İçindekiler
Kasten öldürme suçu, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) en ağır suçlar arasında yer almakta olup, bireysel haklara ve toplumsal düzene yönelik ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle, suçun işlenmesi halinde kamu düzenini koruma amacıyla devletin yetkili makamları re’sen harekete geçmektedir. TCK’ya göre kasten öldürme suçu şikâyete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturulur. Bu makalede, kasten öldürme suçunun hukuki niteliği, şikâyet gerekliliği ve yargılama süreci ele alınacaktır.
Kasten Öldürme Suçu Nedir?
Kasten öldürme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 81. maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir:
TCK Madde 81 –
Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu madde kapsamında, bir kişinin diğer bir insanı bilerek ve isteyerek öldürmesi durumunda müebbet hapis cezası öngörülmektedir. Eğer suç, nitelikli haller kapsamında işlenmişse (TCK 82), ceza ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına dönüşebilir.
Kamuya Karşı İşlenen Suçlar ve Şikâyet Mecburiyeti
Ceza hukukunda suçlar, kamuya karşı işlenen suçlar ve şahsa karşı işlenen suçlar olmak üzere ikiye ayrılır. Kamuya karşı işlenen suçlar, bireylerin yanı sıra toplumun genel düzenini ve güvenliğini tehdit eden suçlardır. Bu tür suçlar, toplumun huzurunu korumak adına şikâyete bağlı olmaksızın doğrudan devletin yetkili makamları tarafından soruşturulmaktadır.
Kasten öldürme suçu, kamu düzenini ciddi şekilde bozabilecek nitelikte olduğundan şikâyete tabi olmayan suçlar arasında yer alır. Yani mağdurun yakınları ya da herhangi bir kişi şikâyette bulunmasa dahi, devlet bu suçu kendiliğinden soruşturmak ve yargılamakla yükümlüdür.
Şikâyete Tabi Olan Suçlar Nelerdir?
Türk Ceza Kanunu’nda bazı suçlar, mağdurun talebine bağlı olarak soruşturulabilmektedir. Şikâyete tabi suçlar arasında genellikle şu suçlar yer alır:
- Hakaret suçu (TCK 125)
- Tehdit suçu (TCK 106)
- Kasten yaralama (basit hâli) (TCK 86/1)
- Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK 134)
- Mala zarar verme (TCK 151)
Ancak, kasten öldürme suçu bu kapsamda değildir ve soruşturma, yetkili merciler tarafından re’sen başlatılır.
Savcılığın Re’sen Hareket Etme Yetkisi
Kasten öldürme suçlarında, Cumhuriyet savcılığı suçu öğrenir öğrenmez derhal soruşturma başlatmakla yükümlüdür. Soruşturma süreci şu şekilde ilerler:
- İhbar veya Suçun Öğrenilmesi: Suç işlendiğine dair herhangi bir ihbar veya bilgi alınması durumunda savcılık soruşturmayı başlatır.
- Delil Toplama ve İnceleme: Olay yeri incelemesi, adli tıp raporları, tanık ifadeleri ve diğer deliller toplanır.
- Şüpheli ve Tanıkların İfadelerinin Alınması: Olayla ilgili kişiler sorgulanır.
- Kovuşturma Süreci: Yeterli delil bulunursa dava açılır ve sanık yargılanır.
Kasten Öldürme Suçunun Şikâyete Bağlı Olmamasının Hukuki Sonuçları
Kasten öldürme suçunun şikâyete tabi olmaması, hem mağdurların yakınları hem de toplum açısından önemli hukuki sonuçlar doğurur:
- Devletin Müdahalesi Şarttır: Mağdurun yakınları şikâyetçi olmasa bile devlet, bu suçun soruşturmasını yapmak ve failin cezalandırılmasını sağlamak zorundadır.
- Şikâyetten Vazgeçme Etkili Olmaz: Şikâyet hakkı bulunmadığı için, mağdurun yakınlarının veya herhangi bir kişinin şikâyetten vazgeçmesi davayı düşürmez.
- Zamanaşımı Süresi Uygulanır: Kasten öldürme suçu için dava zamanaşımı süresi genellikle 20 yıl olup, bu süre dolmadan soruşturma ve kovuşturma devam edebilir.
- Adaletin Sağlanması: Kamu düzenini sağlamak adına, toplumun güvenliği için bu tür ağır suçların devlet tarafından doğrudan takip edilmesi sağlanmaktadır.
Sonuç
Kasten öldürme suçu, bireysel bir zarar oluşturmanın ötesinde toplumsal düzeni tehdit eden bir suç olduğu için şikâyete tabi değildir. Cumhuriyet savcılığı, bu tür suçları ihbar ya da bilgi alır almaz re’sen soruşturur ve suçun failleri yargılanarak cezalandırılır. Bu sistem, adaletin sağlanması ve toplum güvenliğinin korunması açısından büyük önem taşımaktadır.
Kasten öldürme suçu için zamanaşımı süresi nedir?
Kasten öldürme suçunun zamanaşımı süresi genellikle 20 yıldır. Bu süre dolmadan soruşturma ve kovuşturma devam edebilir ve suçun gereği yapılır.
Kasten öldürme suçunun şikâyete tabi olmaması hukuki sonuçları nelerdir?
Bu suçta, mağdur veya yakınlarının şikâyette bulunması gerekmez ve şikâyetten vazgeçmeleri davanın düşmesine neden olmaz. Devlet, bu suçları kendiliğinden soruşturur ve cezalandırma görevini yerine getirir.
Kasten öldürme suçunun soruşturma ve kovuşturma süreci nasıl işler?
Cumhuriyet savcılığı, suç işlendiğine dair ihbar veya bilgi alır almaz soruşturmaya başlar. Olay yeri incelemesi, delil toplama ve ifadelerin alınması süreçlerini takiben, yeterli delil bulunursa dava açılarak sanık yargılanır.
Kasten öldürme suçu neden şikâyete tabi değildir?
Kasten öldürme suçu, kamuya karşı işlendiği için Türkiye’de şikâyete tabi olmayan suçlar arasında yer alır. Kamu düzenini ciddi şekilde bozduğundan, devlet yetkili makamları suç duyurusuna gerek olmadan kendiliğinden soruşturma başlatır.
Kasten öldürme suçu nedir?
Kasten öldürme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 81. maddesinde düzenlenmiştir ve bir kişinin bilerek ve isteyerek başka bir cana kıymasıdır. Bu suçta fail, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
