hakkındaki koruyucu, eğitici ve sosyal önlemlere ilişkin kararlar,

• 6284 Sayılı Ailenin Korunması Ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun uyarınca alınacak tedbir kararlar.,

Aile mahkemesinde görülen davalar veya işler yukarıda kısaca sayılmıştır. Özellikle uygulamada en sık karşılaşılan spesifik dava türleri ise şunlardır ;

• Boşanma davaları,
• Soybağının reddi davaları,
• Babalık davaları,
• Mal paylaşımı davaları,
• Vesayet davaları,
• Velayete ilişkin davalar,
• Boşanma sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davası.

AİLE MAHKEMESİ GÖREVLERİ NELERDİR ?

Yukarıda aile mahkemesinin kuruluşu ve bakmakla görevli olduğu işler hakkında bilgi verilmiştir. Peki aile mahkemesi görevleri nelerdir ? Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere bu mahkeme, öncelikle Türk Medeni Kanunu’nun aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklarına bakmakla görevlidir. Aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlık olarak ilk akla gelen boşanma davalarıdır. Aile mahkemesi aile hukukundan kaynaklanan bu uyuşmazlıkları çözüme kavuşturmakla yükümlüdür.

Yine aile mahkemesi görevleri olarak sayılacak ikinci husus ise yabancı mahkeme tarafından verilen aile hukukuna ilişkin kararların ; Türkiye’de uygulanabilmesi için tanıma ve tenfizini gerçekleştirmektir. Aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararları için tanıma ve tenfiz davası da aile mahkemesi görevleri arasındadır.

6284 Sayılı Kanun uyarınca şiddetin önlenmesi için alınacak koruyucu tedbirlere de aile mahkemesi karar vermektedir.

Yetişkin ve çocuklar hakkındaki vesayet davaları da aile mahkemesi görevleri arasındadır.

Tüm bunların yanında aile mahkemesinin diğer kanunlardan kaynaklanan bir takım görev ve yükümlülükleri bulunmaktadır.

Burada sayılan iş ve davalarda görevli mahkeme aile mahkemesidir. Eğer dava aile mahkemesinde değil de başka bir mahkemede açıldıysa davanın görevsizlik sebebiyle usulden reddi gerekmektedir. Ayrıca mahkemenin görevli olup olmadığı davanın her aşamasında hakim tarafından re’sen dikkate alınacağından ; görevsiz mahkemede dava açılması yargılamayı uzatan bir durum olarak karşımıza çıkacaktır. Bu sebeple aile mahkemesinin görevli olduğu uyuşmazlıkların mutlaka bu mahkemede görülmesi gerekmektedir.

AİLE MAHKEMESİNİN İŞLEYİŞİ

Yukarıda aile mahkemesinin kuruluşu, görevleri ve bakmakla görevli olduğu davalar üzerinde durulmuştur. Bu başlıkta da aile mahkemesinin işleyişi hakkında kısaca bilgilendirme yapılacaktır. Aile mahkemesinde, bir hakim , yazı işleri müdürü veya gerekli personel bulunmaktadır. Hakim , mahkemeye tevzi edilen dosyaları karara bağlamak ve gerekli hallerde duruşma yapmakla yükümlüdür.

Belirtmemiz gerekir ki aile mahkemesinin verdiği nihai kararlara karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf dilekçesi ilk derece mahkemesine ithafen ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere yazılacaktır. İstinaf dilekçesi mutlaka usul kurallarına uygun bir şekilde yazılmalıdır. Yine ilk derece mahkemesinin kararına ilişkin itiraz nedenleri açık bir şekilde dilekçede yer almalıdır.

Eşin Çocukları Eşe Karşı Kışkırtması Sebebiyle Boşanma Davası

Eşin Cebinden Para Alması Sebebiyle Boşanma Davası

Müşterek Çocuklara Kötü Davranma Sebebiyle Boşanma Davası

Fiziksel ve Sözlü Şiddet Sebebiyle Boşanma Davası Sebebi Mi?

Sürekli Kıskançlık Sebebiyle Boşanma Davası :Kapsamlı Rehber

SIK SORULAN SORULAR