İçindekiler
Hukuk yargılamalarında davaya konu teknik ya da uzmanlık gerektiren hususların değerlendirilmesi için bilirkişi görüşüne başvurulabilir. Bu durumda mahkeme, bilirkişi ücretinin peşin olarak yatırılmasını ister. İşte bu noktada akıllara şu soru gelir: Bilirkişi ücreti, delil avansı kapsamında mıdır?
Bilirkişi ücreti delil avansı içinde yer alır mı?
Evet, bilirkişi ücreti delil avansının kapsamındadır.
Delil avansı, mahkeme tarafından dosyada toplanacak her türlü delil için yapılacak masrafları karşılamak üzere yatırılır. Bilirkişi atanması da bir delil toplama işlemidir. Bu nedenle, bilirkişiye ödenecek ücret de delil avansının bir parçası sayılır.
Delil avansı ile gider avansı arasındaki fark nedir?
Gider avansı, dava açılırken yatırılır ve genel yargılama giderlerini (örneğin: tebligat, dosya işlemleri, posta) kapsar. Delil avansı ise, yargılama sırasında talep edilen veya mahkemenin re’sen ihtiyaç duyduğu özel delillere ilişkin (bilirkişi, tanık, keşif vb.) masraflar içindir.
Bu nedenle bilirkişi ücretleri gider avansı değil, delil avansı kapsamında değerlendirilir.
Bilirkişi ücretini kim yatırır?
Bilirkişi incelemesi taraflardan birinin talebi üzerine yapılıyorsa, ilgili taraf bu ücreti peşin olarak yatırmakla yükümlüdür. Eğer bilirkişi incelemesi mahkemenin re’sen kararıyla yapılacaksa, avans yine ilgili tarafa yüklenebilir; ancak bazı durumlarda kamu bütçesinden karşılanabilir.
Bilirkişi ücreti yatırılmazsa ne olur?
Mahkeme, belirli süre verir ve bilirkişi ücretinin yatırılmaması hâlinde bilirkişi incelemesinden vazgeçer. Bu da talep edilen delilin toplanmaması anlamına gelir ve davanın seyri açısından hak kaybı doğurabilir.
Sonuç olarak:
Bilirkişi ücreti, delil avansı kapsamında değerlendirilir. Yani bir delilin (bilirkişi raporunun) toplanabilmesi için ödenen masraf niteliğindedir. Süresi içinde yatırılmazsa mahkeme o delili dikkate almaz. Bu yüzden dava sürecinde bilirkişi taleplerinde, avans yükümlülüklerinin dikkatle yerine getirilmesi gerekir.
