Günlük hayatta özellikle trafik kazaları, park tartışmaları veya duygusal nedenlerle bir kişinin arabasının üzerine not bırakmak sıkça karşılaşılan bir durumdur. Ancak bu davranışın Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Kabahatler Kanunu bakımından suç oluşturup oluşturmadığı, notun içeriğine, biçimine ve amacına göre değişir.
Arabaya Not Bırakmak Her Zaman Suç Sayılır mı?
Hayır. Birisinin arabasının üzerine bırakılan not, her durumda suç sayılmaz. Eğer notun içeriği tehdit, hakaret veya kişisel verilerin ifşası niteliğinde değilse, bu davranış genellikle suç teşkil etmez.
Örneğin, “Arabanızın aynasına yanlışlıkla çarptım, beni şu numaradan arayın.” şeklindeki bir not, iyi niyetli bir bilgilendirme olarak değerlendirilir ve suç oluşturmaz. Ancak notun içeriğinde rahatsız edici, tehditkâr veya aşağılayıcı ifadeler varsa, bu durumda cezai sorumluluk gündeme gelir.
Notun İçeriği Tehdit Unsuru Taşıyorsa (TCK m.106)
Eğer notta, “Seni bulacağım, arabana zarar vereceğim” gibi bir ifade yer alıyorsa, bu durum tehdit suçunu oluşturur.
TCK m.106 uyarınca, “Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya malvarlığına yönelik haksız bir zarara uğratacağından bahisle korkutmak” tehdittir.
Bu tür notlar yazılı tehdit olarak değerlendirilir ve fail hakkında 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası verilebilir. Eğer notta silah, araç, veya organize bir tehdit ima ediliyorsa, ceza artırılır.
Not Hakaret İçeriyorsa (TCK m.125)
Kişinin şeref ve saygınlığını hedef alan ifadeler de suç teşkil eder. “Sen nasıl park ediyorsun, aptal!” veya “Arabayı böyle bırakanın aklı yok!” gibi ifadeler hakaret suçuna girer.
TCK m.125 hükmüne göre, “Bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırı teşkil eden fiil veya sözler” hakarettir.
Notun doğrudan kişiye ulaşması şart değildir; kamuya açık şekilde yazılması da yeterlidir. Bu durumda, yazılı şekilde işlenmiş hakaret nedeniyle ceza artırımı uygulanır.
Notun İçeriği Kişisel Verileri Açıklıyorsa (TCK m.136)
Eğer notta kişinin ismi, adresi, plaka bilgisi, telefon numarası gibi kişisel veriler rızası olmadan paylaşılmışsa, bu durum kişisel verilerin hukuka aykırı olarak yayılması veya açıklanması suçuna girer.
TCK m.136 uyarınca, kişisel verileri hukuka aykırı olarak başkalarına verme, yayma veya ele geçirme fiilleri 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
Notun Fiziksel Olarak Araca Zarar Vermesi Durumu
Eğer not yapıştırılırken veya bırakılırken araca çizik atılır, boya zarar görür ya da cam yüzeyinde deformasyon oluşursa, bu durum mala zarar verme suçu (TCK m.151) kapsamına girer.
Bu suçun cezası 4 aydan 3 yıla kadar hapis veya adli para cezası olabilir. Özellikle “intikam amacıyla” bırakılan notlar sırasında araçta kasıtlı zarar meydana geldiyse, cezai yaptırım kaçınılmazdır.
Notun Cinsel veya Taciz Amaçlı Olması (TCK m.105)
Eğer arabaya bırakılan not cinsel içerikli, rahatsız edici veya taciz niteliği taşıyorsa, bu durum cinsel taciz suçu kapsamında değerlendirilir.
Örneğin, “Sen çok güzelsin, numaranı ver” ya da “Seni izliyorum” şeklinde notlar, kişiyi rahatsız etmek amacı taşıyorsa, fail hakkında 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanabilir.
Eylemin ısrarlı biçimde tekrarlanması veya mağdurun evinin, aracının önüne sık sık not bırakılması durumunda suç ısrarlı takip (TCK m.123/A) boyutuna taşınır.
Kabahatler Kanunu Açısından Değerlendirme
Not bırakma davranışı bazen suç değil, kabahat olarak da değerlendirilebilir.
Örneğin, bir kişinin arabasının camına reklam amaçlı kartvizit, broşür veya ilan yapıştırılması, Kabahatler Kanunu m.42 uyarınca çevreyi kirletme veya izinsiz ilan asma kabahatidir.
Bu durumda belediye zabıtası veya kolluk tarafından idari para cezası uygulanabilir. Ceza miktarı her yıl değişmekle birlikte, 2025 itibarıyla bu tür eylemler için yaklaşık 1.000 TL’ye kadar para cezası öngörülmektedir.
Olayın Değerlendirilmesinde Önemli Kriterler
Bir notun suç oluşturup oluşturmadığını belirlemede mahkemeler şu unsurlara dikkat eder:
- Notun yazılıp bırakıldığı yer ve zaman,
- Notun içeriği (tehdit, hakaret, cinsel ima vs.),
- Notun amacı (bilgilendirme, rahatsız etme, zarar verme),
- Araca veya kişiye fiziksel zarar verilip verilmediği,
- Notun bir defalık mı, yoksa sürekli mi bırakıldığı.
Eğer not sadece iletişim kurma veya hasarı bildirme amaçlıysa, suç sayılmaz. Ancak mağduru rahatsız edici, korkutucu, aşağılayıcı veya tehditkâr bir üslup taşıyorsa, cezai sorumluluk doğar.
Örnek Yargıtay Kararı
Yargıtay 18. Ceza Dairesi, 2021/….. E., 2022/…. K. sayılı kararında, bir kişinin sevgilisinin aracına “Seni rahat bırakmam, sen benimsin” yazılı not bırakmasını tehdit ve ısrarlı takip kapsamında değerlendirmiş ve cezayı onamıştır.
Buna karşılık, bir başka kararda, “Arabanızın aynasını kırdım, zararınızı ödemek istiyorum.” yazılı bir not suç teşkil etmediği için beraat kararı verilmiştir.
Sonuç
Birisinin arabasının üstüne not bırakmak her zaman suç değildir, ancak notun içeriği ve amacı belirleyicidir. Notta hakaret, tehdit, cinsel ima veya kişisel verilerin ifşası bulunuyorsa, bu eylem TCK hükümlerine göre cezalandırılır. Eğer sadece bilgi vermek veya özür dilemek amacıyla yazılmışsa, suç oluşmaz. Notun biçimi, üslubu ve etkisi yargı mercilerinin değerlendirmesinde belirleyici rol oynar.
